Hawajczycy
Hawajczycy (haw. Poʻe Hawaiʻi) – rdzenni mieszkańcy Hawajów, pochodzenia polinezyjskiego. Komunikują się w języku angielskim oraz języku kreolskim hawajskim. Język hawajski, który był pierwotnym językiem Hawajczyków, jest praktycznie językiem wymarłym, gdyż posługuje się nim nie więcej niż tysiąc osób.
| Miejsce zamieszkania | |
|---|---|
| Język | |
| Religia |
Zasiedlenie wysp
edytujHawaje zostały zasiedlone w dwóch falach migracyjnych. Pierwsza fala Polinezyjczyków przybyła na wyspy mniej więcej na początku naszej ery. Uważa się, że mogli to być mieszkańcy Markizów. Druga fala migracji nastąpiła mniej więcej w XIII wieku. Na wyspy przybył lud roślejszy, z Tahiti, który wkrótce wchłonął pierwotnych mieszkańców archipelagu. Po tej pierwszej fali osadniczej pozostały tylko opowiadane przez następców historie o menehunach, niskich, lecz pracowitych ludziach.
Pierwotna kultura
edytujW chwili, gdy na wyspy przybył kapitan Cook (1778), na wyspach żyło około 300 tysięcy Hawajczyków – ludzi o ciemnej skórze i włosach prostych lub falistych. Praktykowali oni poligynię i poliandrię i żyli w społeczeństwie klasowym. Tytuły i majątek dziedziczone były w linii żeńskiej. Hawajczycy nie znali wytopu metali, nie produkowali ceramiki, narzędzia i broń wytwarzali z kamienia, drewna, kości i muszli. Żyli na poziomie neolitycznym, wyróżniali się jednak niezwykle rozbudowaną tradycją słowną i wielką tężyzną fizyczną.
Największym źródłem informacji o kulturze rdzennych mieszkańców Hawajów jest „Fornander Collection”, wielotomowy zbiór hawajskich mitów i opowieści ludowych, zebranych przez Abrahama Fornandera.
Mitologia hawajska
edytujCharakterystyczną cechą mitologii hawajskiej jest prawie zupełna nieobecność zwierząt jako bohaterów - tłumaczy się to ubóstwieniem fauny wyspowej. W politeistycznych wierzeniach najważniejszymi bogami byli:
oraz bogini
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Szczerbowski, Wyspy Hawajskie: język i tradycja, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006, ISBN 83-7271-407-X
- Tadeusz Szczerbowski, Kultura hawajska (Ka Mo'omeheu Hawai'i), Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2014, ISBN 978-83-7271-898-3