ucho

ucho (język polski)

ucho (1.1)

uszy (1.1)

ucho (1.2)

koszyk z uchami (1.3)

ucho (1.3) od filiżanki

ucho (1.4) igielne

czapka z uchami (1.5)

pierniki w kształcie ucha (1.7)

wymowa:

​, IPA: [ˈuxɔ], AS: [uχo]

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) małżowina uszna

(1.2) anat. narząd słuchu; zob. też ucho w Wikipedii

(1.3) uchwyt kosza, garnka, filiżanki lub siatki

(1.4) kraw. dziurka w igle, przez którą przewleka się nić

(1.5) klapki na czapce opuszczane dla zasłonięcia uszu (1.1)

(1.6) pot. o kimś, kto donosi

(1.7) rzecz w kształcie ucha (1.1) lub (1.3)

odmiana:

(1.1-2, 6)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ucho	uszy
dopełniacz	ucha	uszu / rzad. uszów
celownik	uchu	uszom
biernik	ucho	uszy
narzędnik	uchem	uszami / przest. uszyma
miejscownik	uchu	uszach
wołacz	ucho	uszy

(1.3-5)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ucho	ucha
dopełniacz	ucha	uch
celownik	uchu	uchom
biernik	ucho	ucha
narzędnik	uchem	uchami
miejscownik	uchu	uchach
wołacz	ucho	ucha

przykłady:

(1.1) Na złość babci odmroziła sobie uszy.

(1.3) Oberwało się ucho u kosza i wszystkie jabłka wysypały się na ulicę.

(1.3) Odłamałam ucho filiżanki, ale udało mi się je z powrotem przykleić.

składnia:

kolokacje:

(1.1) wytargać za uszy • mówić / szeptać na ucho

(1.2) ucho zewnętrzne / środkowe / wewnętrzne

(1.4) ucho igielne

(1.7) uszy sztramberskie

synonimy:

(1.3) uchwyt

(1.6) kabel, konfident

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

zdrobn. uszko

holonimy:

meronimy:

(1.2) małżowina uszna

wyrazy pokrewne:

rzecz. nausznik m, uszatek m, uchatka ż, zausznik m, zausznica ż, uszanka ż, uchówka ż, uszatka ż, uszak m, uchowiec m

zdrobn. uszko m

zgrub. uszysko n

przym. uszny, wewnątrzuszny, douszny, uszaty, uchaty, uszkowaty

związki frazeologiczne:

cienki w uszach • czapka na uchu, a wesz na brzuchu • dupa z uszami • grać od ucha • gumowe ucho • jednym uchem chwytać / słuchać / wpuszczać • jednym uchem wchodzi, a drugim wychodzi • jeść, aż się uszy trzęsą • mieć długie uszy • mieć po uszy • mieć powyżej uszu • mieć swoje za uszami • mieć uszy jak Jezus sandały • mieć uszy jak nietoperz • na złość mamie odmrozić sobie uszy • nadstawiać ucha / uszu / uszy • natrzeć uszu • nawijać makaron na uszy • ośle uszy • ośle ucho • położyć / kłaść uszy po sobie / tulić uszy po sobie / stulić uszy • siedzieć po uszy • słoń nadepnął na ucho • słuchaj uchem, a nie brzuchem • spółdzielnia ucho • strzyc uchem • śmiać się od ucha do ucha • stanąć na uszach • ściany mają uszy • tkwić w długach po uszy • ucho od śledzia • uszy do góry

przysłowia: dlatego dwie uszy, jeden język dano, iżby mniej mówiono, a więcej słuchano (sic!) • nie wierz nigdy dziewucho, coć chłop szepce na ucho (sic!) • pewniejsze oko jak ucho • póty dzban wodę nosi, póki się ucho nie urwie / nosił dzban wodę, aż się ucho urwało • póty wody w dzbanie, póki ucha stanie • śmiałby się człowiek dookoła głowy, żeby nie uszy • ucho nie oko ma wybierać żonę • słuchaj uchem, a nie brzuchem

etymologia:

prasł. *ucho, D. lp prasł. *ušese → 'narząd słuchu' < praindoeur.

uwagi:

(1.6) zwykle w lm

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.2) oor
• ajmara: (1.1) jinchu; (1.2) jinchu
• alabama: (1.1) istimilhaalo; (1.2) istimilhaalo
• albański: (1.1) vesh; (1.2) vesh
• aleucki: (1.1) tutusiq, tutusi-x̂; (1.2) tutusiq, tutusi-x̂
• amharski: (1.1) ጆሮ
• angielski: (1.1) ear; (1.2) ear; (1.3) handle
• arabski: (1.2) أذن (’úðun) ż, egip. arab. ودن
• asamski: (1.1) কাণ; (1.2) কাণ
• azerski: (1.1) qulaq; (1.2) qulaq
• baskijski: (1.2) belarri
• bhodźpuri: (1.1) कान m; (1.2) कान m
• białoruski: (1.1) ракавіна ż, вушная ракавіна ż; (1.2) вуха n
• birmański: (1.2) နား (na:)
• bułgarski: (1.2) ухо n
• chiński standardowy: (1.1) 耳, pinyin: Ěr; (1.2) 耳, pinyin: Ěr
• chorwacki: (1.2) uho n
• czeski: (1.2) ucho n
• czirokeski: (1.2) ᎫᎴ (gule)
• dolnołużycki: (1.2) wucho n
• duński: (1.2) øre n; (1.3) håndtag n; (1.4) hank w, øre n
• elfdalski: (1.1) ära n; (1.2) ära n
• esperanto: (1.2) orelo
• fiński: (1.2) korva
• francuski: (1.2) oreille ż; (1.3) anse ż; (1.4) anse ż; (1.5) chas m, trou m
• górnołużycki: (1.2) wucho
• grenlandzki: (1.1) siut; (1.2) siut
• guarani: (1.1) nambi; (1.2) nambi
• hawajski: (1.1) pepeiao; (1.2) pepeiao; (1.5) maka
• hebrajski: (1.2) אזן ż (ozen)
• hindi: (1.2) कान m
• hiszpański: (1.1) oreja ż; (1.2) oído m; (1.3) asa ż; (1.4) asa ż; (1.5) ojo m; (1.6) orejera ż
• inuktitut: (1.1) ᓯᐅᑎ (siuti); (1.2) ᓯᐅᑎ (siuti)
• irlandzki: (1.1) cluas ż; (1.2) cluas ż; (1.3) cluas ż
• islandzki: (1.2) eyra n; (1.3) eyra n; (1.4) eyra n
• japoński: (1.2) 耳 (みみ, mimi)
• kaszubski: (1.2) ùchò
• kataloński: (1.1) orella ż; (1.2) orella ż
• kazachski: (1.1) құлақ; (1.2) құлақ
• keczua: (1.1) ninri; (1.2) ninri
• klallam: (1.1) q̕ʷə́yən, q̕ʷəyʔáʔən; (1.2) q̕ʷə́yən, q̕ʷəyʔáʔən
• kornijski: (1.1) skovarn ż; (1.2) skovarn ż; (1.3) skovarn ż
• lakota: (1.1) núŋǧe; (1.2) núŋǧe
• litewski: (1.2) ausis m; (1.3) ausis m; (1.4) ausis m
• łaciński: (1.1) auricula ż; (1.2) auris ż; (1.3) auris ż
• manx: (1.1) cleaysh ż; (1.2) cleaysh ż
• maoryski: (1.1) taringa; (1.2) taringa
• maya: (1.1) xikin; (1.2) xikin
• nahuatl klasyczny: (1.1) nacaztli
• niderlandzki: (1.2) oor
• niemiecki: (1.1) Ohr n; (1.2) Ohr n; (1.3) Henkel m
• norweski (bokmål): (1.1) øre n; (1.2) øre n; (1.3) hank m/ż, håndtak n; (1.4) nåløye n
• nowogrecki: (1.2) αφτί n, αυτί n; (1.3) χερούλι n, λαβή ż; (1.4) χερούλι n, λαβή ż; (1.5) μάτι n
• orija: (1.2) କାନ
• ormiański: (1.1) ականջ (akanj); (1.2) ականջ (akanj)
• pali: (1.1) sota n, kaṇṇa n
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) czyścić ucho: , płukać ucho:
• rosyjski: (1.1) ухо n; (1.2) ухо n; (1.3) ручка ż; (1.4) ушко n; (1.5) ухо n; (1.6) ухо n
• rumuński: (1.2) ureche ż
• sanskryt: (1.1) कर्ण m
• shona: (1.1) nzeve; (1.2) nzeve
• slovio: (1.2) usx (уш)
• słowacki: (1.1) ucho n; (1.3) ucho n
• staroangielski: (1.1) ēare n; (1.2) ēare n; (1.4) ēage n
• starogrecki: (1.1) οὖς; (1.2) οὖς
• staroirlandzki: (1.1) clúas ż; (1.2) clúas ż
• szkocki gaelicki: (1.1) cluas ż; (1.2) cluas ż; (1.3) cluas ż
• szwedzki: (1.2) öra n
• tahitański: (1.1) tariʻa; (1.2) tariʻa
• tatarski: (1.2) qolaq
• turecki: (1.2) kulak
• tybetański: (1.1) རྣ་བ; (1.2) རྣ་བ
• udmurcki: (1.2) пель
• ukraiński: (1.2) вухо n; (1.3) вухо n, ручка ż; (1.4) вухо n, ручка ż
• wepski: (1.2) korv
• wilamowski: (1.1) ur n, ür n; (1.2) ur n, ür n; (1.5) jyr n
• włoski: (1.2) orecchio m
• wolof: (1.1) nopp; (1.2) nopp

źródła:

ucho (język czeski)

ucho (1.1)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. ucho

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ucho	uši
dopełniacz	ucha	uší
celownik	uchu	uším
biernik	ucho	uši
wołacz	ucho	uši
miejscownik	uchu	uších
narzędnik	uchem	ušima

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. ušní

związki frazeologiczne:

mít za ušima

etymologia:

uwagi:

źródła:

ucho (język romski)

transliteracja:

wymowa:

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) wysoki

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz romski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.

ucho (język słowacki)

ucho (1.1)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) anat. ucho

(1.2) ucho (uchwyt)

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz.

zdrobn. uško n

przym. ušný

związki frazeologiczne:

mať tenké uši • sedieť si na ušiach • steny majú uši

etymologia:

uwagi:

źródła: