Wacław Potocki
poeta, epik, satyryk i moralista
Wacław Potocki (1621–1696) – podczaszy krakowski, polski poeta, epik, satyryk i moralista epoki baroku.
- Bierz na się twardy kirys, stoi przed namiotem
Bucefał, uleczy cię Mars krwią albo potem.- Źródło: Transakcja wojny chocimskiej, w: Dzieła, oprac. Leszek Kukulski, Warszawa 1987.
- Zobacz też: wojna
- Bo jak pióro białe u czarnego kruka, tak w pysznym a bogatym rzadka rzecz – nauka.
- Zobacz też: nauka
- Choć więcej nie zostało, tylko jedna krowa,
Niech dzieci głodem pomrą – na kościół połowa.- Źródło: Moralia i inne utwory z lat 1688–1696, oprac. Leszek Kukulski, PIW, Warszawa 1987.
- Zobacz też: antyklerykalizm, rabacja galicyjska
- Cnota wiarę, a wiara dobrą cnotę rodzi.
- Daj, Boże, zdrowie!
- Dobre drzewo dobrym się owocem okrywa, dobry człek z dobrych czynów poznawany bywa.
- Zobacz też: drzewo
- Dobra odwaga, ale żeby była mądra.
- Zobacz też: odwaga
- Dobrowolność, pochlebstwo, że nie nazwę gorzej,
Przyjaciół pospolicie rodzi, prawda — morzy.- Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, STON I, Radom 1994, ISBN 8390113228, s. 139.
- Grzeczna dama, powiadasz, ale w słówku zdrada,
Nie każdy gładysz gładki, nie każda, co ma, da.- Opis: użycie anagramu jako środka stylistycznego (dama – ma, da).
- Źródło: Dama
- Gwałtem nas chce natura wszędy zrównać, a my
gwałtem się między sobą różnić napieramy.- Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, op. cit., s. 102.
- Jeślić w czymkolwiek sąsiad uboższy dokuczy,
Przebacz mu, ale jeśli możniejszy niźli ty,
Sobie przebacz; kto się mści, dwakroć bywa bity.- Źródło: Mała księga cytatów, red. Halina Lipiec, op. cit., s. 30.
- Każdy rzeczy potrzebne do zbawienia pojmie, nie trzeba mu tłumacza, nie trzeba rękojmie.
- Kmieci za niewolników kłaść pod dobrym panem
Trudno, sąsiadami są, chyba pod tyranem (…)
Czemuż się katolicy dziś na to odważą:
swoją handlować bracią, pogańską przedażą
z bydłem wraz inwentując katolików kmieci.- Źródło: Wiele niewolników, tyle nieprzyjaciół [w:] Dzieła, t. 3: Moralia i inne utwory z lat 1688 – 1696, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1987, s. 144.
- Zobacz też: chłopi w Polsce, niewolnik
- Kto jest z natury do czapki stworzony, niechaj swą głową nie sięga korony.
- Miłość rodzi miłość.
- Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.
- Zobacz też: miłość
- Nierządem Polska stoi.
- Opis: tytuł wiersza ze zbioru Ogród, ale nie plewiony… (1672–1694), o czasach wolnej elekcji i liberum veto.
- Zobacz też: Polska
- Rozum mistrzem wszechrzeczy, czas mistrzem rozumu.
- Równo się król poczyna, równo z kmieciem rodzi,
Tak sie boi, tak smuci, tak stęka, tak schodzi.- Źródło: Natura wszytkim jednaka
- Szczęśliwy człek, co go cudze szkody uczą rozumu.
- W afekcie większa moc niż we wstydzie.
- W Węgrzech się wino rodzi, a w Polszcze umiera.