bać się

bać się (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈbaʨ̑‿ɕɛ], AS: [bać‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• denazal.• zestr. akc. ​

znaczenia:

czasownik zwrotny niedokonany (dk. brak)

(1.1) odczuwać strach, bojaźń, lęk przed czymś lub przed kimś

(1.2) martwić się, niepokoić się

odmiana:

(1.1-2)

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		bać się
czas teraźniejszy		boję się	boisz się	boi się	boimy się	boicie się	boją się
czas przeszły	m	bałem się	bałeś się	bał się	baliśmy się	baliście się	bali się
	ż	bałam się	bałaś się	bała się	bałyśmy się	bałyście się	bały się
	n	bałom się	bałoś się	bało się
tryb rozkazujący		niech się boję	bój się	niech się boi	bójmy się	bójcie się	niech się boją
pozostałe formy czas przyszły m będę się bał, będę się bać będziesz się bał, będziesz się bać będzie się bał, będzie się bać będziemy się bali, będziemy się bać będziecie się bali, będziecie się bać będą się bali, będą się bać ż będę się bała, będę się bać będziesz się bała, będziesz się bać będzie się bała, będzie się bać będziemy się bały, będziemy się bać będziecie się bały, będziecie się bać będą się bały, będą się bać n będę się bało, będę się bać będziesz się bało, będziesz się bać będzie się bało, będzie się bać czas zaprzeszły m bałem się był bałeś się był bał się był baliśmy się byli baliście się byli bali się byli ż bałam się była bałaś się była bała się była bałyśmy się były bałyście się były bały się były n bałom się było bałoś się było bało się było forma bezosobowa czasu przeszłego bano się tryb przypuszczający m bałbym się, byłbym się bał bałbyś się, byłbyś się bał bałby się, byłby się bał balibyśmy się, bylibyśmy się bali balibyście się, bylibyście się bali baliby się, byliby się bali ż bałabym się, byłabym się bała bałabyś się, byłabyś się bała bałaby się, byłaby się bała bałybyśmy się, byłybyśmy się bały bałybyście się, byłybyście się bały bałyby się, byłyby się bały n bałobym się, byłobym się bało bałobyś się, byłobyś się bało bałoby się, byłoby się bało imiesłów przymiotnikowy czynny m bojący się, niebojący się ż bojąca się, niebojąca się bojące się, niebojące się n bojące się, niebojące się imiesłów przysłówkowy współczesny bojąc się, nie bojąc się rzeczownik odczasownikowy banie się, niebanie się

przykłady:

(1.1) Boję się tego egzaminu, bo prawie się do niego nie uczyłem.

(1.1) Żołnierze nie bali się śmierci.

(1.2) Bardzo się boję o Staszka, powinien był już wrócić godzinę temu. Mam nadzieję, że nic mu się nie stało…

składnia:

(1.1) bać się + D.

(1.2) bać się o + B.

kolokacje:

(1.1) bać się psa / bandyty / burzy / ciemności / Boga / …

(1.2) bać się o męża / dzieci / zdrowie / …

synonimy:

(1.1) lękać się, obawiać się, trwożyć się, żart. mieć pietra, reg. pozn. drygać, reg. pozn. mieć gzik w kolanach

(1.2) niepokoić się

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. bojaźń ż

przym. bojaźliwy

przysł. bojaźliwie

związki frazeologiczne:

bać się jak diabeł święconej wody • bać się jak ognia • bać się spojrzeć w oczy • bać się własnego cienia • bać się o swoją skórę • nie śpi dobrze ten, co się jutra boi • wulg. bać się o własną dupę

etymologia:

prasł. *bojati sę

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) trembem
• angielski: (1.1) be afraid, be scared; (1.2) worry
• arabski: (1.1) خاف, خشي, رعب, رهب, خشي, ذعر
• baskijski: (1.1) beldur izan; (1.2) kezkatu
• białoruski: (1.1) баяцца
• bułgarski: (1.1) боя се; (1.2) боя се
• chorwacki: (1.1) bojati se; (1.2) bojati se
• czeski: (1.1) bát se; (1.2) bát se
• dolnołużycki: (1.1) bójaś se, tšachaś se; (1.2) bójaś se, tšachaś se
• duński: (1.1) være bange
• esperanto: (1.1) timi
• francuski: (1.1) avoir peur, craindre; (1.2) avoir peur, craindre
• hiszpański: (1.1) tener miedo, temer; (1.2) temer, preocuparse
• interlingua: (1.1) angustiar
• jidysz: (1.1) מורא האָבן (mojre hobn)
• kaszubski: (1.1) bòjec sã, miec strach
• kataloński: (1.1) témer, tenir por
• kazachski: (1.1) қорқу
• łotewski: (1.1) baidīties
• niderlandzki: (1.1) vrezen
• niemiecki: (1.1) fürchten, sich fürchten, Angst haben; (1.2) fürchten
• norweski (bokmål): (1.1) være redd; (1.2) være redd
• nowogrecki: (1.1) φοβάμαι; (1.2) φοβάμαι
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)
• portugalski: (1.1) temer, ter medo
• rosyjski: (1.1) бояться; (1.2) бояться, беспокоиться
• słoweński: (1.1) bati se
• suahili: (1.1) ogopa
• ukraiński: (1.1) боятися
• wenedyk: (1.1) ćmiar; (1.2) ćmiar
• węgierski: (1.1) fél
• wilamowski: (1.1) fietta, fjetta; (1.2) fietta, fjetta
• włoski: (1.1) avere paura, paventare; (1.2) inquietarsi

źródła: