Zarządca nieruchomości

Zarządca nieruchomościami – osoba fizyczna prowadząca działalność w zakresie zarządzania nieruchomościami na własny rachunek i ryzyko.

Praca zarządcy polega na analizie, monitorowaniu czynników, od których jest uzależnione prowadzenie racjonalnej gospodarki nieruchomością i podejmowaniu stosownych decyzji mających wpływ na bieżące, a także przyszłe planowanie jak najbardziej efektywnego wykorzystania będącej w gestii zarządcy nieruchomości. Wiedza, profesjonalne przygotowanie, nabyta praktyka zarządcy daje gwarancję osiągnięcia spodziewanego zysku z danej nieruchomości z pożytkiem dla społeczności mieszkającej w zarządzanym przez niego budynku (według art. 184 ust. 2 UGN).

Prawo polskie

Podstawa prawna

Zawody związane z obsługą rynku nieruchomości: zarządca nieruchomości, pośrednik w obrocie nieruchomościami oraz rzeczoznawca majątkowy wywodzą się z ustawy o gospodarce nieruchomościami, która określa podstawowe zasady prowadzania działalności zawodowej w tym zakresie. Są to zawody regulowane (wykonywanie działalności w zakresie tych zawodów wymaga posiadania odpowiednich kwalifikacji i uprawnień).

W przypadku zarządcy nieruchomości do 31 grudnia 2013 była to odpowiednia licencja. Aby ją uzyskać, należało spełnić kilka ustawowych warunków, w tym m.in. posiadać wykształcenie wyższe i ukończyć studia podyplomowe w zakresie zarządzenia nieruchomościami lub posiadać wykształcenie wyższe z zakresu gospodarki nieruchomościami, odbyć odpowiednio udokumentowaną praktykę (wcześniej obowiązywał również egzamin państwowy, później zniesiony). Licencję mogła uzyskać wyłącznie osoba fizyczna. Po wejściu w życie tzw. „ustawy deregulacyjnej” wykonywanie zarządzania nieruchomościami wymaga jedynie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (poza kwestiami związanymi z rejestracją działalności gospodarczej, zależnymi od jej formy).

Obowiązki zarządcy nieruchomości

Art. 186 ustawy o gospodarce nieruchomościami definiował kodeks powinności zarządcy:

• stosowanie przepisów prawa,
• stosowanie standardów zawodowych,
• kierowanie się zasadami etyki zawodowej,
• wykonywanie czynności ze szczególną starannością,
• kierowanie się zasadą ochrony interesów osób, na rzecz których wykonywane są czynności zarządzania,
• stałe doskonalenie kwalifikacji zawodowych.

Te ogólne przepisy ustawy są uszczegółowione w wielu źródłach i opracowaniach.

Od kwietnia 2008 nastąpiła zasadnicza zmiana przepisów o stałym doskonaleniu – w nieobowiązującym już Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 kwietnia 2008 r. w sprawie stałego doskonalenia zawodowego (Dz.U. z 2008 r. nr 80, poz. 475, ze zm.). Według tego Rozporządzenia obowiązek doskonalenia zawodowego spoczywał na wszystkich osobach, które posiadały uprawnienia zawodowe w zakresie gospodarowania nieruchomościami, tj. na pośrednikach w obrocie nieruchomościami, zarządcach nieruchomości i rzeczoznawcach majątkowych. Spełnienie tego obowiązku polega na udziale osoby uprawnionej w seminariach, szkoleniach lub kursach specjalistycznych dotyczących gospodarowania nieruchomościami i rynku nieruchomości w zakresie uprawnień i licencji zawodowych posiadanych przez osobę uprawnioną (§ 3.1 Rozporządzenia).

Organizator takiego seminarium, szkolenia bądź kursu zobowiązany był do przesłania w ciągu 14 dni od zakończeniu szkolenia, kursu bądź seminarium do Ministerstwa Infrastruktury listy obecności z podaniem imienia, nazwiska oraz numerem licencji zawodowej. Dzięki temu na koniec roku Ministerstwo w łatwy sposób mogło skontrolować kto z uprawnionych osób spełnił obowiązek doskonalenia zawodowego (§ 5, 6 i 7 Rozporządzenia). W paragrafie ósmym minister określał, że aby obowiązek stałego doskonalenia był spełniony, osoba uprawniona musiała uczestniczyć w ciągu jednego okresu rozliczeniowego (rok kalendarzowy) co najmniej w 24 godzinach edukacyjnych kształcenia w dowolnie wybranych formach (§ 8. 2 Rozporządzenia). Wszystkie te przepisy straciły moc prawną 31 grudnia 2013 roku i odtąd w stosunku do zarządców nie stawia się takich wymagań.

Organizacje zawodowe

Zarządcy nieruchomości organizują się, tworząc stowarzyszenia skupiające w swoich szeregach osoby wykonujące ten zawód. Jako pierwsze w Polsce powstało Polskie Stowarzyszenie Zarządców i Administratorów Nieruchomości w Krakowie w 1996 r. Stowarzyszenia skupione są w federacjach, które m.in. reprezentują środowisko zarządców nieruchomości przed organami państwowymi, koordynują działania stowarzyszeń, opracowują standardy zawodowe oraz podejmują wiele innych zadań.

Według stanu na rok 2011 działało pięć federacji zarządców nieruchomości:

• Polska Konfederacja Rynku Nieruchomości,
• Federacja Gospodarki Nieruchomościami (skupiająca oprócz stowarzyszeń zarządców nieruchomości także stowarzyszenia pośredników w obrocie nieruchomościami, stowarzyszenia rzeczoznawców majątkowych oraz stowarzyszenia osób z uprawnieniami do wykonywania certyfikatów energetycznych),
• Polska Federacja Organizacji Zarządców i Administratorów Nieruchomości,
• Polska Federacja Stowarzyszeń Zarządców Nieruchomości,
• Polska Federacja Rynku Nieruchomości (skupiająca oprócz stowarzyszeń zarządców nieruchomości także stowarzyszenia pośredników w obrocie nieruchomościami oraz rzeczoznawców majątkowych).

Z uwagi na wprowadzoną tzw. „ustawę deregulacyjną” została powołana 7 kwietnia 2014 Krajowa Izba Gospodarki Nieruchomościami. Krajowa Izba Gospodarki Nieruchomościami wydaje branżowe licencje zarządcy nieruchomości i pośrednika w obrocie nieruchomościami. Izba prowadzi ogólnopolski Centralny Rejestr Zarządców Nieruchomości, Centralny Rejestr Pośredników w Obrocie Nieruchomościami oraz Centralny Rejestr Zarządców Sądowych (Przymusowych), do którego mogą dopisywać się i przynależeć osoby posiadające już wydane przez izbę branżowe licencje. Izba posiada zarejestrowane wojewódzkie delegatury, które prowadzą praktyki zawodowe, szkolenia, seminaria i konferencje dla zarządców nieruchomości i pośredników w obrocie nieruchomościami. Do izby przynależy kilkaset przedsiębiorstw zarządzających nieruchomościami oraz kilka tysięcy osób posiadających licencje zarządcy nieruchomości oraz pośrednika w obrocie nieruchomościami. Izba wprowadziła i nadal wprowadza szereg korzyści dla swoich członków.

W kraju działają także oddziały międzynarodowych organizacji zrzeszających zarządców nieruchomości, w tym między innymi stowarzyszenie Polski Oddział Instytutu Zarządzania Nieruchomościami IREM (IREM Polska), przyznające własny tytuł zawodowy Dyplomowanego Zarządcy Nieruchomości.

Zobacz też

• Zarządca przymusowy

Bibliografia

• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 stycznia 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2023 r. poz. 344)

Linki zewnętrzne

• Centralny Rejestr Zarządców Nieruchomości oraz Centralny Rejestr Pośredników w Obrocie Nieruchomościami. kign.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-03)].
• Centralny Rejestr Pośredników w Obrocie Nieruchomościami https://web.archive.org/web/20150203213457/http://kign.pl/rejestr
• Centralny Rejestr Rzeczoznawców Majątkowych. mir.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-03)].
• Centralny Rejestr Pośredników w Obrocie Nieruchomościami

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.