Cypryśnik błotny
gatunek rośliny
Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych (dawniej zaliczana do wyodrębnianych cypryśnikowatych). Występuje naturalnie w południowo-wschodnich stanach USA, szczególnie na błotnistych obszarach Florydy, jednak już od dłuższego czasu sadzi się go w Europie jako drzewo ozdobne i parkowe[4].
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
cypryśnik błotny |
Nazwa systematyczna | |
Taxodium distichum (L.) Rich. Ann. Mus. Natl. Hist. Nat. 16:298. 1810 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Zasięg | |
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Korona młodych drzew wąska, stożkowata, później coraz bardziej okrągło sklepiona i na wierzchołku prawie zawsze zaokrąglona.
- Pień
- U nasady bardzo szeroki, szybko zwężający się i wyżej prosty. Konary u nasady wznoszą się nieco w górę, dalej lekko się zwieszają. Po 10 latach w Polsce osiąga wysokość 5 i szerokość 2 metrów. Maksymalne 25 metrów, w ojczyźnie 50[5]. Drzewo jednopienne.
- Kora
- Czerwonobrązowa lub bladobrunatna, włóknista, łuszczy się podłużnymi pasami.
- Pędy
- Jednoroczne niezwykle cienkie, czerwonawe, późno pokrywają się liśćmi.
- Liście
- Na długopędach ustawione skrętolegle. Krótkopędy stojące pojedynczo mają około 10 cm długości. Dwurzędowo ułożone igły o długości do 2 cm są równowąskie i płaskie. Na początku listnienia przybierają żywą, jasnozieloną barwę, potem ciemnieją. Są zrzucane jesienią razem z krótkopędami.
- Kwiaty
- Męskie licznie zebrane na końcach zeszłorocznych długopędów, żółtawe albo purpurowe. Szyszki żeńskie mają długość 1–3 cm, są kuliste lub nieco podłużne, składają się z niewielu łusek.
- Korzenie
- Na okresowo zalewanych bądź trwale podmokłych obszarach tworzy tak zwane korzenie oddechowe (pneumatofory, inaczej kolana oddechowe). Są to zgrubienia na korzeniach wyrastające powyżej poziomu gleby lub wody w odległości do kilkunastu metrów od pnia. Dostarczają one niezbędnej ilości tlenu do systemu korzeniowego.
Biologia i ekologia
edytujDrzewo iglaste zrzucające liście na zimę. Kwitnie od kwietnia do maja. W warunkach naturalnych porasta wilgotne niziny o wysokim poziomie wód gruntowych, względnie okresowo lub trwale zalewane.
-
Las w zachodniej Luizjanie
-
Obsypana szyszkami korona drzewa w Parku Skaryszewskim w Warszawie jesienią
-
Kwiaty męskie
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ Taxodium distichum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
- ↑ Ilustrowana encyklopedia roślin ISBN 978-83-7552-276-1
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 2401
- EoL: 1061709
- EUNIS: 150838
- Flora of China: 200005404
- Flora of North America: 200005404
- GBIF: 2684191
- identyfikator iNaturalist: 49666
- IPNI: 30052311-2
- ITIS: 18041
- NCBI: 28982
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2434119
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:30052311-2
- Tela Botanica: 67141
- identyfikator Tropicos: 31300230
- USDA PLANTS: TADI2
- CoL: 5526G