Biuletyn/2019-03
Wstępniak
edytuj
Marzec to w tym roku czas akcji i konkursów. Międzynarodowy Dzień Kobiet kieruje nas ku tematyce kobiecych biogramów, konkurs CEE Spring jak zawsze przychodzi wraz z pierwszym dniem wiosny, a Wikisłownik z przytupem świętuje swoje urodziny. Mamy dla Was też nieco wieści z szerokiego świata (w tym bardzo poważny temat tzw. ACTA 2) oraz (jak zwykle fascynujący!) przegląd najczęściej czytanych haseł w Wikipedii. Dowiecie się też, jak powstawał pierwszy w Polsce wiki-zin oraz dokąd iść po źródła (jeśli akurat nie do Komisji Wikigrantów). Zapraszamy też do rzucenia okiem na nowości czytelnicze z Wikiźródeł - w sam raz na zagrzebanie się z czytnikiem pod kocem na końcówkę zimy. Jeśli tęsknicie za wiosną, zapraszamy do przejrzenia wiosennych cytatów (o, na przykład Choćby wszyscy postanowili, że nie, wiosna i tak przyjdzie) w projekcie, który całkiem niespodziewanie i niechcący zagościł ostatnio we wrocławskich mediach (ale o tym również w Biuletynie). Zapraszamy do lektury!
Wieści ze Stowarzyszenia
edytuj
Po raz kolejny Wikimedia Polska i Ambasada Szwecji w Polsce zachęcają edytorów i edytorki do uzupełniania Wikipedii o brakujące biogramy kobiet. Podczas trwającej od 15 marca do 8 kwietnia akcji WikiGap Challenge uczestnicy i uczestniczki tworzący i rozbudowujący zasoby encyklopedii powiązane z kobietami, będą walczyć o atrakcyjne nagrody. W międzynarodowych zmaganiach będzie można zgłaszać bardzo różne edycje - rozbudowę haseł, ilustrowanie, dodawanie źródeł, edytowanie elementów Wikidanych. Nagrodą będą gadżety od Wikimedia Szwecja, a nawet... stypendium na Wikimanię 2019 w Sztokholmie. A dodatkowo 5 osób, które w ramach konkursu napisze najwięcej haseł o kobietach w polskiej Wikipedii, otrzyma upominki od Ambasady Szwecji w Polsce. Więcej informacji czeka na Was na stronie WikiGap (uczestnictwo w akcji można oczywiście łączyć z wydarzeniem (Nie)znane kobiety Wikipedii). Zapraszamy!
Już 21 marca rusza kolejna edycja konkursu edycyjnego CEE Spring. A więc wielkiej akcji pisania o krajach Europy Środkowej i Wschodniej, która potrwa do 31 maja. W tym czasie każdy tydzień poświęcony będzie określonym krajom obszaru, a my będziemy nagradzać osoby, które napiszą podczas danego tygodnia najwięcej i najlepiej. W tym roku w konkursie nastąpiły pewne zmiany regulaminowe, w stosunku dla lat ubiegłych. Najważniejszą zmianą jest zmiana formy nagrody - zamiast refundowanych źródeł, w tym roku mamy dla Was vouchery do księgarni internetowych, w których wybierzecie sami to, co sprawi Wam największą radość. Chcemy też mocniej nagradzać jakość, więc pojawiła się zupełnie nowa nagroda - co tydzień jury (w składzie Natalia Szafran-Kozakowska, Gdarin oraz - na zmianę - Wojciech Pędzich i PMG) wybierze Autora lub Autorkę Tygodnia, którzy wykazali się najlepszym merytorycznie, zróżnicowanym, ważnym wkładem dotyczącym tematu danego tygodnia. Oprócz tego co tydzień nagrodzimy osobę, która napisze najwięcej haseł o wielkości 2kB o krajach tygodnia. A na koniec - osobę, której hasła będą najczęściej eksponowane w rubryce Czy wiesz, że i/lub zdobędą najwięcej wyróżnień oraz osobę, która napisze najwięcej haseł o kobietach. Te dwie ostatnie nagrody są szczególnie atrakcyjne - to vouchery o wartości 200 zł. Mamy też coś dla osób, które będą wytrwałe w swojej aktywności - komplety magnesów z widokami z regionu Środkowej i Wschodniej Europy dla tych, którzy napiszą co najmniej 3 hasła w ośmiu różnych tygodniach. Zapraszamy!
Zbliżają się 15 urodziny polskiego Wikisłownika. Z tej okazji Wikimedia Polska uruchamia pierwszy w historii konkurs edycyjny w tym projekcie. Konkurs pomyślany tak, aby był znakomitą zabawą, zarówno dla doświadczonych słownikarzy i słownikarek, jak i osób, które chciałyby się z Wikisłownikiem dopiero zapoznać. Zadaniem uczestników będzie wykonanie wikisłownikowych mini-wyzwań, np. zilustrowanie hasła obrazkiem zawierającym różowy element, stworzenie hasła lub dodanie przykładu, mającego związek z jedzeniem czy dodanie pięciu etymologii. A Ci, którzy do końca 2019 roku wykonają 15 z 18 zadań, otrzymają wikisłownikowe gadżety.
Wieści z Wikimedia Foundation
edytuj
W ramach The Wikipedia Library ruszyło przyjmowanie zgłoszeń do bezpłatnego dostępu do kolejnych naukowych baz danych. Można zgłosić chęć korzystania z obleganego JSTOR (gdzie zwykle wszystkie konta dostępowe są zajęte), cyfrowego archiwum Gale oraz repozytorium e-booków (w większości w drawidyjskim języku telugu) o nazwie Kinige. Przypominamy, że The Wikipedia Library jest ciągle działającym programem, udzielającym dostępu do wielu innych baz danych o różnych profilach tematycznych. Zachęcamy do zapoznania się z przyjaznym poradnikiem: Wikigranty a The Wikipedia Library.
1 marca przyznano finansowanie 20 propozycjom zgłoszonym do programu Project Grants Fundacji Wikimedia. Wśród przeznaczonych do realizacji projektów znalazły się: międzynarodowa część konkursów CEE Spring 2019 oraz Wiki Lubi Zabytki, rozwój nowej, trzeciej wersji aplikacji Creative Commons na Androida, program monitoringu w ramach Wikipedia Cultural Diversity Observatory Marca Miguela czy różne inicjatywy lokalne związane z GLAMami, retencją użytkowników czy spotkaniami.
Wieści z projektów GLAM
edytuj
Wikimedia Polska wsparła produkcję zina techniką Riso na temat edytowania Wikipedii przez kobiety. Działanie zostało podjęte z Kolektywem Kariatyda i grupą wydawniczą Dzikie Przyjemności. Prace nad zinem trwały 6-7 marca 2019 roku w pracowni Panato we Wrocławiu. Treści zawarte w zinie wspierają dążenie do większej ilości encyklopedycznych biografii kobiet w Wikipedii, a także większy udział kobiet w procesie tworzenia treści zawartych w największej encyklopedii świata. Zin będzie rozdawany osobom, które wezmą udział w edytonie Art+Feminism z Kolektywem Kariatyda i w jego trakcie stworzą choćby krótki artykuł! Po edytonie zeskanowany zin ma zostać zamieszczony w Wikimedia Commons na wolnej licencji. Więcej zdjęć można zobaczyć pod nazwą Category:Kolektyw Kariatyda oraz na Wikistronie projektu.
8 marca odbył się wernisaż "G8 Gdyńska Grafika Kobieca" organizowany przez stowarzyszenie Halo Kultura w halach targowych w Gdyni. Wystawa przedstawia dorobek twórczy siedmiu znakomitych gdyńskich graficzek, wśród których znalazła się artystka Zuzanna Dolega z pracami z cyklu "Miesz(k)ając (w) przeszłości", które zostały przerobione ze zbiorów Narodowe Archiwum Cyfrowe pozyskanych dzięki działowi GLAM. Dzieła zostały zremiksowane i ponownie umieszczone w Wikimedia Commons w Category:Zuzanna Dolega. Jednocześnie zapraszamy wszystkich artystów do korzystania z prac zawartych w zbiorach GLAM z Wikimedia Commons i do kontaktu w sprawie nawiązania współpracy z Wikimedia Polska.
Wieści z projektów Wikimedia
edytujWikipedia
edytujW ubiegłym miesiącu niezmiennie śledziliśmy aktualne wydarzenia sportowe, uwielbialiśmy brytyjską królową oraz – pod wpływem obecnego w kinach filmu, którego jest głównym bohaterem – zapoznawaliśmy się z życiorysem Freddiego Mercury’ego.
15. Elżbieta II (łącznie 95 459 odsłon w całym miesiącu) – brytyjska królowa już od lat cieszy się niesłabnącą popularnością wśród czytelników polskojęzycznej Wikipedii;
14. Święty Walenty (98 888 odsłon) – patron zakochanych, artykuł o nim oglądano w dniu jego wspomnienia liturgicznego, 14 lutego, który to dzień w kulturze masowej określany jest jako święto zakochanych – Walentynki (hasło Walentynki w Wikipedii miało nieco mniej odwiedzin, a mianowicie 85 375 i znalazło się poza czołową piętnastką);
13. Matti Nykänen (100 354 odsłon) – zmarły w lutym fiński skoczek narciarski, wielokrotny medalista, uznawany za najlepszego skoczka narciarskiego w dziejach;
12. Bradley Cooper (113 378 odsłon) – amerykański aktor filmowy, którego debiut reżyserski melodramat muzyczny Narodziny gwiazdy zdobył 8 nominacji do Oscara, w tym za najlepszy film, a sam Cooper nominowany był w kategorii najlepszy aktor pierwszoplanowy;
11. Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym 2019 (116 896 odsłon) – bieżące wydarzenie sportowe, na które składają się biegi narciarskie, skoki narciarskie (obstawiamy, że ten konkurs wzbudził największe zainteresowanie polskich internautów) oraz kombinacja norweska;
10. Stefan Niesiołowski (125 112 odsłon) – polski parlamentarzysta, którego nazwisko w lutym było szeroko obecne w mediach za sprawą zarzutu popełnienia przestępstwa o charakterze korupcyjnym;
9. Kamil Stoch (136 070 odsłon) – luty to kontynuacja sezonu skoków narciarskich, w tym miesiącu miały miejsce konkursy zaliczane do Pucharu Świata (zob. poz. 3), a także Mistrzostwa Świata w Narciarstwie Klasycznym (zob. poz. 11), ale Kamil Stoch przebija popularnością innych zawodników;
8. Krzysztof Piątek (139 091 odsłon) – aktualnie najpopularniejszy wśród wszystkich piłkarzy opisanych w Wikipedii, bramkostrzelny napastnik włoskiego klubu A.C. Milan;
7. Robert Biedroń (147 306 odsłon) – polski polityk, prezes partii Wiosna, której powstanie ogłoszono 3 lutego podczas konwentu założycielskiego;
6. Lady Gaga (150 894 odsłon) – amerykańska piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów, za rolę w filmie Narodziny gwiazdy nominowana do Oscara w kategorii najlepsza aktorka pierwszoplanowa;
5. Polska (176 307 odsłon) – artykuł zawsze popularny, nie wymaga komentarza;
4. Karl Lagerfeld (185 238 odsłon) – zmarły w lutym niemiecki projektant mody;
3. Puchar Świata w skokach narciarskich 2018/2019 (199 098 odsłon) – trwające wydarzenie sportowe;
2. Freddie Mercury (214 954 odsłon) – brytyjski muzyk, wokalista zespołu Queen; luty to już kolejny miesiąc zainteresowania jego osobą za sprawą wyświetlanego w kinach filmu Bohemian Rhapsody;
1. Jan Olszewski (509 347 odsłon) – zmarły w lutym polski polityk i prawnik, premier w latach 1991–1992.
Dane z narzędzia Pageviews Analysis. Na podstawie struktury odsłon mobile / desktop z zestawienia wykluczono Burzan.
Za nami wybory do Komitetu Arbitrażowego 24. kadencji. Do Komitetu wybrani zostali: Adamt, Ented, Mathieu Mars oraz Wulfstan. Swoją kadencję zakończyli Jacek555, Leszek Jańczuk i Loraine. Nowi arbitrzy będą pełnili funkcję do 12 marca 2020 roku. Dziękujemy odchodzącym arbitrom za ich służbę społeczności, a nowowybranym "KomArom" życzymy spokojnej kadencji, mądrych werdyktów i sprawnego orzekania.
Wikicytaty
edytujWikicytaty stały się niechcący bohaterami negatywnego artykułu prasowego, kiedy cytat z Józefa Stalina (Nieważne, kto głosuje, ważne, kto liczy głosy), został wyświetlony na ekranach we wrocławskich autobusach jako cytat dnia. Okazuje się, że cytaty pobierane są automatycznie z bazy Wikicytatów właśnie. Może artykuł jest dobrą inspiracją do przejrzenia i odświeżenia bazy? Jak widać, nigdy nie wiadomo, gdzie te materiały mogą zawędrować.
Wikiźródła
edytujPolecamy marcowe nowości z Wikiźródeł - esperantyści z pewnością zainteresują się wierszami Ludwika Zamenhoffa, w tym Modlitwą esperantystów. Warto zerknąć też na opowiadanie And Stanisława Czycza. Tekst poświęcony Andrzejowi Bursie jest jednym z najgłośniejszych utworów pisarza. A może szukacie czegoś dla dzieci? W takim razie tomik Moi przyjaciele będzie w sam raz - znajdziecie w nim wiersze i bajki Józefa Birkenmajera o mniejszych i większych zwierzętach. Przypominamy, że teksty z Wikiźródeł można czytać na ekranie lub pobierać w formacie pdf, mobi lub epub.
Wieści z szerokiego świata
edytuj
Prawdopodobnie pod koniec marca Parlament Europejski będzie głosował nad zatwierdzeniem projektu dyrektywy w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym (skrótowo przez niektórych nazywanej ACTA2). W tej sprawie wypowiadają się m.in.: Wikimedia Foundation, Centrum Cyfrowe, Communia Association i Fundacja Panoptykon. Jeżeli wolicie posłuchać czegoś na ten temat, Alek Tarkowski udzielił długiego wywiadu na YouTube. W chwili zamykania niniejszego numeru Biuletynu trwają ostatnie poprawki treści stanowiska Stowarzyszenia Wikimedia Polska, które ukaże się lada dzień.
W skrócie, największe kontrowersje budzi art. 13, zakładający przerzucenie odpowiedzialności prawnej za naruszenia praw autorskich na podmioty prowadzące niektóre największe serwisy internetowe (w skrócie: meme ban), kolejnym wzbudzającym wątpliwości jest art. 11, ustanawiający prawo pokrewne dla wydawców prasowych. W dalszej kolejności do niezbyt udanych rozwiązań zalicza się: pominięcie kwestii prawa panoramy i wąskie określenie dozwolonej eksploracji danych (data mining). Dyrektywa zawiera też mniej złe przepisy, na przykład art. 10b, zakazujący zawłaszczania nietwórczych reprodukcji utworów plastycznych, które przeszły do domeny publicznej (szkoda, że chodzi tylko o reprodukcje utworów plastycznych).
W Wikipedii rozpoczęła się dyskusja nad ustawieniem okolicznościowego banneru (tu jest propozycja banneru i strony z wyjaśnieniem). Zachęcamy do wzięcia udziału. Podobne dyskusje trwają na 9 innych wersjach językowych, w tym anglo-, niemiecko- i francuskojęzycznej. Społeczność drugiej z wymienionych zdecydowała o blackoucie, który będzie miał miejsce 21 marca.