Dyskalkulia
Dyskalkulia rozwojowa – zaburzenie zdolności wykonywania działań arytmetycznych. Uznaje się, że jest to specyficzne zaburzenie rozwojowe o podłożu środowiskowym lub genetycznym.
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
| DSM-IV |
315.1 |
Dawniej dyskalkulią określano również podobne objawy wynikające z organicznego uszkodzenia mózgu, obecnie diagnozą określającą taki stan jest akalkulia.
Szacuje się, że dyskalkulicy stanowią 3–6% społeczeństwa[1][2], a ponad 99% z nich nie ma świadomości, że dyskalkulia istnieje. Badania przeprowadzone w 2015 wykazały, że 11% dzieci z dyskalkulią ma również ADHD[3].
W klasyfikacji chorób i zaburzeń DSM-IV dzieci przejawiające trudności w uczeniu się matematyki są umieszczone w kategorii trudności w uczeniu się i określone jako osoby, które nie mogą osiągnąć adekwatnego do wieku poziomu biegłości w procesach matematycznych pomimo inteligencji w normie, sprzyjających warunków edukacyjnych, braku zaburzeń emocjonalnych i odpowiedniego poziomu motywacji do nauki.
Rodzaje dyskalkulii
edytujLadislav Košč (słowacki neuropsycholog) dokonał klasyfikacji dyskalkulii na kilka typów[4]:
- Dyskalkulia werbalna (słowna) ujawnia się w postaci zaburzeń zdolności nazywania pojęć i relacji matematycznych, trudności z określaniem liczby obiektów, problemów z nazywaniem cyfr i numerów.
- Dyskalkulia leksykalna (związana z czytaniem) to zaburzenie odczytywania symboli matematycznych, cyfr, liczb i znaków operacyjnych, trudności w kojarzeniu symboli operacyjnych (+, -, ×, <, >, ≤, ≥) z ich nazwami.
- Dyskalkulia graficzna objawia się trudnościami w zapisywaniu liczb i symboli operacyjnych, problemami z zapisem liczb przy pisemnym dodawaniu i odejmowaniu, mnożeniu i dzieleniu.
- Dyskalkulia wykonawcza polega na zaburzeniu manipulowania realnymi lub obrazkowymi obiektami w celach matematycznych – obliczania liczebności zbioru, porównywanie ilości i wielkości, trudnościach z uszeregowaniem obiektów w kolejności rosnącej lub malejącej, problemach z wskazywaniem, który z porównywanych obiektów jest mniejszy, większy, które obiekty są tej samej wielkości.
- Dyskalkulia pojęciowo-poznawcza to zaburzenie rozumienia idei matematycznych, relacji niezbędnych do dokonywania obliczeń pamięciowych, dziecko wykazuje trudności w dostrzeganiu zależności liczbowych (np. 6 to połowa 12).
- Dyskalkulia operacyjna jest zaburzeniem dotyczącym dokonywania działań matematycznych mimo możliwości wzrokowo-przestrzennych oraz umiejętności czytania i pisania liczb.
Objawy dyskalkulii
edytuj- nieumiejętność wykonywania elementarnych działań na materiale liczbowym (dodawania, odejmowania, dzielenia, mnożenia)
- wtórny zanik zdolności myślenia logicznego na materiale liczbowym
- ogólne problemy w dedukcji, rozumowaniu, analizowaniu i wyciąganiu wniosków z działań matematycznych
- ataki nerwicowe lub stresowe przed wykonywaniem działań matematycznych
Objawy, które można zaobserwować w życiu powszednim
edytuj- problemy z odczytywaniem poprawnej godziny z zegarka
- zapominanie następnego etapu jakiejś operacji
- błędy „nieuwagi”
- trudności w rozumieniu języka matematycznego
- liczenie na palcach
- trudności w odczytywaniu map
- częste naciskanie złych przycisków w kalkulatorze
- uczeń wydaje się rozumieć temat na lekcji, ale nie umie samodzielnie pojąć go w domu
- trudności w kontynuowaniu rozpoczętych procesów matematycznych
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Brian Butterworth, Foundational numerical capacities and the origins of dyscalculia, „Trends in Cognitive Sciences”, 14 (12), 2010, s. 534–541, DOI: 10.1016/j.tics.2010.09.007, PMID: 20971676 [dostęp 2020-11-13] (ang.).
- ↑ Brian Butterworth, Sashank Varma, Diana Laurillard, Dyscalculia: From Brain to Education, „Science”, 332 (6033), 2011, s. 1049–1053, DOI: 10.1126/science.1201536, ISSN 0036-8075, PMID: 21617068, Bibcode: 2011Sci...332.1049B [dostęp 2020-11-13] (ang.).
- ↑ Neelkamal Soares, Dilip R. Patel, Dyscalculia, [w:] Child and adolescent health yearbook 2015, Nowy Jork: Nova Science Publishers, 2015, ISBN 978-1-63484-543-4, OCLC 947837302 [dostęp 2020-11-13] (ang.).
- ↑ Dyskalkulia [dostęp 2010-12-17].
