Zespół Korsakowa
Zespół Korsakowa, organiczny zespół Korsakowa, psychoza Korsakowa lub zespół amnestyczny Korsakowa – neuropsychiatryczne zaburzenie na podłożu organicznym o różnej etiologii. Jego nazwa pochodzi od rosyjskiego psychiatry Siergieja Korsakowa.
| |
| Klasyfikacje | |
| DiseasesDB | |
|---|---|
| MeSH | |
Bywa również stosowana nazwa zespół Wernickego-Korsakowa, ponieważ jest związany z encefalopatią Wernickego (często poprzedzającą wystąpienie zespołu Korsakowa[a]). W obu przypadkach chorobowe zmiany wywołuje niedobór witaminy B1 (tiaminy). Są też obserwowane podobne uszkodzenia tkanki mózgu oraz podobne objawy, np. utrata pamięci świeżej lub niepohamowane konfabulacje[1].
Etiopatogeneza
edytujPatogeneza zespołu związana jest z niedoborem witamin z grupy B, przede wszystkim tiaminy. Zespół Korsakowa bardzo często występuje u alkoholików (etanol upośledza wchłanianie tiaminy w jelitach). Pojawia się także w następstwie urazów, powikłań kiły, zatrucia tlenkiem węgla. Zespół Korsakowa występuje również w przypadkach dwustronnego uszkodzenia środkowych części płatów skroniowych, górnej części pnia mózgu, ciał suteczkowatych, hipokampa i niektórych jąder wzgórza.
Objawy
edytujWystępują ostre zaburzenia pamięci świeżej i niedawnych zdarzeń (przy zachowaniu wspomnień sprzed choroby), luki pamięciowe wypełniane konfabulacjami zwykle o treści wielkościowej, pojawia się apatia, chory ma również problemy z jasnym i logicznym rozumowaniem. Nie występują za to objawy charakterystyczne dla otępienia, takie jak zaburzenie myślenia abstrakcyjnego, upośledzenie sądzenia czy inne zaburzenia wyższych czynności korowych.
Leczenie
edytujPoza suplementacją witamin B w leczeniu stosuje się klonidynę i propranolol.
Klasyfikacja ICD10
edytuj| kod ICD10 | nazwa choroby |
|---|---|
| ICD-10: F04 | Organiczny zespół amnestyczny nie wywołany alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi |
| ICD-10: F10.6 | Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane użyciem alkoholu (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F11.6 | ... używaniem opiatów (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F12.6 | ... używaniem kanabinoli (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F13.6 | ... przyjmowaniem substancji nasennych i uspokajających (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F14.6 | ... używaniem kokainy (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F15.6 | ... używaniem innych niż kokaina środków pobudzających, w tym kofeiny (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F16.6 | ... używaniem halucynogenów (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F17.6 | ... paleniem tytoniu (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F18.6 | ... odurzaniem się lotnymi rozpuszczalnikami organicznymi (zespół amnestyczny) |
| ICD-10: F19.6 | ... naprzemiennym przyjmowaniem środków wyżej wymienionych (F10-F18) i innych środków psychoaktywnych (zespół amnestyczny) |
Uwagi
edytuj- ↑ Często obserwowano przypadki występowania encefalopatii Wernickego po chorobie beri-beri.
Przypisy
edytuj- ↑ Uczciwe kłamstwa. W: Sam Kean (przekł. Adam Wawrzyński): Dziwne przypadki ludzkiego mózgu. Historie szaleństw i powrotów do zdrowia z neurochirurgami w roli głównej. Łódź: Wydawnictwo JK (oryg. Feeria Science), 2017, s. 329–366. ISBN 978-83-7229-647-4.
Bibliografia
edytuj- Adam Bilikiewicz, Włodzimierz Strzyżewski: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1992. ISBN 83-200-1688-6.
- Bilikiewicz A: 2.2. Organiczny zespół amnestyczny (zespół lub psychoza Korsakowa). W: Psychiatria. Tom II. Psychiatria kliniczna. Bilikiewicz A., Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J. (red.). Wrocław: Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, 2002, s. 100–105. ISBN 83-87944-72-6.
