Gallinago

	Gallinago
	Brisson, 1760
	; Bekas kszyk (G. gallinago)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	bekasowce
Parvordo	Scolopacida
Nadrodzina	Scolopacoidea
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	słonki
Plemię	Scolopacini
Rodzaj	Gallinago
	Typ nomenklatoryczny
	Scolopax gallinago Linnaeus, 1758
Synonimy
	Capella Frenzel, 1801; Gallinago Koch, 1816; Telmatias Boie, 1826; Pelorychus Kaup, 1829; Enalius Kaup, 1829; Xylocota Bonaparte, 1839; Homoptilura G.R. Gray, 1840; Nemoricola Blyth, 1844; Spilura Bonaparte, 1856; Odura Meves, 1858; Chubbia Mathews, 1913; Homoscolopax Mathews, 1913; Macrodura Mathews, 1913; Odurella Mathews, 1913; Eugallinago Mathews, 1913; Ditelmatias Mathews, 1913; Neospilura Mathews, 1913; Odurella Mathews, 1913; Subspilura Mathews, 1913;
Gatunki
	19 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	19 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gallinago – rodzaj ptaków z podrodziny słonek (Scolopacinae) w obrębie rodziny bekasowatych (Scolopacidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na całym świecie oprócz obszarów antarktycznych^[18].

Morfologia

Długość ciała 22,5–47 cm; masa ciała 65–500 g; rozpiętość skrzydeł 38–56 cm^[18].

Systematyka

Etymologia

Gallinago: średniowiecznołac. gallinago „słonka, bekas”, od łac. gallina „kura”, od gallus „kogucik”; -ago „przypominający”^[19].
Capella: łac. capella „koza”, od zdrobnienia caper, capri „cap”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax coelestis Frenzel, 1801 (= Scolopax gallinago Linnaeus, 1758).
Telmatias: gr. τελματιαιος telmatiaios „z bagien”, od τελμα telma, τελματος telmatos „bagno”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax stenura Bonaparte, 1831.
Pelorychus: gr. πηλος pēlos „błoto”; ορυσσω orussō „kopać”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax brehmii Kaup, 1823 (= Scolopax gallinago Linnaeus, 1758).
Enalius: gr. εναλιος enalios „z morza”, od εν en „z”; ἁλς hals, ἁλος halos „morza”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax sabini Vigors, 1825 (= Scolopax gallinago Linnaeus, 1758).
Xylocota: gr. ξυλον xulon „drewno”; κοτος kotos „niechęć, uraza, nienawiść”, od κοτεω koteō „mieć urazę”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax paludosa J.F. Gmelin, 1789 (= Scolopax undulata Boddaert, 1783).
Homoptilura: gr. ὁμως homōs „podobny, razem”; πτιλον ptilon „pióro”; ουρα oura „ogon”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax undulata Boddaert, 1783.
Nemoricola: epitet gatunkowy Gallinago nemoricola Hodgson, 1836; łac. nemus, nemoris „las”, od gr. νεμος nemos „pastwisko, polana”, od νεμω nemō „udać się na pastwisko”; -cola „mieszkaniec”, od colere „mieszkać”^[19]. Gatunek typowy: Gallinago nemoricola Hodgson, 1836.
Spilura: gr. σπιλος spilos „plamka”; ουρα oura „ogon”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax stenura Bonaparte, 1831.
Odura: gr. ωδη ōdē „piosenka”; ουρα oura „ogon”^[19]. Gatunek typowy: Scolopax gallinago Linnaeus, 1758.
Chubbia: Charles Chubb (1851–1924), brytyjski ornitolog z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie w latach 1877–1920^[19]. Gatunek typowy: Gallinago stricklandii G.R. Gray, 1845.
Homoscolopax: gr. ὁμως homōs „podobny, razem”; rodzaj Scolopax Linnaeus, 1758 (słonka)^[19]. Gatunek typowy: Gallinago imperialis P.L. Sclater & Salvin, 1869.
Macrodura: gr. μακρος makros „duży”; rodzaj Odura Meves, 1859^[19]. Gatunek typowy: Gallinago nobilis P.L. Sclater, 1856.
Odurella: zdrobnienie nazwy rodzaju Odura Meves, 1859^[19]. Gatunek typowy: Scolopax brasiliensis Swainson, 1831 (= Scolopax paraguaiae Vieillot, 1816).
Eugallinago: gr. ευ eu „drobny”; rodzaj Gallinago Brisson 1760^[19]. Gatunek typowy: Gallinago macrodactyla Bonaparte, 1839.
Ditelmatias: gr. δις dis „podwójny”, od δυο duo „dwa”; rodzaj Telmatias Boie, 1826^[19]. Gatunek typowy: Scolopax hardwickii J.E. Gray, 1831.
Neospilura: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Spilura Bonaparte, 1856^[19]. Gatunek typowy: Gallinago solitaria Hodgson, 1831.
Odurella: rodzaj Odura Meves, 1858; łac. przyrostek zdrabniający -ella^[19]. Gatunek typowy: Scolopax brasiliensis Swainson, 1831 (= Scolopax paraguaiae Vieillot, 1816).
Subspilura: łac. sub „blisko”, poniżej; rodzaj Spilura Bonaparte, 1856^[19]. Gatunek typowy: Gallinago megala Swinhoe, 1861.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[20]:

Gallinago imperialis P.L. Sclater & Salvin, 1869 – bekas kasztanowaty
Gallinago jamesoni (Jardine & Bonaparte, 1855) – bekas andyjski
Gallinago stricklandii (G.R. Gray, 1845) – bekas kordylierski
Gallinago solitaria Hodgson, 1831 – bekas górski
Gallinago hardwickii (J.E. Gray, 1831) – bekas japoński
Gallinago nemoricola Hodgson, 1836 – bekas himalajski
Gallinago stenura (Bonaparte, 1831) – bekas syberyjski
Gallinago megala Swinhoe, 1861 – bekas leśny
Gallinago nigripennis Bonaparte, 1839 – bekas afrykański
Gallinago macrodactyla Bonaparte, 1839 – bekas madagaskarski
Gallinago media (Latham, 1787) – bekas dubelt
Gallinago gallinago (Linnaeus, 1758) – bekas kszyk
Gallinago delicata (Ord, 1825) – bekas amerykański – takson wyodrębniony ostatnio z G. gallinago^[21]^[22]^[23]
Gallinago paraguaiae (Vieillot, 1816) – bekas jasnolicy
Gallinago magellanica (P.P. King, 1828) – bekas magellański – takson wyodrębniony ostatnio z G. paraguaiae^[24]
Gallinago andina Taczanowski, 1875 – bekas Taczanowskiego
Gallinago nobilis P.L. Sclater, 1856 – bekas długodzioby
Gallinago undulata (Boddaert, 1783) – bekas wielki
Gallinago azovica Zelenkov & Panteleyev, 2015 – wymarły gatunek żyjący w późnym miocenie na terenie dzisiejszej południowo-zachodniej Rosji^[25]

Przypisy

↑ Gallinago, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 298. (fr. • łac.).
↑ J.S.T. Frenzel: Beschreibung der Vögel und Eyer der Wittenburg. Wittenburg: Tzschiedrich, 1801, s. 58. (niem.).
↑ C.L. Koch: System der baierischen Zoologie. Cz. 1. Nürnberg: In Kommission bei der Steinischen Buchhandlung, 1816, s. 313. (niem.).
↑ F. Boie. Generalübericht der ornithologischen Ordungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. 1826, s. kol. 979, 1826. (niem.).
↑ Kaup 1829 ↓, s. 119.
↑ Kaup 1829 ↓, s. 121.
↑ Ch.-L. Bonaparte: Iconografia della fauna italica: per le quattro classi degli animali vertebrati. Cz. 1: Mammiferi e uccelli. Roma: Tip. Salviucci, 1832–1841, s. ryc. 43 i tekst. (wł.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 70. (ang.).
↑ E. Blyth. Further observations on the ornithology of the neighbourhood of Calcutta. „The Annals and Magazine of Natural History”. 14, s. 114, 1844. (ang.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Excursion dans les divers Musées d’Allemagne, de Hollande et de Belgique, et Tableaux paralléliques de l'ordre des Echassiers (suite). „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 43, s. 579, 1856. (fr.).
↑ F.W. Meves. On the Snipes’ „neighing” or humming noise, and on its tail-feathers’ systematic value. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 26, s. 201, 1858. (ang.).
↑ ^a ^b Mathews 1913–1914 ↓, s. 291.
↑ ^a ^b ^c Mathews 1913–1914 ↓, s. 294.
↑ Mathews 1913–1914 ↓, s. 282.
↑ Mathews 1913–1914 ↓, s. 293.
↑ ^a ^b Mathews 1913–1914 ↓, s. 295.
↑ ^a ^b T. Piersma, J. van Gils & P. Wiersma: Family Scolopacidae (Sandpipers, Snipes and Phalaropes). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 491–493, 495–497. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Scolopacini Nitzsch, 1820 (wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-25].
↑ R.C. Banks, C. Cicero, J.L. Dunc, A.W. Kratter, P.C. Rasmussen, J.V. Remsen Jr., J.D. Rising, D.F. Stotz. Forty-third supplement to the American Ornithologists' Union Check-list of North American Birds. „The Auk”. 119 (3), s. 897–906, 2002. (ang.).
↑ P.C. Rasmussen, J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Waszyngton i Barcelona: Lynx Edition, 2005. ISBN 84-87334-67-9.
↑ A.G. Knox, J.M. Collinson, D.T. Parkin, G. Sangster, L. Svensson. Taxonomic recommendations for British birds: Fifth report. „Ibis”. 150 (4), s. 833–835, 2008. (ang.).
↑ Miller, E.H., Areta, J.I., Jaramillo, A., Imberti, S. & Matus, R.. Snipe taxonomy based on vocal and non-vocal sound displays: the South American Snipe is two species. „Ibis”. 162 (3), s. 968–990, 2020. DOI: 10.1111/ibi.12795. (ang.).
↑ N.V. Zelenkov, A.V. Panteleyev. Three bird taxa (Aves: Anatidae, Phasianidae, Scolopacidae) from the Late Miocene of the Sea of Azov (Southwestern Russia). „Paläontologische Zeitschrift”. 89 (3), s. 515–527, 2015. DOI: 10.1007/s12542-014-0238-0. (ang.).

Bibliografia

J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstatd: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 1–203. (niem.).
G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 3. London: H.F. & G. Whiterby, 1913, s. 1–512. (ang.).

[itis-1] Gallinago, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Brisson-2] M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 298. (fr. • łac.).

[Frenzel-3] J.S.T. Frenzel: Beschreibung der Vögel und Eyer der Wittenburg. Wittenburg: Tzschiedrich, 1801, s. 58. (niem.).

[Koch-4] C.L. Koch: System der baierischen Zoologie. Cz. 1. Nürnberg: In Kommission bei der Steinischen Buchhandlung, 1816, s. 313. (niem.).

[Boie-5] F. Boie. Generalübericht der ornithologischen Ordungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. 1826, s. kol. 979, 1826. (niem.).

[CITEREFKaup1829[https://biodiversitylibrary.org/item/129856#page/147/mode/1up_119]-6] Kaup 1829 ↓, s. 119.

[CITEREFKaup1829[https://biodiversitylibrary.org/item/129856#page/149/mode/1up_121]-7] Kaup 1829 ↓, s. 121.

[Bonaparte1839-8] Ch.-L. Bonaparte: Iconografia della fauna italica: per le quattro classi degli animali vertebrati. Cz. 1: Mammiferi e uccelli. Roma: Tip. Salviucci, 1832–1841, s. ryc. 43 i tekst. (wł.).

[Gray-9] G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 70. (ang.).

[Blyth-10] E. Blyth. Further observations on the ornithology of the neighbourhood of Calcutta. „The Annals and Magazine of Natural History”. 14, s. 114, 1844. (ang.).

[Bonaparte-11] Ch.-L. Bonaparte. Excursion dans les divers Musées d’Allemagne, de Hollande et de Belgique, et Tableaux paralléliques de l'ordre des Echassiers (suite). „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 43, s. 579, 1856. (fr.).

[Meves-12] F.W. Meves. On the Snipes’ „neighing” or humming noise, and on its tail-feathers’ systematic value. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 26, s. 201, 1858. (ang.).

[CITEREFMathews1913–1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/53230449_291]-13] Mathews 1913–1914 ↓, s. 291.

[CITEREFMathews1913–1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/53230452_294]-14] Mathews 1913–1914 ↓, s. 294.

[CITEREFMathews1913–1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/53230440_282]-15] Mathews 1913–1914 ↓, s. 282.

[CITEREFMathews1913–1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/53230451_293]-16] Mathews 1913–1914 ↓, s. 293.

[CITEREFMathews1913–1914[https://www.biodiversitylibrary.org/page/53230453_295]-17] Mathews 1913–1914 ↓, s. 295.

[Piersma&inni-18] T. Piersma, J. van Gils & P. Wiersma: Family Scolopacidae (Sandpipers, Snipes and Phalaropes). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 491–493, 495–497. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).

[Jobling-19] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-20] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Scolopacini Nitzsch, 1820 (wersja: 2023-09-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-12-25].

[Banks&inni-21] R.C. Banks, C. Cicero, J.L. Dunc, A.W. Kratter, P.C. Rasmussen, J.V. Remsen Jr., J.D. Rising, D.F. Stotz. Forty-third supplement to the American Ornithologists' Union Check-list of North American Birds. „The Auk”. 119 (3), s. 897–906, 2002. (ang.).

[Rasmussen&Anderton-22] P.C. Rasmussen, J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Waszyngton i Barcelona: Lynx Edition, 2005. ISBN 84-87334-67-9.

[Knox&inni-23] A.G. Knox, J.M. Collinson, D.T. Parkin, G. Sangster, L. Svensson. Taxonomic recommendations for British birds: Fifth report. „Ibis”. 150 (4), s. 833–835, 2008. (ang.).

[Miller&inni-24] Miller, E.H., Areta, J.I., Jaramillo, A., Imberti, S. & Matus, R.. Snipe taxonomy based on vocal and non-vocal sound displays: the South American Snipe is two species. „Ibis”. 162 (3), s. 968–990, 2020. DOI: 10.1111/ibi.12795. (ang.).

[PZazovica-25] N.V. Zelenkov, A.V. Panteleyev. Three bird taxa (Aves: Anatidae, Phasianidae, Scolopacidae) from the Late Miocene of the Sea of Azov (Southwestern Russia). „Paläontologische Zeitschrift”. 89 (3), s. 515–527, 2015. DOI: 10.1007/s12542-014-0238-0. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]