rachunek sumienia
- wymowa:
- IPA: [raˈxu.nɛk suˈmjɛ.ɲa]
- znaczenia:
fraza rzeczownikowa, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) rel. połączona z modlitwą analiza osobistej kondycji moralnej praktykowana w katolicyzmie, także jako przygotowanie do spowiedzi; zob. też rachunek sumienia w Wikipedii
- (1.2) rel. tekst z pytaniami pomocny w przeprowadzeniu rachunku sumienia (1.1)
- (1.3) przen. próba rozliczenia się z błędów[1]
- odmiana:
- (1.1-3) związek rządu,
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik rachunek sumienia rachunki sumienia dopełniacz rachunku sumienia rachunków sumienia celownik rachunkowi sumienia rachunkom sumienia biernik rachunek sumienia rachunki sumienia narzędnik rachunkiem sumienia rachunkami sumienia miejscownik rachunku sumienia rachunkach sumienia wołacz rachunku sumienia rachunki sumienia
- przykłady:
- (1.1) Spowiadali się więc po bardzo dokładnym rachunku sumienia i codziennie pilnie czuwali nad sobą, zdając sobie sprawę z ludzkiej słabości i ułomności[2].
- (1.2) Ojciec Bonifacy rozprowadził tysiące rachunków sumienia w parafiach całej Polski.
- (1.3) Za to próbuje usprawiedliwić Jacka Kuronia, interpretując jego powtarzaną w późnym okresie życia mantrę „daliśmy d…” jako niedokończoną próbę rachunku sumienia, oskarżenie własnej klasy o zawalenie reform czy o zdradę ideałów[3].
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) codzienny / powierzchowny / szczegółowy / szczery / wieczorny / zalecany rachunek sumienia • cel / praktyka / praktykowanie / schemat / wzór dokonać rachunku sumienia • robić / praktykować rachunek sumienia
- (1.2) drukowany / przygotowany rachunek sumienia
- (1.3) narodowy / polityczny rachunek sumienia • próba rachunku sumienia
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- (1.3) zobacz też: Indeks:Polski - Związki frazeologiczne
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) examination of conscience
- francuski: (1.1) examen de conscience m
- hiszpański: (1.1) examen de conciencia m
- łaciński: (1.1) discussio conscientiae ż
- niemiecki: (1.1) Gewissenserforschung ż
- nowogrecki: (1.1) εξέταση συνείδησης ż
- portugalski: (1.1) exame de consciência m
- włoski: (1.1) esame di coscienza m; (1.3) esame di coscienza m
- źródła:
- ↑ Hasło „rachunek sumienia” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
- ↑ z Internetu
- ↑ z Internetu