Podobna pisownia Podobna pisownia: zebrać
 
mężczyzna żebrze (1.1)
wymowa:
IPA[ˈʒɛbrat͡ɕ], ASebrać] ?/i
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany

(1.1) prosić o jałmużnę, prosić o wsparcie
(1.2) utrzymywać się z jałmużny
(1.3) przen. usilnie, bez godności prosić o coś
odmiana:
(1.1-3) koniugacja IX lub rzad.[1] i niezalecane[2][3] koniugacja I, żebrzę / rzad. żebram; lub rzad.
przykłady:
(1.1) Trzeba było wraz z gospodynią Wandy chodzić po mieszkaniach i żebrać o kawałek chleba dla dzieci[4].
(1.1) Między motorniczym a pasażerem podającym się za niewidomego doszło do scysji, po której żebrzący mężczyzna złośliwie zaciągnął hamulec awaryjny[5]
(1.1) W szczególności chcieliśmy zobaczyć Sarajewo. Dzisiaj zapewne sporo się zmieniło, ale wówczas można było poczuć się tam nieco egzotycznie. Widać było wiele śladów wojny i wszędzie kręcili się ludzie żebrający o parę groszy[6].
(1.1) Stoją na przystanku z wyciągniętą ręką i żebrzą, a za kilka uzbieranych funtów kupują puszkę piwa i piją w sześciu[7]
(1.1) Komenda Powiatowa Policji w Świdnicy prowadzi akcję skierowaną przeciwko osobom, które żebrają na ulicach[8].
składnia:
kolokacje:
(1.3) żebrać o przebaczenie
synonimy:
(1.1) pot. dziadować; chodzić po prośbie, chodzić od drzwi do drzwi
(1.3) błagać
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) prosić, zarabiać[9]
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. żebrak mos, żebraczyna mos, żebraczka ż, żebractwo n, żebranina ż, żebry nmos, żebranie n, użebranie n
czas. użebrać dk., wyżebrać dk.
przym. żebraczy, żebracki
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1.   Hasło „żebrać” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2.   Hasło „żebrać” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  3.   Hasło „żebrać” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
  4. Stefan Leder, Witold Leder, Czerwona nić : ze wspomnień i prac rodziny Lederów, 2005, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  5. "Niewidomy" z Poznania irytuje motorniczych i pasażerów MPK!, niepelnosprawni.pl, dostęp: 18 czerwca 2023
  6. forum.karawaning.pl, dostęp: 18 czerwca 2023
  7. Marek Ostrowski, Polskie zoo, „Polityka nr 2593”, 2007-02-24, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  8. (AGA), Nieuczciwe żebractwo, „Gazeta Wrocławska”, 2001-10-04, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  9.   Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  NODES