Hashim Thaçi
Hashim Thaçi (wym. ⓘ[hɐ'ʃɪm 'θɑ:t͡ʃɪ]; ur. 24 kwietnia 1968 w Buroje, Srbica w Jugosławii) – kosowski polityk i przywódca, przewodniczący Demokratycznej Partii Kosowa, jeden z byłych politycznych liderów Armii Wyzwolenia Kosowa (UÇK), premier Kosowa od 9 stycznia 2008 do 9 grudnia 2014 i prezydent Kosowa w latach 2016–2020.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 kwietnia 1968 |
|---|---|
| Prezydent Kosowa | |
| Okres |
od 7 kwietnia 2016 |
| Przynależność polityczna |
bezpartyjny |
| Poprzednik | |
| Następca |
Vjosa Osmani (p.o.) |
| Premier Kosowa | |
| Okres |
od 9 stycznia 2008 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
Życiorys
edytujThaçi studiował filozofię i historię na Uniwersytecie w Prisztinie. Po zakończeniu nauki wyemigrował do Szwajcarii. Rozpoczął studia podyplomowe w zakresie historii Europy Południowej na Uniwersytecie w Zurychu. Był tam również jednym z założycieli nowej partii politycznej, Ludowego Ruchu Kosowa. Jego ideologia nawiązywała do albańskiego nacjonalizmu i idei Wielkiej Albanii. W 1993 Thaçi opuścił Szwajcarię i wyjechał do Albanii. Został członkiem wewnętrznego dowództwa UÇK, odpowiedzialnym za środki finansowe, szkolenie i uzbrojenie rekrutów. Szkolił ich pod skrzydłami sprzyjającego Kosowu rządu albańskiego, z celem ostatecznego ich wysłania na tereny kosowskie. Jego partyzancki przydomek brzmiał „Gjarpëri” (wąż).
W lipcu 1997 serbski sąd w Prisztinie skazał zaocznie Thaçiego na 10 lat więzienia, oskarżając go o popełnienie wrogich aktów terroru. Z tego powodu Thaçi wraz ze swym oddziałem wojskowym musiał ukrywać się w lasach w okolicach Drenicy.
Thaçi zorganizował też syndykat przestępczy, zwany „Grupą Drenicką”. Grupa ta była odpowiedzialna za 10–15% ogólnej przestępczości w Kosowie. Głównym źródłem zarobku był przemyt broni, handel kradzionymi samochodami, handel ropą i papierosami, oraz handel żywym towarem i organizacja prostytucji. „Grupa Drenicka” była też odpowiedzialna za utrzymywanie kontaktów z mafią albańską, czeską i macedońską. Kolejnym ważnym faktem zasługującym na uwagę to jest siostra Thaçiego, która wyszła za mąż za Sejdija Bajrush, jednego z szefów mafii albańskiej[1].
W marcu 1999 Hashim Thaçi został politycznym przywódcą Armii Wyzwolenia Kosowa. Następnie wziął udział w negocjacjach w Rambouillet jako lider reprezentacji albańskiej społeczności Kosowa. Został także członkiem kosowskiego przedstawicielstwa w międzynarodowym procesie negocjacji w sprawie ustalenia ostatecznego statusu prowincji.
Wybory 2007
edytuj
17 listopada 2007 jego Demokratyczna Partia Kosowa wygrała wybory parlamentarne w prowincji, zdobywając 34% głosów poparcia i 37 miejsc w 100-osobowym parlamencie. W czasie kampanii wyborczej Thaci zapowiadał jak najszybsze ogłoszenie niepodległości Kosowa[2]. Początkowo zamierzał to uczynić zaraz po 10 grudnia 2007, dacie zakończenia międzynarodowych rokowań na temat statusu prowincji. Jednak 19 listopada 2007, na spotkaniu w Londynie, ministrowie spraw zagranicznych UE przestrzegli Thaçiego przed ogłaszaniem jednostronnej deklaracji niepodległości bez wcześniejszych konsultacji i poparcia choćby części społeczności międzynarodowej[3].
11 grudnia 2007 Hashim Thaçi został desygnowany przez prezydenta Fatmira Sejdiu na nowego szefa rządu. Jego partia rozpoczęła rozmowy koalicyjne z Demokratyczną Ligą Kosowa, drugą co do wielkości partią w parlamencie[4]. 9 stycznia 2008 Thaçi został wybrany przez parlament premierem Kosowa, głosami 85 za i 22 przeciw. Przy tej okazji zadeklarował osiągnięcie niepodległości przez Kosowo w pierwszej połowie 2008[5]. 17 lutego 2008 parlament Kosowa jednogłośnie proklamował powstanie niepodległej Republiki Kosowa[6]. W dniu 9 grudnia 2014 roku stracił stanowisko premiera. Nowym szefem rządu został Isa Mustafa, przywódca Demokratycznej Ligi Kosowa[7].
Według projektu raportu powstałego na zlecenie Rady Europy, stworzonego przez szwajcarskiego senatora Dicka Marty’ego i opublikowanego w grudniu 2010, Hashim Thaçi jako lider UÇK miał być zaangażowany w przemyt narkotyków i nielegalny handel organami ludzkimi przeznaczonymi na przeszczepy. Thaçi zaprzeczył tym zarzutom[8].
Oskarżenie o zbrodnie przeciwko ludzkości
edytuj24 czerwca 2020 roku Prokuratura Specjalnej Izby Sądowej Kosowa w Hadze (Thaçi i Veseli przeciwko tej instytucji prowadzili spisek) podała, że Hashim Thaçi i dziewięć osób (wśród nich Kadri Veseli) zostało oskarżonych o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne, w tym prawie 100 zabójstw, popełnione na Serbach i Cyganach przez UÇK w czasie wojny w Kosowie w latach 1998–1999.[9][10] 5 listopada 2020 zrezygnował z urzędu[11].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Hashim Thaci or When the Little Red-Cap’s Wolf is Tamed Article about Hashim Thaçi from „Axis Globe” by Can Karpat, AIA Balkanian Section (04/01/2006).
- ↑ „Kosowo bliżej niepodległości”, gazeta.pl, 19 listopada 2007.
- ↑ „Kosovo warned over independence”, BBC News, 19 listopada 2007.
- ↑ „Thaçi designated to head Kosovo government”. news.monstersandcritics.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-23)]., Monsters and Critics, 11 grudnia 2007.
- ↑ „Kosovo gets pro-independence PM”, BBC News, 9 stycznia 2008.
- ↑ „Kosovo gears up for independence”, BBC News, 17 lutego 2008.
- ↑ „Kosovo”, Worldstatesmen.org, 15 grudnia 2014.
- ↑ 2010-12-16 Dominika Pszczółkowska Premier Kosowa szefem gangu?
- ↑ Kosowo: premier odwołał udział w rozmowach z Serbią w USA – RadioMaryja.pl [online], www.radiomaryja.pl [dostęp 2020-06-27] (pol.).
- ↑ Kosowo: Prezydent Thaci po oskarżeniu o zbrodnie wojenne odwołał wizytę w USA – GazetaPrawna.pl – biznes, podatki, prawo, finanse, wiadomości, praca [online], www.gazetaprawna.pl [dostęp 2020-06-27].
- ↑ Kosowo. Prezydent ustępuje z urzędu. Trybunał do spraw zbrodni wojennych postawił mu zarzuty | Wiadomości ze świata – Gazeta.pl [online], wiadomosci.gazeta.pl [dostęp 2020-11-07] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- „Profile: Hashim Thaci”, BBC News.
- Strona Demokratycznej Partii Kosowa (albański).
- „Kryetari Thaçi: Populli i Kosovës dhe UÇK-ja ishin një”. pdk-ks.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-23)]., Kosovo Sot (wywiad z Thaçim po albańsku).
- „Hashim Thaci or When the Little Red-Cap’s Wolf is Tamed”, Axis Globe, 2006.
- Thaçi comments on the future of Kosovo at United States Institute of Peace