Abakan (miasto)
Abakan[3] (ros. Aбaкaн) – miasto w Federacji Rosyjskiej; stolica Chakasji; leży u ujścia rzeki Abakan do Jeniseju.
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Republika | |||||
| Burmistrz |
Aleksiej Lemin[1] | ||||
| Powierzchnia |
112,38 km² | ||||
| Wysokość |
245 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+7 (39022) | ||||
| Kod pocztowy |
655000–655965 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
19 | ||||
Położenie na mapie Chakasji  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
 53°43′N 91°25′E/53,716667 91,416667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Historia
edytujMiasto powstało w 1929 r., w związku z rozwojem dotychczasowej osady Ust'-Abakansk, spowodowanym uruchomieniem linii kolejowej. Wchłonęło powstały w 1675 r. Ostróg Abakański. Przed 1991 r. Abakan stanowił stolicę Chakaskiego Obwodu Autonomicznego.
W 1960 otwarto Południowosyberyjską Magistralę Kolejową, która biegła z Abakan do Nowokuźniecka, a następnie do Barnauł, Akmolińska i Magnitogorska[4].
Obecnie miasto jest ośrodkiem eksploatacji węgla kamiennego i rud żelaza; przemysł maszynowy (fabryka wagonów i kontenerów, huta aluminium), budowlany, drzewny, spożywczy, obuwniczy. Zabytkowa XVIII-wieczna zabudowa śródmiejska.
Demografia
edytuj| 1939[5] | 1959[6] | 1970[7] | 1979[8] | 1989[9] | 2000[10] | 2005[11] | 2020[12] | 2021[2] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 36 652 |  56 416 |
90 136 |
128 311 |
154 092 |
169 200 |
 164 700 |
186 797 |
187 239
|
Gospodarka
edytujW mieście rozwinął się przemysł kolejowy, spożywczy, materiałów budowlanych, włókienniczy oraz obuwniczy[13].
Transport
edytujW mieście funkcjonuje system trolejbusowy.
Abakan posiada międzynarodowy port lotniczy o znaczeniu federalnym[14][13].
W mieście znajduje się port rzeczny[13].
Nauka i oświata
edytujChakaski Uniwersytet Państwowy i szereg szkół półwyższych.
Pałac w Abakanie
edytujPodczas budowy szosy w pobliżu miasta w roku 1940[15] zostały znalezione fragmenty glinianych dachówek. Podjęte prace archeologiczne doprowadziły do odnalezienia pozostałości pałacu w stylu starochińskim o wymiarach 45 na 35 metrów. W środkowej części znajdowała się kwadratowa komnata, natomiast wzdłuż ścian północnej i południowej rozmieszczonych było po 6 komnat w amfiladzie. Dodatkowo w podłodze odkryto kanały o ściankach wyłożonych kamiennymi płytkami służące do rozprowadzania gorącego powietrza z pieca umieszczonego w południowo-zachodniej komnacie.
Wojsko
edytujW Abakanie swoje siedziby mają następujące jednostki wojskowe:
- 5 Samodzielna Brygada Kolejowa, Jednostka Wojskowa nr 01662;
- Jednostka Wojskowa nr 31965[16].
- 514 Pułk Rakietowy, Jednostka Wojskowa nr 10804[17]
Przypisy
edytuj- ↑ Избранный глава Абакана вступил в должность [online] [dostęp 2021-04-14].
- ↑ a b Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года [online], rosstat.gov.ru [dostęp 2021-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych Poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju: URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013. ISBN 978-83-254-1988-2.
- ↑ KURPISZ, Britannica – edycja polska, t. 1, 1997.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1939 года. Численность городского населения СССР по городским поселениям и внутригородским районам [online], demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу [online], demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. [online], demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. [online], demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность городского населения [online], demoscope.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Российский статистический ежегодник. 2000 год [online], istmat.info [dostęp 2021-12-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-13] (ros.).
- ↑ Российский статистический ежегодник, 2005 год [online], gks.ru [dostęp 2021-12-12] (ros.).
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [online] [dostęp 2021-03-29].
- ↑ a b c Abakan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-23].
- ↑ Аэропорты федерального значения Российской Федерации.
- ↑ Praca zbiorowa: Oxford – Wielka Historia Świata. Cywilizacje Europy. Indoeuropejczycy – Celtowie. T. 12. Poznań: Polskie Media Amer.Com, 2006, s. 92. ISBN 83-7425-367-3.
- ↑ Войсковые Части России.
- ↑ Список воинских частей Абакана и республики Хакасия, действующие и расформированные.