Gwiazda Marszałkowska

Ten artykuł od 2015-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Gwiazda Marszałkowska (ros. Маршальская звeздa, trb. Marszalskaja zwezda) – odznaka nadawana w dawnym ZSRR i obecnie w Federacji Rosyjskiej jako atrybut godności marszałka wojsk lub admirała, odpowiednik laski marszałkowskiej lub buławy w armiach innych państw.

Historia i insygnium

Odznaka została ustanowiona 2 września 1940 przez Radę Najwyższą ZSRR, jednocześnie z mianowaniem przez Stalina paru nowych marszałków. Stalin być może zasugerował się działaniami Hitlera^{[potrzebny przypis]}, który w roku zwycięstwa nad Francją szczodrze rozdawał godności feldmarszałków i laski marszałkowskie swoim generałom. W dawnym Imperium Rosyjskim, zgodnie z tradycją rosyjską, nie używano lasek marszałkowskich, a więc w ZSRR stworzono coś zupełnie nowego w formie gwiazdy.

Odznaka przysługiwała od 1940 marszałkom Związku Radzieckiego i od 1955 również admirałom floty. Istniały dwie odmiany: Wielka i Mała Gwiazda.

Insygnium odznaki (Wielka Gwiazda) to wykonana ze szczerego złota gwiazda pięciopromienna o średnicy 44,5 mm, w której środku umieszczona jest na awersie jeszcze jedna gwiazda tego samego modelu, wykonana w platynie, z brylantem 3,06-karatowym w środku, pokryta 25 brylantami, razem 1,25 karatów. Między wszystkimi promieniami gwiazdy umieszczone były większe brylanty, o wielkości 3,06 karatów. Rewers gwiazdy był gładki.

Przysługująca m.in. generałom armii i zwykłym admirałom nieco skromniejsza Mała Gwiazda miała średnicę 42 mm. Ogólnym wyglądem przypominała Wielką Gwiazdę. Brylant w środku platynowej gwiazdy miał 2,04 karatów, 25 małych brylantów okalających go, o wielkości 0,91 karatów. Mała Gwiazda nie miała brylantów między promieniami awersu. Rewers był gładki.

Obie gwiazdy były noszone na szyi i zakładane tylko do paradnego munduru. Od 1940 do końca istnienia państwa sowieckiego wykonano ok. 200 gwiazd wielkich i 370 małych. Ze względu na drogocenne materiały, po śmierci odznaczonego gwiazdy podlegały zwrotowi do Skarbca Państwowego na Kremlu w Moskwie.

Bibliografia

Указ Президиума Верховного Совета СССР «Об учреждении маршальского знака отличия «Маршальская Звезда» маршала артиллерии, маршала авиации, маршала бронетанковых войск» от 27 февраля 1943 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1943. — 6 марта (№ 10 (216)). — С. 1