Zasłonak modrordzawy
Zasłonak modrordzawy (Phlegmacium balteatocumatile Rob. Henry ex P.D. Orton) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak modrordzawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Phlegmacium balteatocumatile Rob. Henry ex P.D. Orton Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [53] (2022) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phlegmacium, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go Robert Henry i Peter Darbishire Orton w 1960 roku[1]. Obecną nazwę nadali mu Tuula Niskanen i Kare Liimatainen w 2022 r.[1]
- Cortinarius balteatocumatilis Rob. Henry 1939
- Cortinarius balteatocumatilis var. laetus Quadr. 1985
- Cortinarius balteatocumatilis var. laetus Quadr. & Lunghini, 1990
- Cortinarius violaceocinctus P.D. Orton 1960
- Phlegmacium balteatocumatile Rob. Henry ex M.M. Moser 1953
- Phlegmacium balteatocumatile var. laetum M.M. Moser 1960
Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1975 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia
edytujŚrednica 5–10 cm, początkowo półkulisty, potem płaskołukowaty, grubomięsisty, sprężysty z długo podwiniętym brzegiem. W stanie wilgotnym lepki, w stanie suchym błyszczący. Barwa pomarańczoworuda, czerwonawobrązowa, z wyraźnymi, promienistymi włókienkami. Pod lupą włókienka te są rude na pomarańczowym podkładzie[4].
Średniej szerokości, płatowate, szersze na grzbiecie, o barwie od umbrowobrązowej do jasnorudej. Ostrza jaśniejsze, cienkie[4].
Wysokość 5–10 cm, grubość 1do 2 cm, walcowaty lub pałkowaty, dołem zgrubiały, zwarty, pełny. Powierzchnia początkowo biała, potem z tabakowobrązowym odcieniem, tylko pod kapeluszem biała strefa z obfitymi resztkami zanówki[4].
Białawy, tylko w trzonie z czasem brązowawy. Smak i zapach niewyraźny[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki migdałkowate, 9,5–12 × 5–7 µm, lekko brodawkowate[5].
Występowanie i siedlisko
edytujZnane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północnej (w USA i Kanadzie), w Europie i w Maroku[6]. W Polsce w 1975 r. opisał jego występowanie Andrzej Nespiak, ale bez podania dokładniejszej lokalizacji stanowisk[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski w kategorii E – gatunki wymierające, których przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[3].
Grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach liściastych i iglastych. Grzyb naziemny[3].
Gatunki podobne
edytujZasłonak czerwonawy (Cortinarius latus) ma trzon ciemnoczerwonobrązowy bez rudych i pomarańczowych odcieni, a skórka jego kapelusza nie jest tak wyraźnie promieniście włóknista[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15].
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Cortinarius balteatocumatilis Rob. Henry ex P.D. Orton 1960. Pavučinec hnědofialovy [online] [dostęp 2021-09-27].
- ↑ Mapa zasięgu Cortinarius balteatocumatilis [online] [dostęp 2021-09-27].
- ↑ Aktualne stanowiska zasłonaka modrordzawego w Polsce [online] [dostęp 2021-09-27].