Bezogończyk krągłouchy

gatunek ssaka

Bezogończyk krągłouchy[8] (Coelops frithii) – gatunek ssaka z rodziny płatkonosowatych (Hipposideridae).

Bezogończyk krągłouchy
Coelops frithii[1]
Blyth, 1848[2]
Ilustracja
Głowa bezogończyka krągłouchego na ilustracji z 1878 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Rhinolophoidea

Rodzina

płatkonosowate

Rodzaj

bezogończyk

Gatunek

bezogończyk krągłouchy

Synonimy
Podgatunki
  • C. f. frithii Blyth, 1848
  • C. f. bernsteini Peters, 1862
  • C. f. formosanus Horikawa, 1928
  • C. f. inflatus G.S. Miller, 1928
  • C. f. sinicus G M. Allen, 1928
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia

edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1848 roku brytyjski zoolog Edward Blyth nadając mu nazwę Coelops frithii[2]. Holotyp pochodził z Sundarbanów w Bangladeszu[9].

Zachodzi potrzeba rewizji taksonomicznej, ponieważ granice diagnostyczne i geograficzne każdego podgatunku są nadal niejasne[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają pięć podgatunków[10]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek Oryginalna nazwa Autor i rok opisu Miejsce typowe
C. f. bernsteini Coelops bernsteinii Peters, 1862 Jawa[11].
C. f. formosanus Coelops formosanus Horikawa, 1928 Jaskinia Kuraru w Loshu, Kaohsiung, Republika Chińska[12].
C. f. inflatus Coelops inflata G.S. Miller, 1928 Niedaleko Nanping, na wysokości 2000 ft (610 m), Fujian, Chińska Republika Ludowa[13].
C. f. sinicus Coelops sinicus G M. Allen, 1928 2 mi (3 km) na północny wschód od Wanzhou, Syczuan, Chińska Republika Ludowa[14].

Etymologia

edytuj
  • Coelops: gr. κοιλος koilos „wgłębienie”; ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd”[15].
  • frithii: Robert W.G. Frith (daty urodzenia i śmierci nieznane), właściciel fabryki indygo w Khulna, na terenie dzisiejszego Bangladeszu, a także kolekcjoner przyrodniczy. Był wielkim przyjacielem Edwarda Blytha, który wspomina o nim w swoim „Catalogue of Mammals and Birds of Burma” z 1875 roku[16].
  • bernsteini: Heinrich Agathon Bernstein (1828–1865), niemiecki lekarz, zoolog, kolekcjoner[3][17].
  • formosanus: Formoza (obecnie Tajwan)[18].
  • inflatus: łac. inflatus „spuchnięty, nadmuchany”, od inflare „dmuchać w”[19].
  • sinicus: średniowiecznołac. Sinicus „chiński”, od późnołac. Sinae „chiński”, od gr. σιναι Sinai „chiński”[20].

Zasięg występowania

edytuj

Bezogończyk krągłouchy występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[10]:

  • C. frithii frithii – północno-wschodnie Indie, Bangladesz, Mjanma i prawdopodobnie północna Tajlandia.
  • C. frithii bernsteiniSumatra, Jawa i Bali.
  • C. frithii formosanus – Republika Chińska.
  • C. frithii inflatus – południowo-środkowa i południowo-wschodnia Chińska Republika Ludowa (Fujian, Guangdong, Kuangsi i wyspa Hajnan), Tajlandia, Laos, Wietnam i Kambodża.
  • C. frithii sinicus – środkowa Chińska Republika Ludowa (Syczuan).

Okazy z półwyspu tajsko-malajskiego nie są jeszcze przypisane do żadnego podgatunku[10].

Morfologia

edytuj

Długość ciała 38–50 mm, długość przedramienia 34–44 mm; masa ciała 3–7 g[21]. Bezogończyk krągłouchy posiada mniej dziwaczny kształt wyrośla znajdującego się na nosach jego bliskich krewnych. Również ma krótsze i bardziej zaokrąglone uszy. Wzór zębowy: I   C   P   M   = 30[21]. Kariotyp wynosi 2n = 30 i FN = 56[21].

Tryb życia

edytuj

Występuje w lasach na wysokości 100 do 1370 m n.p.m[7]. Niewielkie grupy liczące 12 osobników lub w nieco większej liczbie śpią w ciągu dnia w budynkach lub dziuplach.

Rozmnażanie

edytuj

Na Jawie stwierdzono, że młode rodzą się pod koniec lutego.

Przypisy

edytuj
  1. Coelops frithii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b E. Blyth. Report of Curator Zoological Department. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 17 (1), s. 251, 1848. (ang.). 
  3. a b R. Hensel. Bericht über die Leistungen in der Naturgeschichte der Säugcthicre während des Jahres 1861. „Archiv für Naturgeschichte”. 28 (2), s. 117 (przypis), 1862. (niem.). 
  4. G.S. Miller. A new bat of the genus Coelops. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 41, s. 85, 1928. (ang.). 
  5. G.M. Allen. New Asiatic mammals. „American Museum novitates”. 317, s. 4, 1928. (ang.). 
  6. Y. Horikawa. „Transactions of the Natural History Society of Formosa”. 18 (98), s. 339, 1928. (jap.). 
  7. a b J.C.-C. Huang, V.D. Thong & Y.-Y. Ho, Coelops frithii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-18] (ang.).
  8. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 95. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Coelops frithii. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-18].
  10. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 122. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  11. Zijlstra ↓, s. N#20145.
  12. Zijlstra ↓, s. N#20146.
  13. Zijlstra ↓, s. N#20147.
  14. Zijlstra ↓, s. N#20148.
  15. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 194, 1904. (ang.). 
  16. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 143. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  17. The Key to Scientific Names, bernsteini [dostęp 2022-06-19].
  18. The Key to Scientific Names, formosanus [dostęp 2022-06-19].
  19. The Key to Scientific Names, inflatus [dostęp 2022-06-19].
  20. The Key to Scientific Names, sinicus [dostęp 2022-06-19].
  21. a b c A. Monadjem, P. Soisook, V.D. Thong & T. Kingston: Family Hipposideridae (Old World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 236. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-06-18]. (ang.).
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
  NODES
Idea 1
idea 1
Project 1