André Masséna

polityk francuski

André Masséna, wł. Andrea Massena (ur. 6 maja 1758 w Nicei, zm. 4 kwietnia 1817 w Paryżu) – książę Rivoli, książę Essling, marszałek cesarstwa francuskiego[1].

André Masséna
Ilustracja
Marszałek André Masséna
Marszałek Francji
Data i miejsce urodzenia

6 maja 1758
Nicea

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 1817
Paryż

Przebieg służby
Siły zbrojne

Królestwo Francji
Królestwo Francji
Republika Francuska
Cesarstwo Francuskie
Królestwo Francji

Główne wojny i bitwy

Wojna I koalicji
Wojna II koalicji
Wojna III koalicji
Wojna IV koalicji
Wojna na Półwyspie Iberyjskim
Wojna VII koalicji

podpis
Odznaczenia
Upamiętnienie nazwiska na Łuku Triumfalnym w Paryżu

Życiorys

edytuj
 
Marszałek André Masséna

Był synem kupca. W wieku 13 lat zaciągnął się do marynarki handlowej jako chłopiec okrętowy. Mając 17 lat wstąpił do armii, służąc w regimencie w Tulonie. Po 14 latach wyszedł ze służby w stopniu podoficera, a po wybuchu rewolucji wstąpił w szeregi ochotników. 1 sierpnia 1792 został dowódcą batalionu, 22 sierpnia 1793 generałem brygady, a 20 grudnia 1793 generałem dywizji[1].

W wojnach włoskich odznaczył się wielokrotnie; pobił Austriaków między innymi w 1795 pod Loano i miał swój udział w zwycięstwach Napoleona Bonapartego. Pod naczelnym dowództwem Jeana-Baptiste'a Jourdana dowodził w Szwajcarii armią francuską, która odniosła zwycięstwo pod Zurychem 25 września 1799 nad wojskiem rosyjskim, uchronił Francję od najazdu wojsk nieprzyjacielskich. W 1806 roku, po zawarciu pokoju preszburskiego, zajął Neapol dla Józefa Bonapartego; po bitwie pod Pruską Iławą został księciem Rivoli, a w 1809 po bitwie pod Essling – księciem Essling.

W 1810 otrzymał naczelne dowództwo w Hiszpanii, które z powodu przeważającej siły nieprzyjaciół, dobrowolnie złożył w 1811. Mianowany 20 grudnia 1814 przez Ludwika XVIII parem Francji[1]. Był jednym z najbardziej utalentowanych marszałków Napoleona.

 
Grób Marszałka André Masséna

Zmarł w 1817 roku z dala od spraw publicznych. Na cmentarzu Père-Lachaise wzniesiono mu pomnik[1].

Jego Mémoires (4 t., Paryż 1849) wydał gen. Koch.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d S. Orgelbranda Encyklopedja Powszechna. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni Czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów, XIX i pocz. XX wieku (może wymagać uaktualnienia).
  NODES
Intern 1
iOS 1
multimedia 1
os 11