Feronia słoniowa
Feronia słoniowa[4] (Limonia acidissima L.) – gatunek drzewa z rodziny rutowatych. Jedyny gatunek z monotypowego rodzaju feronia (Limonia)[5]. Pochodzi z Azji południowej i południowo-wschodniej. Strefy mrozoodporności: 9-11.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina |
rutowate | ||
Rodzaj |
feronia | ||
Gatunek |
feronia słoniowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Limonia acidissima L. Sp. Pl. ed. 2 554 1762[3] | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
edytuj- Pokrój
- Drzewo osiągające do 12 m wysokości. Pień jasnopopielaty, pokryty cierniami o długości do 7 cm.
- Liście
- Pierzaste, listki skórzaste, po roztarciu wydzielają silny anyżkowy zapach.
- Kwiaty
- Czerwonawe, w luźnych wiechach
- Owoce
- Duże jagody, z grubą bardzo twardą łupiną, stąd zwyczajowa nazwa angielska Wood Apple. Miąższ czerwony do brązowego, o konsystencji twarogu, słodko-kwaśny i aromatyczny, zawiera wiele nasion.
Zastosowanie
edytuj- Gatunek sadzony jest powszechnie w tropikach jako drzewo owocowe. Miąższ spożywany jest bezpośrednio łyżeczką, lub dodawany do lassi lub deserów.
- W porze deszczowej nacina się korę w celu pozyskania żywicy zastępującej gumę arabską, wykorzystywanej do produkcji klejów i farb.
- Z cenionego drewna wykonuje się tradycyjne ozdoby i inne przedmioty.
- Z korzeni wytwarza się maść będącą skutecznym środkiem przeciw komarom[6], jednak u niektórych osób oleje cytrusowe wywołują reakcje fotochemiczne i długotrwałe przebarwienia skórne[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-12-19] (ang.).
- ↑ Limonia acidissima. The Plant List. [dostęp 2012-12-19]. (ang.).
- ↑ Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 196. ISBN 978-83-61320-17-3.
- ↑ a b Kirsten Albrecht Llamas: Tropical Flowering Plants. A Guide to Identification and Cultivation. Portland: Timber Press, 2003. ISBN 0-88192-585-3. (ang.).
- ↑ Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 198. ISBN 978-83-61320-17-3.
Bibliografia
edytuj- Kirsten Albrecht Llamas: Tropical Flowering Plants. A Guide to Identification and Cultivation. Portland: Timber Press, 2003. ISBN 0-88192-585-3. (ang.).
- Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008. ISBN 978-83-61320-17-3. .
Linki zewnętrzne
edytuj- Germplasm Resources Information Network: Limonia acidissima (ang.)
- Purdue-hort_edu: The Wood Apple (ang.)
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 220797
- EoL: 483559
- Flora of North America: 220007634
- GBIF: 5421342
- identyfikator iNaturalist: 343928
- IPNI: 774113-1
- ITIS: 506392
- NCBI: 159053
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-50172365
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:774113-1
- identyfikator Tropicos: 28100026
- USDA PLANTS: LIAC5
- CoL: 72CQ7