Drożny moczownik

wrodzona wada układu moczowego

Drożny moczownik (ang. patent urachus), również znany jako przetrwały moczownik lub przetoka pępkowa (ang. urachal fistula) – wada wrodzona, która powstaje w wyniku przetrwania przewodu omoczni (później zwanego moczownikiem), struktury łączącej pęcherz moczowy zarodka z woreczkiem żółtkowym. Zazwyczaj moczownik zamyka się, tworząc więzadło pępkowe pośrodkowe; jednakże, jeśli pozostanie otwarty, mocz może wydostawać się z pęcherza przez otwór w pępku[1].Ta wada jest rzadkim defektem, najczęściej spotykana jest u dzieci[2][3]. Może jednak rzadko występować także u dorosłych, często manifestując się jako nawracające infekcje układu moczowego lub wyciek z pępka[4][5]. Jeśli przetrwały moczownik jest wąski może być bezobjawowy przez wiele lat, a objawy mogą się ujawnić, kiedy ciśnienie w pęcherzu moczowym będzie zwiększone wymuszając wpływ moczu do przetrwałego moczownika np. w przypadku utrudnienia odpływu moczu z pęcherza przez zwężenia cewki moczowej lub zastawki cewki tylnej[6].

Wada rozwojowa przewodu omoczniowego
Klasyfikacje
ICD-11

LB03.0
Pozostałości przewodu omoczni lub torbiele

ICD-10

Q64.4
Wada rozwojowa przewodu omoczniowego

DiseasesDB

32815

MeSH

D014497

Notowano również pojedyncze przypadki przepukliny pęcherza moczowego (poprzez otwór w pępku)[7][8] oraz znacznego poszerzenia sznura pępowiny z powodu przetrwałego wewnątrz przewodu omoczniowego[9]. Podczas cewnikowania naczyń pępkowych u noworodków perforacja drożnej części moczownika skutkuje gromadzeniem się moczu w otrzewnej z narastaniem wodobrzusza[10].

Diagnostyka

edytuj

Do wykrycia przetrwałego moczownika z wyboru stosuje się ultrasonografię, cystografię mikcyjną i tomografię komputerową. W bardziej złożonych przypadkach lub przy podejrzeniu powikłań stosuje się bardziej zaawansowane techniki, takie jak rezonans magnetyczny w celu dokładnego zobrazowania struktury przetoki. Objawy związane z wadami moczownika mogą być trudne do zdiagnozowania jedynie na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego[11].

Objawy

edytuj
  • krwiomocz
  • dolegliwości bólowe podbrzusza
  • objawy dyzuryczne
  • wyciek moczu lub wydzieliny krwisto-surowiczej z pępka
  • tkliwość podbrzusza
  • rozdęcie podbrzusza (w poważniejszych przypadkach)[12] [13]

Leczenie

edytuj

Leczenie drożnego moczownika jest chirurgiczne i polega na całkowitym wycięciu moczownika wraz z fragmentem pęcherza moczowego, jeśli jest to konieczne. Zabieg ten wykonywany jest zazwyczaj metodą laparoskopową lub klasyczną, w zależności od rozległości zmiany i preferencji chirurga. Leczenie operacyjne jest zalecane, ponieważ zmniejsza ryzyko infekcji układu moczowego i raka moczownika w przyszłości[2].

Rokowania

edytuj

Rokowanie u dzieci z izolowanymi anomaliami moczownika jest bardzo dobre; jednakże, w przypadku niemowląt z całkowicie przetrwałym moczownikiem, nie należy pomijać możliwości występowania zastawek cewki tylnej. Mimo dobrych rokowań może dojść do zakażenia układu moczowego i urosepsy, szczególnie u wcześniaków.[14] Należy również zauważyć, że 25% do 30% dzieci z zespołem suszonej śliwki ma przetrwały moczownik[15][16][17].

Przypisy

edytuj
  1. Thomas W. Sadler, Langman's Medical Embryology, Wolters Kluwer Health, 15 grudnia 2011, ISBN 978-1-4511-1342-6 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  2. a b Patent urachus repair: MedlinePlus Medical Encyclopedia [online], medlineplus.gov [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  3. Shadwa Hassan i inni, To excise or not to excise infected urachal cysts: A case report and review of the literature, „Journal of Pediatric Surgery Case Reports”, 22, 2017, s. 35–38, DOI10.1016/j.epsc.2017.05.003 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  4. Siti Asiah Ahmad Sabri, Juliawati Muhammad, Rosediani Muhamad, Infected patent urachus in a young male: Primary care perspective, „Electronic Journal of General Medicine”, 21 (3), 2024, em593, DOI10.29333/ejgm/14703, ISSN 2516-3507 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  5. N. Katoh i inni, [A case of patent urachus in an adult male], „Hinyokika Kiyo. Acta Urologica Japonica”, 46 (6), 2000, s. 417–419, ISSN 0018-1994, PMID10934613 [dostęp 2024-09-26].
  6. Matt Morgan, The Radswiki, Patent urachus, Radiopaedia.org, 30 października 2010, DOI10.53347/rid-12211 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  7. Brian Lugo, Jennifer McNulty, Sherif Emil, Bladder prolapse through a patent urachus: fetal and neonatal features, „Journal of Pediatric Surgery”, 41 (5), 2006, e5–e7, DOI10.1016/j.jpedsurg.2005.12.062 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  8. Melania Yeats, Lewis Pinch, Patent urachus with bladder eversion, „Journal of Pediatric Surgery”, 38 (11), 2003, E12–E13, DOI10.1016/j.jpedsurg.2003.08.003 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  9. Kerilyn K Nobuhara i inni, The giant umbilical cord: an unusual presentation of a patent urachus, „Journal of Pediatric Surgery”, 39 (1), 2004, s. 128–129, DOI10.1016/j.jpedsurg.2003.09.023 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  10. Mata JA, Livne PM. Urinary ascites: complication of umbilical artery catheterization. Urology 1987; 30(4): 375–7.
  11. Suryakala Buddha, Christine O. Menias, Venkata S. Katabathina, Imaging of urachal anomalies, „Abdominal Radiology”, 44 (12), 2019, s. 3978–3989, DOI10.1007/s00261-019-02205-x, ISSN 2366-0058 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  12. Moczownik | eduson [online], eduson.pl, 7 maja 2017 [dostęp 2024-09-26] (pol.).
  13. Raymond Chieng, Patent urachus, Radiopaedia.org, 5 grudnia 2023, DOI10.53347/rid-180037 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  14. Samanthi Abeywardana i inni, Report of the Australian and New Zealand Neonatal Network 2011. ANZNN (Australian and New Zealand Neonatal Network) 2009. [online], Australian and New Zealand Neonatal Network, 2013 [dostęp 2024-09-27] (ang.).
  15. S.J. Workman, B.A. Kogan, Fetal bladder histology in posterior urethral valves and the prune belly syndrome, „The Journal of Urology”, 144 (2 Pt 1), 1990, s. 337–339, DOI10.1016/s0022-5347(17)39448-x, ISSN 0022-5347, PMID2374202 [dostęp 2024-09-26].
  16. John K. Lattimer, Congenital Deficiency of the Abdominal Musculature and Associated Genitourinary Anomalies: A Report of 22 Cases, „Journal of Urology”, 79 (2), 1958, s. 343–352, DOI10.1016/S0022-5347(17)66279-7, ISSN 0022-5347 [dostęp 2024-09-26] (ang.).
  17. H.J. Wigger, W.A. Blanc, The prune belly syndrome, „Pathology Annual”, 12 Pt 1, 1977, s. 17–39, ISSN 0079-0184, PMID21373 [dostęp 2024-09-26].

Bibliografia

edytuj
  • Lech Korniszewski Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna. Wyd. II, PZWL 2005 ISBN 83-200-3042-0.
  NODES