Banjo

Banjo (bandżo) – muzyczny instrument strunowy z grupy szarpanych.

Banjo

Klasyfikacja naukowa

321.312 Chordofon złożony

Klasyfikacja popularna

Strunowy, szarpany

Skala instrumentu

Podobne instrumenty

gitara, lutnia, mandolina

Producenci

Bishline, Gibson

Budowa

Banjo posiada okrągłe pudło rezonansowe przypominające tamburyn. Struny (4-9) rozpięte są wzdłuż gryfu z progami. W banjo 5-strunowym piąta struna – krótsza – traktowana jest jako struna burdonowa i strojona jest od połowy gryfu.

Rodzaje

• banjo 4-strunowe (banjo tenorowe, plectrum banjo);
• banjo 5-strunowe (banjo bluegrassowe), występujące w dwóch odmianach – z rezonatorem i bez (tzw. openback banjo);
• banjo 6-strunowe, strojone jak gitara;
• hybrydy banjo, takie jak: bandżola, banjolele (połączenie banjo i ukulele), mandobanjo (banjolina) będące połączeniem banjo i mandoliny;
• banjo elektryczne.

Wykorzystanie i rola instrumentu

W niektórych stanach na południu USA jest niemal narodowym instrumentem, pospołu z gitarą rezofoniczną (Dobro) czy skrzypcami ludowymi (ang. fiddle).

W dwudziestoleciu międzywojennym i po drugiej wojnie światowej w Europie i w Polsce można było spotkać 8-strunową odmianę banjoliny, z krótkim gryfem, strojoną w stroju mandolinowym. Banjolina i banjola były popularne m.in. w kapelach miejskich, jak warszawska Orkiestra z Chmielnej.

Banjo 4-strunowe używane jest w muzyce celtyckiej oraz w tradycyjnym jazzie.

Banjo 5-strunowe jest jednym z głównych instrumentów muzyki bluegrass i muzyki country. Używane jest, zwłaszcza odmiana bez rezonatora (openback), w muzyce folk i muzyce celtyckiej.

Banjo 6-strunowe używane jest w jazzie tradycyjnym i innych stylach muzyki popularnej.

Banjo elektryczne, występujące w różnych odmianach, dzięki przystawkom piezo i wykorzystywaniu m.in. interfejsu MIDI umożliwia uzyskiwanie brzmień zbliżonych do gitary elektrycznej i syntezatorów. Jednym z głównych eksperymentatorów w zakresie nowych brzmień banjo jest Béla Fleck i jego grupa The Flecktones.