Zakon sudnyj ljudem
Zakon sudnyj ljudem – pochodzący z drugiej połowy IX wieku najstarszy starosłowiański zbiór praw, będący częściowym tłumaczeniem i przeróbką bizantyjskiej Eklogi cesarza Leona III z 726 roku[1]. Tekst zachował się w trzech redakcjach: krótkiej, długiej oraz mieszanej, z których najstarszą jest krótka[2].
Znane dzisiaj teksty Zakonu w redakcji krótkiej zachowały się w średniowiecznych rękopisach ruskich, włączone do ksiąg kormczych oraz zwodu prawnego Merilo prawiednoje. Zawierają one głównie przepisy kościelne. Redakcja długa powstała w pierwszej połowie XIV wieku i stanowi rewizję redakcji krótkiej, uzupełnionej o dodatkowe przepisy. Będąca kompilacją obydwu redakcja mieszana znana jest z jednego tylko rękopisu z 1402 roku[2].
Znajomość tekstu Zakonu dotarła na Ruś przed XIII wiekiem, oryginalne miejsce jego powstania jest natomiast przedmiotem debaty wśród uczonych[2]. Wskazuje się często na Bułgarię, chociaż cechy językowe i widoczne odnośniki do prawa karolińskiego mogą świadczyć raczej za panońskim lub wielkomorawskim pochodzeniem zabytku[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Mały słownik kultury dawnych Słowian. red. Lech Leciejewicz. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 419.
- ↑ a b c Ferdinand Feldbrugge: Law in Medieval Russia. Leiden: Brill, 2009, s. 79-80.
- ↑ Daniel H. Kaiser: The Growth of the Law in Medieval Russia. Princeton: Princeton University Press, 1980, s. 48.