Adam Gottlob Oehlenschläger

Adam Gottlob Oehlenschläger
Data i miejsce urodzenia	14 listopada 1779 ; Kopenhaga
Data i miejsce śmierci	20 stycznia 1850 ; Kopenhaga
Dziedzina sztuki	literatura
Epoka	romantyzm
	Ważne dzieła
	Det er et yndigt land; Nordens Guder;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach

Adam Gottlob Oehlenschläger (ur. 14 listopada 1779 w Kopenhadze, zm. 20 stycznia 1850 tamże) – duński poeta i dramaturg^[1]. Obok Nikolaia Frederika Severina Grundtviga Oehlenschläger uważany jest za prekursora romantyzmu w literaturze duńskiej oraz „króla poezji nordyckiej”^[2]; przez Grundtviga nazwany również „rzeźbiarzem ciała”^[2]. Autor duńskiego hymnu narodowego − Det er et yndigt land oraz napisanej w 1819 r. epopei narodowej − Nordens Guder^[3].

Życiorys

Adam Gottlob Oehlenschläger urodził się w Vesterbro 14 listopada 1779 roku^[1]. Jego ojciec był organistą na zamku Frederiksberg pod Kopenhagą^[1]. Oehlenschläger chodził do szkoły, w której wykładał poeta Edvard Storm^[1]. Po krótkiej karierze aktorskiej zapisał się na uniwersytet, żeby studiować prawo. Po spotkaniu z norweskim uczonym Henrikem Steffensem, propagatorem niemieckich tendencji romantycznych w Danii, napisał w 1802 roku swój wiersz Guldhornene (Złote rogi)^[1]. W 1803 roku wydał swój pierwszy tomik, zatytułowany po prostu Digte (Poezje)^[1]. Zajął się też pisaniem dramatów historycznych (Hakon Jarl hin Rige i Baldur hin Gode), opartych na dawnych kronikach i mitologii nordyckiej^[1]. W 1810 roku został profesorem estetyki na uniwersytecie w Kopenhadze. Adam Gottlob Oehlenschläger zmarł w Kopenhadze 20 stycznia 1850 roku^[1].

Twórczość

Oehlenschläger jest autorem dużej liczby utworów poetyckich zainspirowanych twórczością Friedricha Schillera i Johanna Wolfganga Goethego. Filozoficznej analizy kilku jego wierszy dokonał Søren Kierkegaard, uczeń tego najwybitniejszego przedstawiciela nordyckiego romantyzmu^[4]. Poezja Adama Gottloba Oehlenschlägera charakteryzuje się wyrafinowaną formą wersyfikacyjną. Poeta wykorzystywał klasyczne formy stroficzne, w tym siedmiowersową strofę królewską (ababbcc)^[5] i tercynę^[6]. Epos Nordens guder miał być współczesnym odpowiednikiem Eddy^[1]. Zbiór Helge (1814), zawierający między innymi tragedię Yrsa był inspiracją dla dzieł szwedzkiego poety Esaiasa Tegnéra (Frithiofs saga, 1825) i szwedzko-fińskiego autora Johana Ludviga Runeberga (Kung Fjalar, 1844)^[1].

Przekłady

Na język polski wiersze Adam Gottlob Oehlenschläger tłumaczyli Stanisław Budziński, Leon Potocki i Roman Zmorski.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Adam Gottlob Oehlenschläger, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-19] (ang.).
↑ ^a ^b Guide to the danish golden age – Adam Oehlenschläger. www.guldalder.dk. [dostęp 2017-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-08)].
↑ Nordens guder. Et episk digt af Oehlenschläger. Archive.org, 1870. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
↑ Oehlenschlager Adam Gottlob – Zapytaj.onet.pl. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012–07–16)].
↑ Adam Oehlenschläger: Yduns Frelse. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
↑ Adam Oehlenschläger: Volas Spaadom. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).

Bibliografia

William Morton Payne: Adam Gottlob Oehlenschläger. The Sewanee Review , Vol. 8, No. 2 (Apr., 1900), pp. 129-146. jstor.org. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Adam Oehlenschläger: Digte (1803). kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).
Adam Gottlob Oehlenschläger – dzieła w bibliotece Polona

[Encyclopaedia_Britannica-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Adam Gottlob Oehlenschläger, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-19] (ang.).

[guldalder-2] Guide to the danish golden age – Adam Oehlenschläger. www.guldalder.dk. [dostęp 2017-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-08)].

[Archive.org-3] Nordens guder. Et episk digt af Oehlenschläger. Archive.org, 1870. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).

[4] Oehlenschlager Adam Gottlob – Zapytaj.onet.pl. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012–07–16)].

[kalliope.org_3-5] Adam Oehlenschläger: Yduns Frelse. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).

[kalliope.org_1-6] Adam Oehlenschläger: Volas Spaadom. kalliope.org. [dostęp 2016-11-19]. (duń.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]