świat

świat (język polski)

świat (1.1)

wymowa:

​, IPA: [ɕfʲjat], AS: [śfʹi ̯at], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• i → j 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) cała Ziemia

(1.2) przen. planeta

(1.3) przestrzeń, w której się żyje

odmiana:

(1.1) blm,

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	świat
dopełniacz	świata
celownik	światu
biernik	świat
narzędnik	światem
miejscownik	świecie
wołacz	świecie

(1.2-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	świat	światy
dopełniacz	świata	światów
celownik	światu	światom
biernik	świat	światy
narzędnik	światem	światami
miejscownik	świecie	światach
wołacz	świecie	światy

przykłady:

(1.1) Większość krajów świata należy do ONZ.

(1.1) Wikisłownik stawia sobie za cel opisanie wszystkich języków świata, istniejących i martwych.

(1.2) Niektórzy wierzą, że inne światy są zamieszkane.

(1.3) Świat dżungli amazońskiej zamieszkuje wiele ciekawych gatunków zwierząt.

składnia:

kolokacje:

(1.1) cały świat • podróż dookoła świata • strona świata • siedem cudów świata

synonimy:

(1.1) reg. śl. świot

(1.3) otoczenie, okolica, przestrzeń życiowa

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1) przym. światowy

(1.2-1.3) rzecz. zdrobn. światek m

związki frazeologiczne:

być jedną nogą na tamtym świecie • cud świata • dach świata • koniec świata • mieć świat u stóp • mieć trzy światy • najstarszy zawód świata • okno na świat • patrzeć na świat • przeklinać na czym świat stoi • przychodzić na świat • stary jak świat • Nowy Świat • ósmy cud świata • Stary Świat • świat się nie zawali • Trzeci Świat • tamten świat • wielki świat • wydać na świat • za nic na świecie • za żadne skarby świata • żyć w swoim własnym świecie

etymologia:

(1.1-3) prasł. *světъ → światło

uwagi:

zob. też świat w Wikicytatach

zob. też świat w Wikipedii

tłumaczenia:

• abazyński: (1.1) дунай, дуней
• abchaski: (1.1) адунеи, адгьыл
• adygejski: (1.1) дунай
• afrykanerski: (1.1) wêreld
• ajmara: (1.1) pacha
• alabama: (1.1) ihaani onáami
• albański: (1.1) botë ż
• alemański: (1.1) Wält ż
• amharski: (1.1) ዓለም m (ʿaläm), ምድር (mədər)
• angielski: (1.1) world
• arabski: (1.1) عالم m (ʿālam), دنيا ż (dunyā)
• aragoński: (1.1) mundo m
• aramejski: (1.1) ܥܠܡܐ m (ˁālmā)
• arumuński: (1.1) lume ż
• asamski: (1.1) জগত (jôgôt)
• asturyjski: (1.1) mundu m
• awarski: (1.1) дунял
• azerski: (1.1) dünya, dialekt południowy دونیا
• baskijski: (1.1) mundu
• baszkirski: (1.1) донъя (donʺya), ғаләм, йыһан
• bawarski: (1.1) Wöd ż
• bengalski: (1.1) বিশ্ব (biśb), দুনিয়া (duniẏā), জগত (jôgôt)
• białoruski: (1.1) свет m (svjet)
• białoruski (taraszkiewica): (1.1) сьвет m (sʹvjet)
• birmański: (1.1) ကမ္ဘာ (kambha)
• bislama: (1.1) wol
• boloński: (1.1) månnd m
• bośniacki: (1.1) svijet m
• bretoński: (1.1) bed m
• brithenig: (1.1) mun m
• bułgarski: (1.1) свят m (swjat)
• buriacki: (1.1) дэлхэй
• cebuano: (1.1) kalibotan
• chakaski: (1.1) чир, чир чарых
• chiński standardowy: (1.1) 世界 (shìjiè)
• chorwacki: (1.1) svijet m
• czamorro: (1.1) tåno’
• czarnogórski: (1.1) svijet m
• czeczeński: (1.1) дуьне (düne), ӏалам
• czeski: (1.1) svět m
• cziczewa: (1.1) dziko
• czirokeski: (1.1) ᎡᎶᎯ (elohi)
• czuwaski: (1.1) тӗнче
• dargijski: (1.1) дунья, гӏялам
• dari: (1.1) دنیا (duniya), جهان (jahān)
• dolnołużycki: (1.1) swět m
• dolnoniemiecki: (1.1) Weld ż
• dungański: (1.1) шицзе (šicze)
• duński: (1.1) verden w
• dżuhuri: (1.1) דוניאָה (dynjoh)
• esperanto: (1.1) mondo; (1.2) mondo; (1.3) mondo
• estoński: (1.1) maailm
• estremadurski: (1.1) mundu m
• ewenkijski: (1.1) буга, мир
• eweński: (1.1) буг, тур
• farerski: (1.1) heimur m, verøld ż, verð ż
• fidżyjski: (1.1) vuravura
• fiński: (1.1) maailma
• francuski: (1.1) monde m
• friulski: (1.1) mond m
• fryzyjski: (1.1) wrâld w
• fryzyjski saterlandzki: (1.1) Waareld ż
• gagauski: (1.1) dünnää
• galicyjski: (1.1) mundo m
• gocki: (1.1) 𐍆𐌰𐌹𐍂𐍈𐌿𐍃 m (fairƕus)
• górnołużycki: (1.1) swět m
• grenlandzki: (1.1) silarsuaq
• gruziński: (1.1) მსოფლიო (msop’lio), ქვეყანა (ḳveqana)
• guarani: (1.1) arapy
• gudźarati: (1.1) વિશ્વ m (viśva), જગત n (jagata)
• haitański: (1.1) lemonn
• hakka: (1.1) 世界 (sṳ-kie)
• hausa: (1.1) dűníyȁ ż
• hawajski: (1.1) honua; (1.3) honua
• hebrajski: (1.1) עולם m (olám)
• hindi: (1.1) दुनिया ż (duniyā), संसार m (sansār)
• hiszpański: (1.1) mundo m; (1.2) Tierra ż, mundo m; (1.3) universo m, mundo m
• ido: (1.1) mondo
• igbo: (1.1) ụwa
• ilokano: (1.1) lúbong
• indonezyjski: (1.1) dunia
• inguski: (1.1) дуне
• interlingua: (1.1) mundo
• inuktitut: (1.1) ᓯᓚ (sila)
• irlandzki: (1.1) domhan m, saol m
• islandzki: (1.1) heimur m, veröld ż
• istriocki: (1.1) mondo m
• jakucki: (1.1) аан дойду, сир-халлаан
• japoński: (1.1) 世界 (せかい, sekai), 界 (かい, kai)
• jidysz: (1.1) וועלט ż (welt)
• joruba: (1.1) àgbáyé, aiyé, ayé, ayéaráyé
• kabardyjski: (1.1) дуней
• kabylski: (1.1) ⴰⵎⴰⴹⴰⵍ m (amadal)
• kałmucki: (1.1) делкә (delkä), орчлң
• kannada: (1.1) ವಿಶ್ವ (viśva), ಪ್ರಪಂಚ (prapaṃča)
• kantoński: (1.1) 世界 (sai3 gaai3)
• karaczajsko-bałkarski: (1.1) дуния
• karakałpacki: (1.1) duʻnya, jer juʻzi, jaʻhaʻn
• karelski: (1.1) miero
• karpatorusiński: (1.1) швет
• kaszubski: (1.1) swiat m
• kataloński: (1.1) món m
• kazachski: (1.1) әлем (älem), дүние (dünïe)
• keczua: (1.1) pachamuyu
• khmerski: (1.1) លោក (look), បិផបលោក
• kildin: (1.1) э̄ллманнт, мырр
• kirgiski: (1.1) аалам (aalam), дүйнө (düynö)
• klallam: (1.1) skʷáči
• komi-permiacki: (1.1) му, мир
• konkani: (1.1) जग (jaga)
• koreański: (1.1) 세계 (segye); (1.3) 세상 (sesang)
• kornijski: (1.1) bes m, średniokornijski bys m
• korsykański: (1.1) mondu m
• kri: (1.1) ᐅᑳᐐᒫᐗᐢᑭᐩ
• krymskotatarski: (1.1) dünya, cian
• kumycki: (1.1) дюнья
• kurmandżi: (1.1) dinya ż, cîhan ż
• ladino: (1.1) מונדו / mundo m
• ladyński: (1.1) monn m
• lakijski: (1.1) дуниял
• lakota: (1.1) makȟá
• laotański: (1.1) ໂລກ (lōk)
• lazyjski: (1.1) ქიანა (kiana)
• lezgiński: (1.1) дуьнья, алам
• limburski: (1.1) waereld ż
• Lingua Franca Nova: (1.1) mundo / мундо
• litewski: (1.1) pasaulis m
• lombardzki: (1.1) mond m
• luksemburski: (1.1) Welt ż
• łaciński: (1.1) mundus m, orbis m
• łatgalski: (1.1) pasauļs m
• łotewski: (1.1) pasaule m
• macedoński: (1.1) свет m (swet)
• malajalam: (1.1) ലോകം (lēākaṁ)
• malajski: (1.1) dunia
• malediwski: (1.1) ދުނިޔެ‏ (duniye)
• malgaski: (1.1) izao tontolo izao, ny tontolo iainana, tany, eran-tany
• maltański: (1.1) dinja ż
• manx: (1.1) dowan m, seihll m
• maoryski: (1.1) ao, aotūroa, taiao
• marathi: (1.1) जग n (jag), संसार m (saṃsār)
• maryjski: (1.1) тӱня, сандалык
• maya: (1.1) yóok’ol kaab
• meglenorumuński: (1.1) lumi ż
• mindong: (1.1) 世界 (sié-gái)
• minnan: (1.1) 世界 (sè-kài)
• mirandyjski: (1.1) mundo m
• moksza: (1.1) шяхярь
• mongolski: (1.1) дэлхий (delhij)
• mongolski klasyczny: (1.1) ᠳᠡᠯᠡᠬᠡᠢ (delekei)
• nahuatl: (1.1) cemanahuac
• nanajski: (1.1) яло, боа ялони
• neapolitański: (1.1) munno m
• neo: (1.1) mond
• nepalski: (1.1) संसार (sansār)
• niderlandzki: (1.1) wereld m ż
• niemiecki: (1.1) Welt ż
• nieniecki: (1.1) я тир’
• norweski (bokmål): (1.1) verden m, verd ż
• norweski (nynorsk): (1.1) verd ż
• norweski (riksmål): (1.1) verden w
• novial: (1.1) monde
• nowogrecki: (1.1) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m; (1.2) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m; (1.3) κόσμος m (kósmos), ντουνιάς m
• occidental: (1.1) munde
• orija: (1.1) ମର୍ତ୍ତ୍ୟ
• ormiański: (1.1) աշխարհ (ashkharh), reg. ալամ
• osetyjski: (1.1) дуне
• osmański: (1.1) دنیا (dünyā)
• pali: (1.1) jagati ż
• paszto: (1.1) دنيا ż (dunyā), نړۍ ż (naṛəy)
• pendżabski: (1.1) ਦੁਨੀਆ ż (dunīā)
• perski: (1.1) جهان‏ (jahân), دنیا‏ (donyâ), عالم‏ ('âlam)
• piemoncki: (1.1) mond m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• połabski: (1.1) sjot m
• południowoałtajski: (1.1) јер-телекей, ар-бӱткен
• portugalski: (1.1) mundo m
• północnolapoński: (1.1) máilbmi
• prowansalski: (1.1) mond m
• rapanui: (1.1) henua
• romániço: (1.1) mundo
• romansz: (1.1) Rumantsch Grischun, Sursilvan, Sutsilvan mund m, Surmiran mond m, Puter, Vallader muond m
• romski: (1.1) del
• rosyjski: (1.1) свет m, мир m, земля ż
• rumuński: (1.1) lume ż
• samoański: (1.1) lalolagi
• sanskryt: जगत् n (jagat), शब्द m (śabda)
• sardyński: (1.1) mundu m, mundhu m
• serbski: (1.1) свет m (svet)
• shona: (1.1) pasirose klasa 16
• sindhi: (1.1) جھَانُ (jahānu), دُنِيا (duniyā), زَميِنَ (zamīna)
• slovio: (1.1) vset / всет
• słowacki: (1.1) svet m
• słoweński: (1.1) svet m; (1.2) svet m; (1.3) svet m
• somalijski: (1.1) adduun
• sorani: (1.1) دنیا‏ (dinya)
• staroangielski: (1.1) weorold ż, worold ż, middangeard m
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) ⱄⰲⱑⱅⱏ / свѣтъ m (světŭ)
• starofrancuski: (1.1) mund m
• starofryzyjski: (1.1) warld ż
• starogrecki: (1.1) κόσμος m (kósmos)
• staroirlandzki: (1.1) domun m, saegul m
• staronordyjski: (1.1) verǫld ż
• staropruski: (1.1) svētā ż
• staroruski: (1.1) свѣтъ m (světŭ)
• starosaksoński: (1.1) werold ż
• staro-wysoko-niemiecki: (1.1) weralt ż
• suahili: (1.1) dunia
• sundajski: (1.1) dunya
• sycylijski: (1.1) munnu m
• syngaleski: (1.1) ලෝකය (lōkaya)
• szerpa: (1.1) जाम्बुलिङ (žāmbuliṅ)
• szkocki: (1.1) warld
• szkocki gaelicki: (1.1) domhan m, saoghal m
• szwedzki: (1.1) värld w; (1.2) värld w; (1.3) värld w
• średnioangielski: (1.1) world
• średnio-wysoko-niemiecki: (1.1) werlt ż
• tabasarański: (1.1) дюн’я, аьлам
• tacki: (1.1) дуьнйогь
• tadżycki: (1.1) ҷаҳон (çahon), ьаҳон (ʹahon)
• tagalski: (1.1) daigdig, mundo, sansinukob
• tahitański: (1.1) ao
• tajski: (1.1) โลก (lôok)
• tamazight: (1.1) ⴰⵎⴰⴹⴰⵍ m (amaḍal)
• tamilski: (1.1) உலகம் (ulakam)
• tatarski: (1.1) dönya / дөнья, cir yöze / җир йөзе, cihan / җиһан
• telugu: (1.1) భూగోళము (bhūgōḷamu), భూమి (bʰūmi)
• tetum: (1.1) mundu
• tok pisin: (1.1) wol
• turecki: (1.1) dünya
• turkmeński: (1.1) dünýä
• tuvalu: (1.1) atupaipai
• tuwiński: (1.1) делегей, өртемчей, октаргай
• twi: (1.1) wiase
• tybetański: (1.1) འཛམ་གླིང ('dzam.gliṅ)
• udmurcki: (1.1) мир, дунне
• ujgurski: (1.1) ئالەم‏ (alem), دۇنيا‏ (dunya), جاھان‏ (jahan), زامان‏ (zaman)
• ukraiński: (1.1) світ m (swit)
• urdu: (1.1) دنیا‏ ż (duniyā)
• uzbecki: (1.1) dunyo, jahon, olam
• volapük: (1.1) vol
• võro: (1.1) maailm
• walijski: (1.1) byd m
• waloński: (1.1) monde m
• wenecki: (1.1) móndo m
• wenedyk: (1.1) mąd m
• wepski: (1.1) mir
• węgierski: (1.1) világ, földkerekség
• wietnamski: (1.1) thế giới
• wilamowski: (1.1) wełt ż
• włoski: (1.1) mondo m; (1.2) mondo m; (1.3) mondo m
• wolof: (1.1) àdduna
• wu: (1.1) 世界 (sr jia)
• xhosa: (1.1) ihlabathi
• zazaki: (1.1) cihan ż
• zhuang: (1.1) lajmbwn
• zulu: (1.1) umhlaba klasa 3/4
• żmudzki: (1.1) sviets m

źródła: