Zofia Branicka
Zofia z Branickich Potocka (ur. 11 stycznia 1790 w Warszawie, zm. 6 stycznia 1879 w Krzeszowicach) – polska szlachcianka, filantropka.
Korczak | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
6 stycznia 1879 |
Ojciec | |
Matka | |
Mąż | |
Dzieci |
Życiorys
edytujPochodziła z rodu Branickich, była córką Franciszka Ksawerego i Aleksandry (mniemanej córki Katarzyny Wielkiej). Z małżeństwa z Arturem Potockim zawartego w 1816 urodziła syna, Adama Potockiego.
Była miłośniczką sztuki, kolekcjonowała m.in. malarstwo włoskie. Od 1823 mieszkała w Krakowie, gdzie w swoim pałacu założyła teatr. Po śmierci męża w 1832 zwróciła się do pracy charytatywnej, często przekazując darowizny na cele charytatywne i przekazując stypendia. Była działaczką Arcybractwa Miłosierdzia i Towarzystwa Dobroczynności. Założyła szpital i schronisko dla biednych w Krzeszowicach i nazwała go imieniem męża Artura Potockiego. W Krzeszowicach w 1844 r. sfinansowała budowę kościoła według projektu architekta Karla Friedricha Schinkla. Patronowała akcji niesienia pomocy rannym w powstaniu styczniowym. Była inicjatorką przebudowy kaplicy Świętego Leonarda na Wawelu, fundatorką kaplicy Potockich w katedrze wawelskiej oraz założycielką Biura Ratunkowego dla niesienia pomocy pogorzelcom w pałacu „Pod Baranami”.
Została pochowana w Krzeszowicach 9 stycznia 1879.
Bibliografia
edytuj- Maria Kalergi: Listy do Adama Potockiego. Warszawa: Halina Kenarowa, 1986.
- Constantin von Wurzbach: Potocki, Alfred Gf. (1822–1889), Staatsmann. Wieden: Kaiserlich-königliche Hof- und Staatsdruckerei, 1950, seria: Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich.
- Ignacy Polkowski: Życiorys Zofii z hr. Branickich hr. Arturowej Potockiej: prezesowej Dam Towarzystwa Dobroczynności w Krakowie. Tow. Dobroczynności, 1879.
- Żychliński, Teodor: Złota księga szlachty polskiéj. T. 14. Poznań: 1892, s. 44.
- Dunin Borkowski, Jerzy Sewer Teofil: Almanach błękitny : genealogia żyjących rodów polskich. Warszawa: Wende i Ska ; nakł. Księgarni H. Altenberga, 1908, s. 743.
- Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation. T. 8. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 1950, s. 229. (niem.).