Indie Brytyjskie

Indie Brytyjskie (ang. British Raj) – region w Azji, który w latach 1858–1947 znajdował się pod władzą Brytyjczyków. Składał się z obecnych Indii, Pakistanu, Bangladeszu oraz Mjanmy.

Cesarstwo Indyjskie (Indie Brytyjskie)

Indian Empire
British India
British Raj

kolonia brytyjska
1858–1947
Mapa Indii Brytyjskich
Godło Flaga
Państwo	Wielka Brytania
Siedziba	Kalkuta (1858–1912) Nowe Delhi (1912–1947)
Data powstania	1858
Data likwidacji	1947
Zarządzający	Louis Mountbatten
Populacja (1911) • liczba ludności	315,132,537
Języki urzędowe	hindustani, angielski
Położenie na mapie

Brytyjski wkład w rozwój cywilizacyjno-gospodarczy

Po przejęciu władzy na Półwyspie Indyjskim bezpośrednio przez parlament brytyjski, rząd brytyjskiego gubernatora-wicekróla zmuszony był do realizacji szerokich reform gospodarczych. Wydano szereg ustaw w zakresie socjalnych warunków pracy, m.in. wprowadzono w zakładach pracy jeden dzień w tygodniu wolny i zakaz zatrudniania dzieci poniżej dziewięciu lat. W odpowiedzi na liczne rozruchy w miastach i bunty chłopskie, wydane zostały ustawy ograniczające lichwę i możliwość usuwania chłopów z ziemi. Zrezygnowano też z zamiarów chrystianizacji miejscowej ludności.

Przeprowadzone zostały znaczące reformy w oświacie i nauce. Rozbudowano szkolnictwo, utworzono sieć gimnazjów z angielskim językiem nauczania, uniwersytety w Kalkucie, Madrasie i Bombaju, zakładano instytucje badawcze (Botanical Survey of India). Równocześnie w Indiach rozpoczęły się przemiany struktur gospodarki feudalnej i manufakturowej na nowocześniejsze struktury gospodarki kapitalistycznej. Przystąpiono do budowy linii kolejowych i rozbudowy sieci drogowej na całym subkontynencie.

Miarą nowej polityki było utworzenie w 1885 roku Indyjskiego Kongresu Narodowego, ogólnokrajowej partii, głoszącej pokojowe przejęcie władzy, natomiast w 1906 roku Ligi Muzułmańskiej, o podobnym programie działania. W tym też okresie wprowadzone zostały reformy konstytucyjne, znacznie rozszerzające udział lokalnych elit hinduskich w rządzeniu krajem. Równocześnie w pierwszych latach XX wieku nastąpiło pełne scalanie wszystkich terytoriów Półwyspu Indyjskiego w jedno Cesarstwo Indyjskie.

Szereg pomniejszych księstw i krajów dobrowolnie oddawało się pod protektorat Brytyjczyków, niektóre z księstw były przez nich przejmowane, gdy lokalny maharadża nie miał naturalnego spadkobiercy, lub w drodze wykupu. W 1911 roku stolicą państwa ustanowiono Nowe Delhi, historyczną stolicę Wielkich Mogołów i przyjęto język angielski jako urzędowy. W roku 1938 Cesarstwo posiadało 1005 miast, których ludność łącznie przekraczała 10 mln mieszkańców (w tym: 3 miasta >0,5 mln osób i 35 miast w przedziale 0,1–0,5 mln osób).

Zobacz też

• Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska
• historia Indii