Eurydyka (driada)
Eurydyka (także Eurydike; gr. Εὐρυδίκη Eurydíkē, łac. Eurydice) – w mitologii greckiej jedna z hamadriad[1] lub menad, które nocami spotykały się wśród trackich pustkowi i oddawały cześć Dionizosowi, urządzając bachanalie.
| driada | |
 Charles-François Lebœuf: Umierająca Eurydyka, rzeźba, 1822, Luwr, Paryż | |
| Inne imiona |
Driada, boginka lasów |
|---|---|
| Występowanie | |
| Przydomek |
Najpiękniejsza Driada |
| Atrybuty |
kukułka |
| Siedziba |
drzewo dębu |
| Rodzina | |
| Mąż | |
Uchodziła za żonę Orfeusza[1][2][3]. Zmarła od ukąszenia jadowitego węża[1][3][4]. Nastąpiła na węża podczas zbierania ziół w lesie w dolinie rzeki Penejos w pobliżu Tempe w Tesalii, uciekając przed myśliwym Aristajosem. Nimfy leśne opowiedziały o tym Orfeuszowi, który to niezwłocznie udał się do podziemnego świata zmarłych.
Orfeusz błagał Hadesa o jej powrót na ziemię: zmiękczył wolę boga podziemi i jego żony Persefony żałosną pieśnią. Pluton zgodził się wydać Eurydykę pod jednym warunkiem – Orfeusz miał z nią wyjść z podziemi, idąc pierwszy i nie oglądając się za siebie. Gdy jednak małżonkowie zbliżali się do wyjścia i widać już było światło słońca, Orfeusz – wbrew zakazowi – obejrzał się, by ujrzeć twarz Eurydyki i utracił swą żonę na zawsze[1][2][3].
Mit o Eurydyce i Orfeuszu był wielokrotnie wykorzystywany w kulturze, upodobała go sobie zwłaszcza opera. W 1600 roku powstała druga opera Jacopo Periego i równocześnie druga opera w historii, a pierwsza zachowana, zatytułowana właśnie Eurydyka (Euridice). Tą samą tematyką zajmowali się później również m.in. Claudio Monteverdi (Orfeusz), Christoph Willibald Gluck (Orfeusz i Eurydyka) i Jacques Offenbach (Orfeusz w piekle). Do mitu o Orfeuszu i Eurydyce odnosi się również film Czarny Orfeusz. W 2016 swoją premierę na Broadwayu miał musical Hadestown, który w dużej mierze bazuje na micie i oddaje jego klimat[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 94. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ a b Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 129. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ a b c Mity o herosach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 180–182. ISBN 83-221-0111-2.
- ↑ Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 329–330. ISBN 80-8046-098-1.
- ↑ Brent Hallenbeck, 'Hadestown' 2016: Anais Mitchell's 'Hadestown' reborn off-Broadway [online], Burlington Free Press [dostęp 2020-01-31] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Eurydice. mythindex.com. [dostęp 2011-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-05)]. (ang.).
- Kronika Opery. Wydawnictwo Kronika, 1993. ISBN 83-900331-7-8.
- Carlos Parada: Eurydice. maicar.com. [dostęp 2011-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-05)]. (ang.).
- William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Eurydice. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-26]. (ang.).
- Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Eurydice1. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-26]. (ang.).