Bezogończyk krągłouchy
Bezogończyk krągłouchy[8] (Coelops frithii) – gatunek ssaka z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).
Coelops frithii[1] | |||
Blyth, 1848[2] | |||
Głowa bezogończyka krągłouchego na ilustracji z 1878 roku | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
bezogończyk krągłouchy | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7] | |||
Zasięg występowania | |||
Taksonomia
edytujGatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1848 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Coelops frithii[2]. Holotyp pochodził z Sundarbanów w Bangladeszu[9].
Zachodzi potrzeba rewizji taksonomicznej, ponieważ granice diagnostyczne i geograficzne każdego podgatunku są nadal niejasne[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[10]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:
Podgatunek | Oryginalna nazwa | Autor i rok opisu | Miejsce typowe |
---|---|---|---|
C. f. bernsteini | Coelops bernsteinii | Peters, 1862 | Jawa[11]. |
C. f. formosanus | Coelops formosanus | Horikawa, 1928 | Jaskinia Kuraru w Loshu, Kaohsiung, Republika Chińska[12]. |
C. f. inflatus | Coelops inflata | G.S. Miller, 1928 | Niedaleko Nanping, na wysokości 2000 ft (610 m), Fujian, Chińska Republika Ludowa[13]. |
C. f. sinicus | Coelops sinicus | G M. Allen, 1928 | 2 mi (3 km) na północny wschód od Wanzhou, Syczuan, Chińska Republika Ludowa[14]. |
Etymologia
edytuj- Coelops: gr. κοιλος koilos „wgłębienie”; ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd”[15].
- frithii: Robert W.G. Frith (daty urodzenia i śmierci nieznane), właściciel fabryki indygo w Khulna, na terenie dzisiejszego Bangladeszu, a także kolekcjoner przyrodniczy. Był wielkim przyjacielem Edwarda Blytha, który wspomina o nim w swoim „Catalogue of Mammals and Birds of Burma” z 1875 roku[16].
- bernsteini: Heinrich Agathon Bernstein (1828–1865), niemiecki lekarz, zoolog, kolekcjoner[3][17].
- formosanus: Formoza (obecnie Tajwan)[18].
- inflatus: łac. inflatus „spuchnięty, nadmuchany”, od inflare „dmuchać w”[19].
- sinicus: średniowiecznołac. Sinicus „chiński”, od późnołac. Sinae „chiński”, od gr. σιναι Sinai „chiński”[20].
Zasięg występowania
edytujBezogończyk krągłouchy występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[10]:
- C. frithii frithii – północno-wschodnie Indie, Bangladesz, Mjanma i prawdopodobnie północna Tajlandia.
- C. frithii bernsteini – Sumatra, Jawa i Bali.
- C. frithii formosanus – Republika Chińska.
- C. frithii inflatus – południowo-środkowa i południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa (Fujian, Guangdong, Kuangsi i wyspa Hajnan), Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża.
- C. frithii sinicus – środkowa Chińska Republika Ludowa (Syczuan).
Okazy z półwyspu tajsko-malajskiego nie są jeszcze przypisane do żadnego podgatunku[10].
Morfologia
edytujDługość ciała 38–50 mm, długość przedramienia 34–44 mm; masa ciała 3–7 g[21]. Bezogończyk krągłouchy posiada mniej dziwaczny kształt wyrośla znajdującego się na nosach jego bliskich krewnych. Również ma krótsze i bardziej zaokrąglone uszy. Wzór zębowy: I C P M = 30[21]. Kariotyp wynosi 2n = 30 i FN = 56[21].
Tryb życia
edytujWystępuje w lasach na wysokości 100 do 1370 m n.p.m[7]. Niewielkie grupy liczące 12 osobników lub w nieco większej liczbie śpią w ciągu dnia w budynkach lub dziuplach.
Rozmnażanie
edytujNa Jawie stwierdzono, że młode rodzą się pod koniec lutego.
Przypisy
edytuj- ↑ Coelops frithii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 251, 1848. (ang.).
- ↑ a b R. Hensel. Bericht über die Leistungen in der Naturgeschichte der Säugcthicre während des Jahres 1861. „Archiv für Naturgeschichte”. 28 (2), s. 117 (przypis), 1862. (niem.).
- ↑ G.S. Miller. A new bat of the genus Coelops. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 41, s. 85, 1928. (ang.).
- ↑ G.M. Allen. New Asiatic mammals. „American Museum novitates”. 317, s. 4, 1928. (ang.).
- ↑ Y. Horikawa. „Transactions of the Natural History Society of Formosa”. 18 (98), s. 339, 1928. (jap.).
- ↑ a b J.C.-C. Huang , V.D. Thong & Y.-Y. Ho , Coelops frithii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 95. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Coelops frithii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].
- ↑ a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 122. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#20145.
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#20146.
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#20147.
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#20148.
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 194, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 143. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, bernsteini [dostęp 2022-06-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, formosanus [dostęp 2022-06-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, inflatus [dostęp 2022-06-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, sinicus [dostęp 2022-06-19] .
- ↑ a b c A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 236. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
Bibliografia
edytuj- J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).