Zwiezda (moduł stacji kosmicznej)
Zwiezda (ros. звезда - gwiazda) – moduł serwisowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej należący do rosyjskiej części stacji. Był to pierwszy w pełni rosyjski element stacji (drugi rosyjski moduł Zaria został sfinansowany przez NASA). Zaprojektowany i budowany początkowo jako DOS-8 – główny moduł planowanej stacji kosmicznej Mir-2, następcy rosyjskiej stacji Mir, a wcześniej jako zapasowy moduł bazowy Mira. Dlatego też Zwiezda jest bardzo podobna do głównego modułu stacji Mir (DOS-7). Budowa rozpoczęła się w połowie lat 80. Gdy Rosja włączyła się do projektu budowy Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS, zrezygnowano ze stacji Mir-2, a zbudowany moduł nazwany Zwiezda stał się trzecim z głównych modułów ISS.
| |
| Inne nazwy |
DOS-8 |
|---|---|
| Zaangażowani |
|
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Opis | |
| Komponent stacji | |
| Typ elementu |
moduł serwisowy |
| Konstrukcja bazowa | |
| Czas trwania misji | |
| Start |
12 lipca 2000 (04:56 UTC) |
| Dokowanie |
26 lipca 2000 |
| Wymiary | |
| Długość |
13,1 m |
| Średnica |
4,15 m |
| Masa całkowita |
19 050 kg |
W Zwieździe znajdują się dwie kabiny dla załogi (z jednym oknem w każdej), lodówka, zamrażarka, toaleta, sprzęt komunikacyjny i nawigacyjny, wyposażenie do ćwiczeń gimnastycznych, system korekcji orbity wraz z zapasem paliwa oraz system do uzyskiwania tlenu z wody odpadowej. Posiada też trzy węzły cumownicze: osiowy tylny służy do połączeń ze statkami Sojuz-TM i Sojuz-TMA oraz transportowcami Progress-M, a także M1 oraz ATV; osiowy przedni do trwałego połączenia z modułem Zaria; dwa węzły umieszczone na górze i na dole w przedniej części, a przeznaczone do przyłączenia dalszych rosyjskich elementów ISS.
Zwiezda została wyniesiona na orbitę przy pomocy rakiety Proton-K 12 lipca 2000 r. o godzinie 04:56:36 UTC. Połączenie jej z ISS nastąpiło dwa tygodnie później – 26 lipca o godzinie 00:44:44 UTC.
Linki zewnętrzne
edytuj- Anatoly Zak: Zvezda service module (SM). [w:] RussiaSpaceWeb.com [on-line]. 2013-06-18. [dostęp 2014-06-28]. (ang.).
- Mark Wade: ISS Zvezda. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. [dostęp 2017-07-28]. (ang.).