Łotewski Festiwal Pieśni i Tańca
Łotewski Festiwal Pieśni i Tańca (łot. Vispārējie latviešu Dziesmu un Deju svētki) – festiwal prezentujący narodowy folklor Łotwy, odbywający się co 5 lat. Jest sposobem wyrażenia tożsamości narodowej przez uczestników. Wydarzenie znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO[1].
Historia
edytujPierwszy festiwal odbył się w 1873 roku, parę lat po pierwszym takim wydarzeniu w Dorpacie (1869). Uczestniczyło wtedy 1000 śpiewaków[2]. To pierwsze wydarzenie było zainspirowane tak na Łotwie, jak i w Estonii, działalnością niemieckich stowarzyszeń chóralnych oraz rodzącym się narodowym przebudzeniem w tych krajach[3].
W czerwcu 1940 roku, w czasie kolejnego Święta Pieśni, Armia Czerwona wkroczyła na Łotwę. Prezydent, Kārlis Ulmanis, w komunikacie radiowym do uczestników festiwalu nie ostrzegł wprost przed zmierzającym wrogiem (Łotwa nie przyjęła jeszcze w tamtym momencie ultimatum), jednak silna sugestia nieszczęśliwej przyszłości została zrozumiana przez śpiewaków i słuchaczy. Chóry odśpiewały hymn. Następnego dnia, 17 czerwca, radzieckie bombowce nadleciały nad Rygę[4].
W czasie radzieckiej okupacji, festiwal odbywał się w kontrolowanej przez władze formie. Dopiero po „śpiewającej rewolucji”, jaka miała miejsce w Estonii, na Łotwie i na Litwie, Łotysze mogli (na festiwalu w 1990 roku) swobodnie prezentować narodowe flagi i śpiewać narodowe pieśni[5].
W 2014 roku łotewski parlament zatwierdził finałowy dzień festiwalu jako święto, a jeśli data wypada w weekend, dzień po również jest wolny od pracy[6].
Charakterystyka
edytujFestiwal organizowany jest latem, trwa tydzień. W festiwalu biorą udział duże i mniejsze – głównie amatorskie – zespoły i grupy folklorystyczne z całego kraju. Śpiewacy i tancerze prezentują na sobie regionalne stroje. Podstawą występu jest wspólny (i częściowo w podgrupach) śpiew chóralny i zsynchronizowana wieloosobowa choreografia na dużej przestrzeni[7]. Wyznaczani są specjalni dyrygenci. Oprócz głównych występów, w programie są też osobne koncerty, a także targi sztuki ludowej, wystawy i spektakle. Finałowy koncert odbywa się od 1955 roku w dzielnicy Mežaparks[8].
Budynki dla pierwszych 3. festiwali zaprojektował pierwszy łotewski architekt, Jānis Frīdrihs Baumanis. Sceny wybudowano w Rydze: w Ogrodzie Viestura (1873), na Starym Mieście (1880), w Esplanade (1888)[8].
Festiwal jest otwarty dla publiczności, która dołącza np. do wspólnego śpiewu, przychodzi ubrana tradycyjnie lub z tradycyjnym elementem odzieży. W drugiej dekadzie XXI wieku w festiwalu bierze już udział 40 000 uczestników[2].
Od 1960 roku, co 5 lat, organizuje się Młodzieżowy Festiwal Łotewskiej Pieśni i Tańca.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Łotwa: piękno o każdej porze roku – Eesti.pl, „Eesti.pl”, 23 lipca 2010 [dostęp 2018-05-01] (pol.).
- ↑ a b The Song and Dance Celebration [online], XXVI Nationwide Latvian Song and XVI Dance Celebration [dostęp 2018-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-16] (ang.).
- ↑ Anilus, Dziedzictwo UNESCO: Festiwal pieśni i tańca Bałtyku. Estonia. Litwa, Łotwa [online], Dziedzictwo UNESCO, 14 czerwca 2016 [dostęp 2018-05-01].
- ↑ Sandra Kalniete, W butach do tańca przez syberyjskie śniegi, 2015, ISBN 978-83-240-3861-9.
- ↑ Wielkie pieśni małej Łotwy [online] [dostęp 2018-05-01] (pol.).
- ↑ Diena pēc Dziesmu un deju svētkiem būs brīvdiena [online] [dostęp 2018-05-02] (łot.).
- ↑ Marek Waldenberg, Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej: dzieje konfliktów i idei, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
- ↑ a b Zanda Redberga (red.), Song Festival Stage in Riga, Mežaparks. Architects’ homage to the Latvian Song Festival., Municipal Agency “Riga City Architect’s Office”, 2008.