Michał
Michał (język polski)
edytuj- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, nazwa własna
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Michał Michałowie dopełniacz Michała Michałów celownik Michałowi Michałom biernik Michała Michałów narzędnik Michałem Michałami miejscownik Michale Michałach wołacz Michale Michałowie depr. M. i W. lm: (te) Michały[1][2]
- przykłady:
- (1.1) Mój najlepszy przyjaciel ma na imię Michał.
- (1.1) Michał Stachowicz, polski rytownik i malarz epoki romantyzmu, w swej twórczości łączył prowincjonalną naiwność ze szczerym patriotyzmem.
- (1.1) W Kościele katolickim na 29 września przypada wspomnienie św. Michała Archanioła, pogromcy Szatana i obrońcy każdej duszy ludzkiej, patrona Kościoła, dobrej śmierci, żołnierzy i policjantów.
- (1.1) Lecz wśród ogólnych narzekań ani jeden głos nie podniósł się przeciw młodemu pułkownikowi, panu Jerzemu Michałowi Wołodyjowskiemu[3].
- (1.1) Michałowie dzień swego patrona, czyli imieniny, obchodzą 29 września, a także 10 kwietnia.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) archanioł Michał / Michał Archanioł / Święty Michał Archanioł / św. Michał Archanioł • pan Michał • brat / kuzyn / wujek / dziadek Michał • mężczyzna imieniem (o imieniu) Michał • święty / błogosławiony Michał • mieć na imię / nosić imię / używać imienia Michał • dać na imię / nadać imię / ochrzcić imieniem Michał • otrzymać / dostać / przybrać imię Michał • dzień imienin / imieniny Michała • na Michała (o dniu)
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Michałowa ż, Michałówna ż, Michałostwo lm mos, michałek mzw, michalita mos, michalitka ż, Michałowo n, michałowianin mos, michałowianka ż, michałowskość ż, Michałów mrz, Michałówka ż, Michałowiec mrz, Michałki nmos, Michałkowice nmos, Michałowice nmos, michałowickość ż
- przym. Michałowy, Michałkowy, Michasiowy, Misiowy, Miśkowy, michalski, michałkowicki, michałowski, michałowicki, michalicki
- przysł. michałowsko, michałowicko
- związki frazeologiczne:
- przysłowia: bierz Michale, co Bóg daje • do Michała przymrozków ile, i w maju tyle • gdy deszcz w świętego Michała, będzie łagodna zima cała • gdy na Michała obrodzą żołędzie, dużo śniegów w zimie będzie • gdy noc jasna na Michała, to nastąpi zima trwała • gdy w Michała deszcz spadnie, lekka zima będzie snadnie • gdy w Michała wiatr od wschodu lub północy, w zimie mrozy wielkiej mocy • gdy wietrzno w Michała, będzie mroźna zima cała • grzmot w dzień świętego Michała, żywność przyszła, Bogu chwała / grzmot w dzień świętego Michała, żyzność przyszła, Bogu chwała • jak grzmot po świętym Michale, to siej żyto na skale • jaki Michał, taka wiosna • jeszcze tego nikt nie słyszał, żeby babie było Michał • jeśli bociany do Michała zostały, nie będzie mrozów przez grudzień cały • jeśli deszcz na Michała, zima będzie nietrwała • jeśli nie odlecą ptaszki do Michała, do Wigilii zima nie nastąpi trwała • jeśli w dzień świętego Michała wiatr północny wieje, to na pogodę nie miejmy nadzieję • jeżeli święty Michał deszczem przysłuży, to suchą wiosnę nam wróży • kiedy na Michała wiatr północny wieje, na ładną pogodę chłop traci nadzieję • Michał trzy dni zdychał • na święty Michał kto nie posiał, będzie zdychał • noc jasna na Michała, zima ostra i trwała, gdy noc słotna, zima do końca grudnia lekka i błotna • święty Michał lato przekichał
- etymologia:
- łac. Michael < gr. Μιχαήλ (michael) < hebr. מיכאל (michael) < hebr. אל + כ־ + מי → dosł. ‘któż jak Bóg’[4][5]
- uwagi:
- zob. też Michał w Wikicytatach
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Imiona
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) Michael, Mike
- arabski: (1.1) ميخائيل (miẖa'il) m, ميكائيل m
- baskijski: (1.1) Mikel, Mitxel
- białoruski: (1.1) Міхаіл m, Міхал (michał) m
- chiński standardowy: (1.1) 麥可 (mài-kě), bibl. 米迦勒 (mi3 jia1 le4)
- chorwacki: (1.1) Mihovil m, Mihael m
- czeski: (1.1) Michal m
- duński: (1.1) Mikael, Michael
- esperanto: (1.1) Mikelo, Miĥaelo
- estoński: (1.1) Miikael
- fiński: (1.1) Mikael, Mikko
- francuski: (1.1) Michel m
- galicyjski: (1.1) Miguel m
- górnołużycki: (1.1) Michał m
- grenlandzki: (1.1) Mika, Mikaali
- gruziński: (1.1) მიხეილი (mikheili)
- hawajski: (1.1) Mikala
- hebrajski: (1.1) מיכאל m
- hiszpański: (1.1) Miguel m
- irlandzki: (1.1) Mícheál m, Mícéal m
- japoński: (1.1) ミハウ, マイケル (Hepburn: maikeru), bibl. ミカエル (Hepburn: mikaeru)
- kaszubski: (1.1) Michôł m
- kataloński: (1.1) Miquel m, Miguel m
- koreański: (1.1) 마이클 (oficjalnie: maikeul), bibl. 미가엘 (oficjalnie: mikael)
- kornijski: (1.1) Mygal
- litewski: (1.1) Mikolas m
- łaciński: (1.1) Michael m
- łotewski: (1.1) Miķelis m
- maltański: (1.1) Mikiel
- niderlandzki: (1.1) Michiel m, Michaël m, Michel m
- niemiecki: (1.1) Michael m, szwajc. niem. Michi m (Zürich), Michue m (Berno)
- norweski (bokmål): (1.1) Mikael m, Michael m
- norweski (nynorsk): (1.1) Mikael m, Mikkel m, Mikkjel m
- nowogrecki: (1.1) Μιχαήλ m, Μιχάλης m
- portugalski: (1.1) Miguel m
- rosyjski: (1.1) Михаил m
- rumuński: (1.1) Mihai m
- słowacki: (1.1) Michal m
- słoweński: (1.1) Mihael m, Miha m
- starogrecki: (1.1) Μιχαήλ m
- szwedzki: (1.1) Mikael w, Michael w, Mickael w, Mikkel w
- turecki: (1.1) Mikail
- ukraiński: (1.1) Миха́йло m
- walijski: (1.1) Meical
- węgierski: (1.1) Mihály
- wilamowski: (1.1) Myhuł m, Mychuł m
- włoski: (1.1) Michele m
- źródła:
- ↑ Hasło „Michał” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ Porada „imiona w liczbie mnogiej” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Henryk Sienkiewicz, Potop, Warszawa, 1888
- ↑ 4,0 4,1 Hasło „Michał” w: Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Rytm, Warszawa 2003, ISBN 83-7399-022-4.
- ↑ Hasło „Michał” w: Encyklopedia PWN Online, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Michał (język górnołużycki)
edytuj- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski, nazwa własna
- (1.1) imię męskie Michał
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- (1.1) łac. Michael < gr. Μιχαήλ (Michael) < hebr. מיכאל (michael) < hebr. אל + כ־ + מי → dosł. „któż jak Bóg”
- uwagi:
- źródła: