Ziemia halicka
jednostka podziału terytorialnego w województwie ruskim (I Rzeczpospolita)
Ziemia halicka – jednostka administracyjna Królestwa Polskiego, od inkorporacji przez Kazimierza Wielkiego (1349), województwo ruskie w okresie Rzeczypospolitej (1434 - 1772). Stolicą ziemi halickiej był Halicz. Sejmiki ziemskie odbywały się od roku 1564 w Haliczu, wcześniej w Sądowej Wiszni. System prawny miast w oparciu o prawo magdeburskie, prawo cywilne od XV oparte na statucie wiślickim, prowincja sądowa małopolska.
Podział administracyjny
edytujPowiaty
- powiat halicki, stolica Halicz, starostwo grodowe, sejmik ziemski od roku 1564
- powiat trembowelski, siedziba Trembowla do 1569, starostwo grodowe
- powiat kołomyjski, siedziba Kołomyja
Starosta halicki zwoływał popis całej szlachty ziemi halickiej pod Haliczem. Powiaty obierały 6 deputatów na Trybunał Koronny i Trybunał Skarbowy Radomski na sejmiku deputackim i gospodarczym.
- kołomyjskie, siedziba Kołomyja
- buczniewskie, siedziba Buczniów
- tłumackie, siedziba Tłumacz
- rohatyńskie, siedziba Rohatyn
- kałuskie, siedziba Kałusz
- jabłonowskie, siedziba Jabłonów
- śniatyńskie, siedziba Śniatyn
- sołotwińskie, siedziba Sołotwina (znane także przejściowo jako krasnopolskie)
- mogilnickie, siedziba Mogielnica
Według lustracji królewskiej sporządzonej w roku 1677 znajdowało się w całej ziemi halickiej 38 miast i 565 wsi.
Miejscowości
edytuj- Bolechów
- Bołszowce
- Borek
- Brzeżany
- Buczacz
- Bukaczowce
- Bursztyn
- Chodorów
- Dolina
- Halicz
- Jezupol
- Kałusz
- Kosów
- Kozowa
- Kuropatniki
- Kuty
- Lipówka
- Mariampol
- Meducha
- Monasterzyska
- Nieźwiska
- Niżniów
- Ottynia
- Pobereże
- Podhajce
- Podilla
- Pomorzany
- Rohatyn
- Słoboda
- Stanisławów
- Trembowla
- Uście
- Wojniłów
- Zwenigród
- Żelibory
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Aleksander Jabłonowski. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. W: Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. VII. Cz. II-a. Warszawa: drukarnia Piotra Laskanera i S-ki, 1903, s. 28-30.
- Lustracja województwa ruskiego, podolskiego i bełskiego, 1564-1565 Warszawa, (I) 2001, ss. 289. ISBN 83-7181-193-4
- Lustracje dóbr królewskich XVI-XVIII wieku. Lustracja województwa ruskiego 1661—1665. Część III ziemie halicka i chełmska. Polska Akademia Nauk - Instytut Historii. 1976
- Lustracje województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564 - 1565, wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz, cz. 1, Warszawa - Łódź 1992.
Linki zewnętrzne
edytuj- Szlachta Ziemi Halickiej
- Złoty Szlak : kwartalnik poświęcony kulturze ziemi halickiej - czasopismo z 1938