Amblygonit

Amblygonit
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	(Li,Na)Al[(F,OH)PO4]; zasadowy fluorofosforan litu i glinu
Twardość w skali Mohsa	5,5–6
Przełam	nierówny, półmuszlowy
Łupliwość	dobra w czterech kierunkach
Układ krystalograficzny	trójskośny
Gęstość	2,98–3,11 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	biała,; żółta,; zielonkawa,; niebieskawa,; szara
Rysa	biała
Połysk	szklisto-perłowy
	Dodatkowe dane
Szczególne własności	kryształy: kryształy rzadkie, zwykle ziarnisty
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Amblygonit (Ambligonit) – minerał z grupy fosforanów. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi. Został odkryty i oznaczony przez Augusta Breithaupta w 1817 w Saksonii. Nazwa pochodzi od greckich słów amblys = tępy i goni = kąt (stępione kąty), nawiązuje do kątów między ścianami tego minerału.

Cechy fizyczne

Zazwyczaj tworzy źle wykształcone kryształy o pokroju izometrycznym, grubotabliczkowe, krótkosłupkowe o często zbrużdżonych ścianach. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych. Jest kruchy, przezroczysty. Opornie rozpuszcza się w kwasach. Topi się łatwo (wzdyma się i tworzy białą, nieprzezroczystą kuleczkę).

Występowanie

Jest składnikiem bogatych w fosfor pegmatytów, związanych z wtrąceniami granitów. Występuje w skałach objętych procesami metasomatycznymi. Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: apatyt, pollucyt, spodumen, turmalin, lepidolit, petalit.

Miejsca występowania:

Brazylia – Minas Gerais (żółte, duże kryształy – został tu znaleziony największy, oszlifowany kryształ o masie 65,5 karata, obecnie znajduje się w zbiorach Smithsonian Institution w Waszyngtonie), Paraiba,
USA – Kalifornia (kryształy jasnożółte, słomkowe o mniejszej wartości), Dakota Pd (były tu spotykane i eksploatowane kryształy o masie kilku ton), Nowy Meksyk, Arizona,
Szwecja – Varutråsk,
Francja – Montebras,
Namibia,
Mjanma – znaleziono tu złocistożółty kryształ o masie 19,7 karata (po oszlifowaniu).

Zastosowanie

źródło litu
kamień szlachetny – zazwyczaj masa obrobionych kamieni nie przekracza 15 karatów.
kamień kolekcjonerski (szlifowany na potrzeby kolekcjonerów), stanowi ozdobę kolekcji.
surowiec ceramiczny

Bibliografia

Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.