rzec
rzec (język polski)
edytuj- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
- (1.1) książk. przest. mówić, odzywać się, komunikować coś
czasownik przechodni dokonany
- (2.1) książk. powiedzieć, odezwać się, zakomunikować coś
- odmiana:
- (1.1) koniugacja XI z obocznościami
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik rzec czas teraźniejszy rzekę rzeczesz rzecze rzeczemy rzeczecie rzeką czas przeszły m rzekłem rzekłeś rzekł rzekliśmy rzekliście rzekli ż rzekłam rzekłaś rzekła rzekłyśmy rzekłyście rzekły n rzekłom rzekłoś rzekło tryb rozkazujący niech rzekę rzecz niech rzecze rzeczmy rzeczcie niech rzeką pozostałe formy czas zaprzeszły m rzekłem był rzekłeś był rzekł był rzekliśmy byli rzekliście byli rzekli byli ż rzekłam była rzekłaś była rzekła była rzekłyśmy były rzekłyście były rzekły były n rzekłom było rzekłoś było rzekło było forma bezosobowa czasu przeszłego rzeczono tryb przypuszczający m rzekłbym,
byłbym rzekłrzekłbyś,
byłbyś rzekłrzekłby,
byłby rzekłrzeklibyśmy,
bylibyśmy rzeklirzeklibyście,
bylibyście rzeklirzekliby,
byliby rzekliż rzekłabym,
byłabym rzekłarzekłabyś,
byłabyś rzekłarzekłaby,
byłaby rzekłarzekłybyśmy,
byłybyśmy rzekłyrzekłybyście,
byłybyście rzekłyrzekłyby,
byłyby rzekłyn rzekłobym,
byłobym rzekłorzekłobyś,
byłobyś rzekłorzekłoby,
byłoby rzekłoimiesłów przymiotnikowy czynny m rzekący, nierzekący ż rzekąca, nierzekąca rzekące, nierzekące n rzekące, nierzekące imiesłów przymiotnikowy bierny m rzeczony, nierzeczony rzeczeni, nierzeczeni ż rzeczona, nierzeczona rzeczone, nierzeczone n rzeczone, nierzeczone imiesłów przysłówkowy współczesny rzekąc, nie rzekąc rzeczownik odczasownikowy rzeczenie, nierzeczenie - (2.1)[1] koniugacja XI z obocznościami
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik rzec czas przyszły prosty rzeknę rzekniesz rzeknie rzekniemy rzekniecie rzekną czas przeszły m rzekłem rzekłeś rzekł rzekliśmy rzekliście rzekli ż rzekłam rzekłaś rzekła rzekłyśmy rzekłyście rzekły n rzekłom rzekłoś rzekło tryb rozkazujący niech rzeknę rzeknij niech rzeknie rzeknijmy rzeknijcie niech rzekną pozostałe formy czas zaprzeszły m rzekłem był rzekłeś był rzekł był rzekliśmy byli rzekliście byli rzekli byli ż rzekłam była rzekłaś była rzekła była rzekłyśmy były rzekłyście były rzekły były n rzekłom było rzekłoś było rzekło było forma bezosobowa czasu przeszłego rzeczono tryb przypuszczający m rzekłbym,
byłbym rzekłrzekłbyś,
byłbyś rzekłrzekłby,
byłby rzekłrzeklibyśmy,
bylibyśmy rzeklirzeklibyście,
bylibyście rzeklirzekliby,
byliby rzekliż rzekłabym,
byłabym rzekłarzekłabyś,
byłabyś rzekłarzekłaby,
byłaby rzekłarzekłybyśmy,
byłybyśmy rzekłyrzekłybyście,
byłybyście rzekłyrzekłyby,
byłyby rzekłyn rzekłobym,
byłobym rzekłorzekłobyś,
byłobyś rzekłorzekłoby,
byłoby rzekłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m rzeczony, nierzeczony rzeczeni, nierzeczeni ż rzeczona, nierzeczona rzeczone, nierzeczone n rzeczone, nierzeczone imiesłów przysłówkowy uprzedni rzekłszy rzeczownik odczasownikowy rzeczenie, nierzeczenie
- przykłady:
- (1.1) Ale Pódźwa-Śmiga niedarmo jest frontowy wyga, geniusz decyzji, że tak rzekę, dał rozkaz[2].
- (1.1) Tako rzecze Zaratustra[3].
- (2.1) To rzekłszy zbliżył się do Kmicica[4].
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- przym. rzeczony
- czas. orzec dk., odrzec dk., wyrzec dk.
- rzecz. porzekadło n, rzecznik mos, rzeczniczka ż, przyrzeczenie n, rzecz ż, orzeczenie n, rzeczenie n, narzeczona ż
- wykrz. rzekłem
- związki frazeologiczne:
- rzekłem! • by tak rzec • by nie rzec • rzec można • jako się rzekło • słowo się rzekło, kobyłka u płota
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) say; (2.1) say, tell
- górnołużycki: (2.1) rjec
- niderlandzki: (1.1) zeggen; (2.1) vertellen
- niemiecki: (1.1) sagen; (2.1) sagen
- rosyjski: (1.1) изрекать; (2.1) изречь, сказать
- slovio: (1.1) vec (вец)
- szwedzki: (1.1) säga, yttra, uttala, uttrycka, framföra, anföra, framhålla
- źródła:
- ↑ Hasło „rzec” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Janusz Szpotański: Zebrane utwory poetyckie, Puls, Londyn, 1990
- ↑ Tytuł dzieła Fryderyka Nietzschego
- ↑ Henryk Sienkiewicz: Potop
rzec (język kaszubski)
edytuj- wymowa:
- IPA: /ʐɛts/
- znaczenia:
czasownik przechodni dokonany
- (1.1) powiedzieć, rzec[1]
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- praindoeur. *rek-
- uwagi:
- źródła: