konstytucja
konstytucja (język polski)
edytuj- wymowa:
- IPA: [ˌkɔ̃w̃stɨˈtut͡sʲja], AS: [kõũ̯stytucʹi ̯a], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• samogł.+n/m+szczelin.• akc. pob.,
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) praw. akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie; zob. też konstytucja w Wikipedii
- (1.2) egzemplarz konstytucji (1.1)
- (1.3) hist. w I Rzeczypospolitej uchwała sejmu
- (1.4) biol. stan organizmu zwierzęcia uwarunkowany jakością tkanek, czynnością narządów wewnętrznych i regulacyjną działalnością gruczołów dokrewnych; zob. też konstytucja (zootechnika) w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1-4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik konstytucja konstytucje dopełniacz konstytucji konstytucji / przest. konstytucyj[1] celownik konstytucji konstytucjom biernik konstytucję konstytucje narzędnik konstytucją konstytucjami miejscownik konstytucji konstytucjach wołacz konstytucjo konstytucje
- przykłady:
- (1.1) Konstytucja Polski zapewnia obywatelom najważniejsze prawa.
- (1.2) Tak często machacie tam tymi konstytucjami[2].
- kolokacje:
- (1.1) konstytucja Polski / Niemiec / USA / … • polska / niemiecka / amerykańska konstytucja
- synonimy:
- (1.1) ustawa zasadnicza
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. konstytucjonalista mos, konstytucjonalistka ż, konstytucyjność ż, konstytuowanie n, ukonstytuowanie n
- czas. konstytuować ndk., ukonstytuować dk.
- przym. konstytucyjny
- przysł. konstytucyjnie
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- łac. constitutio[3]
- uwagi:
- zob. też konstytucja w Wikicytatach
- Konstytucja w znaczeniu (1.1) została wybrana Słowem Roku 2018 w plebiscycie zorganizowanym przez Uniwersytet Warszawski[4].
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) kushtetutë ż
- angielski: (1.1) constitution
- arabski: (1.1) دستور m
- baskijski: (1.1) konstituzio
- białoruski: (1.1) канстытуцыя ż; (1.4) канстытуцыя ż
- bułgarski: (1.1) конституция ż; (1.4) конституция ż
- chiński standardowy: (1.1) 宪法 (xiànfǎ); (1.4) 体格 (tǐgé), 体质 (tǐzhì)
- chorwacki: (1.1) ustav m; (1.4) konstitucija ż
- czeski: (1.1) ústava ż
- duński: (1.1) grundlov w, forfatning w; (1.4) konstitution w
- esperanto: (1.1) konstitucio
- estoński: (1.1) põhiseadus, konstitutsioon; (1.4) kehaehitus, konstitutsioon
- fiński: (1.1) perustuslaki; (1.3) yleiskunto
- francuski: (1.1) constitution ż
- fryzyjski: (1.1) grûnwet
- hebrajski: (1.1) חוקה ż (khuka)
- hindi: (1.1) संविधान
- hiszpański: (1.1) constitución ż
- indonezyjski: (1.1) konstitusi, undang-undang dasar, UUD; (1.4) susunan
- japoński: (1.1) 憲法
- jidysz: (1.1) קאָנסטיטוציע ż (konstitucje); (1.4) גוף־געבוי m (guf-geboj)
- kaszubski: (1.1) kònstitucjô ż; (1.4) kònstitucjô ż
- kataloński: (1.1) constitució ż
- koreański: (1.1) 헌법
- litewski: (1.1) konstitucija ż
- łotewski: (1.1) konstitūcija ż, satversme ż; (1.4) konstitūcija ż
- macedoński: (1.1) устав m (ustav)
- niderlandzki: (1.1) constitutie ż, grondwet ż/m; (1.4) constitutie ż, lichaamsbouw m
- niemiecki: (1.1) Verfassung ż; (1.4) Konstitution ż
- norweski (bokmål): (1.1) grunnlov m; (1.4) konstitusjon m
- nowogrecki: (1.1) σύνταγμα n
- portugalski: (1.1) constituição ż
- rumuński: (1.1) constituție ż
- serbski: (1.1) устав (ustav) m; (1.4) конституција (konstitucija) ż
- słowacki: (1.1) ústava ż; (1.4) konštitúcia ż
- słoweński: (1.1) ustava ż; (1.4) konstitucija ż
- szwedzki: (1.1) konstitution w; (1.4) konstitution w
- turecki: (1.1) anayasa
- tuvalu: (1.1) fakavae
- ukraiński: (1.1) конституція ż; (1.4) конституція ż
- węgierski: (1.1) alkotmány; (1.4) testalkat
- wietnamski: (1.1) hiến pháp; (1.4) vóc
- wilamowski: (1.1) konstytucyj ż; (1.4) konstytucyj ż
- włoski: (1.1) costituzione ż; (1.4) costituzione ż
- źródła:
- ↑ Hasło „konstytucja” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑ z Internetu
- ↑ Słownik wyrazów obcych, red. Magdalena Tytuła i Jacek Okarmus, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Bielsko-Biała 2010, ISBN 978-83-262-0867-6, s. 127.
- ↑ Wyniki plebiscytu „Słowo Roku 2018”