Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny
Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny (niderl. Christen-Democratisch Appèl, CDA) – niderlandzka centroprawicowa partia polityczna powstała w 1977 roku.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
CDA |
| Lider | |
| Data założenia |
1977 |
| Ideologia polityczna | |
| Liczba członków |
29 721 (2024)[1] |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Grupa w Parlamencie Europejskim |
|
| Barwy |
zielony |
| Obecni posłowie |
5/150
|
| Obecni senatorowie |
6/75
|
| Obecni eurodeputowani |
5/29
|
| Strona internetowa | |
Historia
edytujZostała założona w 1977 roku jako unia katolickiej KVP oraz dwóch partii protestanckich: chrześcijańsko-demokratycznej CHU i konserwatywnej ARP. Od momentu swojego powstania stanowiła główną siłę polityczną po prawej stronie niderlandzkiej sceny politycznej, co zaczęło się jednak gwałtownie zmieniać po 2010 roku. Ugrupowanie tworzyło rząd (jako część koalicji) w latach 1977–1989, 2002–2012 oraz 2017–2023.
Ideologia i program
edytujCDA jest partią chrześcijańsko-demokratyczną, ale Biblia jest postrzegana jedynie jako źródło natchnienia dla poszczególnych członków partii. Partia ma także żydowskich, hinduskich i islamskich parlamentarzystów, i jest za integracją mniejszości islamskiej z holenderskim społeczeństwem i jego kulturą. Jednocześnie sprzeciwia się fundamentalizmowi islamskiemu.
Główne postulaty partii to:
- Spłacenie deficytu budżetowego w ciągu jednego pokolenia, aby uporać się ze skutkami starzenia się społeczeństwa.
- Ograniczenie polityki tolerancji wobec miękkich narkotyków oraz zaostrzenie restrykcji wobec prostytucji, aborcji i eutanazji.
- Pogłębienie integracji europejskiej, ale z zachowaniem sprzeciwu wobec członkostwa Turcji w UE.
- Partia opowiada się za uczynieniem szpitali i szkół bardziej niezależnymi i mającymi większy wpływ na zasady swojego funkcjonowania, i zmniejszeniem w nich funkcji regulacyjnych państwa.
Poparcie w wyborach
edytujWybory do Izby Reprezentantów (Izba niższa)
edytuj| Wybory | Lider listy[2] | Wyniki[3] | Mandaty | +/− | Rząd | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Głosy | % | |||||
| 1977 | Dries van Agt | 2 652 278 | 31,89 (#2) | 49/150
|
Nowa | Koalicja rządząca |
| 1981 | 2 677 259 | 30,81 (#1) | 48/150
|
 1
|
Koalicja rządząca | |
| 1982 | 2 420 441 | 29,39 (#2) | 45/150
|
3
|
Koalicja rządząca | |
| 1986 | Ruud Lubbers | 3 172 918 | 34,59 (#1) | 54/150
|
 9
|
Koalicja rządząca |
| 1989 | 3 135 056 | 35,32 (#1) | 54/150
|
 0
|
Koalicja rządząca | |
| 1994 | Elco Brinkman | 1 996 418 | 22,23 (#2) | 34/150
|
20
|
Opozycja |
| 1998 | Jaap de Hoop Scheffer | 1 581 053 | 18,37 (#3) | 29/150
|
5
|
Opozycja |
| 2002 | Jan Peter Balkenende | 2 653 723 | 27,93 (#1) | 43/150
|
14
|
Koalicja rządząca |
| 2003 | 2 763 480 | 28,62 (#1) | 44/150
|
1
|
Koalicja rządząca | |
| 2006 | 2 608 573 | 26,51 (#1) | 41/150
|
3
|
Koalicja rządząca | |
| 2010 | 1 281 886 | 13,61 (#4) | 21/150
|
20
|
Koalicja rządząca | |
| 2012 | Sybrand van Haersma Buma | 801 620 | 8,51 (#5) | 13/150
|
8
|
Opozycja |
| 2017 | 1 301 796 | 12,38 (#3) | 19/150
|
6
|
Koalicja rządząca | |
| 2021 | Wopke Hoekstra | 990 601 | 9,5 (#4) | 15/150
|
4
|
Koalicja rządząca |
| 2023 | Henri Bontenbal | 345 822 | 3,31 (#7) | 5/150
|
10
|
Brak danych |
Przypisy
edytuj- ↑ CDA ledentallen (1980-) [online], www.rug.nl [dostęp 2024-03-05] (niderl.).
- ↑ Political Leaders: The Netherlands [online], zarate.eu [dostęp 2024-03-05].
- ↑ Kiesraad - Verkiezingsuitslagen [online], www.verkiezingsuitslagen.nl [dostęp 2024-03-05].