Hospodar
Hospodar (pol. gospodarz) – tytuł władców używany od XIV wieku przez kancelarie posługujące się językiem ruskim[1]. W Rosji gosudar był tytułem cara. Jest to stare słowo pochodzenia słowiańskiego (w jęz. ros. Господарь), oznaczające pana, władcę, księcia.
W języku polskim stosowane najczęściej z przymiotnikiem mołdawski lub wołoski – dla określenia władcy Mołdawii lub Wołoszczyzny w wiekach XIV–XVIII.
Tytułu hospodara, jako nadrzędnego w stosunku do podległych im litewskich i ruskich książąt oraz kniaziów, oficjalnie używali również wielcy książęta litewscy, przede wszystkim w okresie sprzed zawarcia unii lubelskiej (1569). Przykładowo w statutach litewskich Zygmunt III Waza, tytułował siebie hospodarem[2], w ten sam sposób szlachta na Litwie oddawała cześć władcy: Naiaśnieyszy Hospodar Król Jego Mość[3]. Taka tytulatura nadal jest przyjmowana niekiedy we współczesnej polskiej historiografii.
Przypisy
edytuj- ↑ hospodar, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Stanisław Plater: Mała Encyklopedya Polska. T. 1. Biblioteka Brytyjska, 1841, s. 17. [dostęp 2015-04-01].
- ↑ Wiek wstępowania w związki małżeńskie. W: Piotr Guzowski, Cezary Kukla: Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku. Przegląd badań i problemów. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2014, s. 39. ISBN 978-83-64103-81-0. [dostęp 2015-04-01].