Strona:Józef Milewski - O kredycie rolniczym.pdf/30

być udzielanym i przez to ochronić ich od sprzedaży płodów swych w niekorzystnym czasie. Korzystnemu zastósowaniu tego kredytu dla rolnictwa stoi jednakże na przeszkodzie, że w obec stósunkowo drogich u nas jeszcze środków komunikacyjnych koszta z przeładowywania, magazynowania i podwójnego niejednokrotnie transportu wynikłe znosiłyby wszelki zysk, a gdy zysk niknie, to nie ma powodu starać się dopiéro o kredyt.
 Pozostaje jeszcze do dorzucenia kilka słów o organizacyi osobistego kredytu, a ona dziś właśnie coraz się staje ważniejszą, coraz więcéj się staje konieczną. Dawniéj bowiem, gdy jeszcze każdy na swym zagonie pracował, gdy pracował na zagonie nie spętanym jeszcze całym łańcuchem długów hipotecznych, miał rolnik łatwy i tani kredyt, bo mógł się dlań posłużyć pierwszą hipoteką i w obec tego kredyt osobisty podrzędne miał tylko znaczenie. Ale dziś, w obec systemu dzierzaw, u nas niestety nie dość jeszcze dobrze i licznie przeprowadzonego, w obec dzierzaw z jednéj a długów z drugiéj strony, muszą rolnicy dbać o korzystne zorganizowanie osobistego kredytu, bo on tylko może im dostarczyć środków zasilenia gospodarstwa; dziś nabiera ta kwestya pierwszorzędnego znaczenia, od jéj szybkiego i pomyślnego rozwiązania zawisł los może niejednego rolnika.
 Pomimo to zrobiono u nas dotychczas nader mało w téj sprawie. Istniejący bank rolniczy, ożywione najlepszemi chęciami, spełniał w miarę swych środków swe zadanie, ale sama jedna naczelna instytucya nie jest w stanie wszystkich potrzeb zaspokoić. Każda akcyjna instytucya musi w pierwszéj linii mieć interes akcyonaryuszy na oku, dla niéj skupia się zadanie w najpewniejszém i najdonośniejszém fruktyfikowaniu powierzonych sobie kapitałów, ona więc tym tylko rolnikom może dopomagać, którzy pewien dość znaczny kapitał materyalny posiadają, bo bank nie zechce i nie może dawać kredytu in blanco, tj. bez podkładki. A ponieważ bogatych rolników jest u nas mało, ponieważ są