James W. Black
James Whyte Black (ur. 14 czerwca 1924 w Uddingston (South Lanarkshire), zm. 22 marca 2010 w Londynie) – szkocki farmakolog. W 1988 otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny za badania naukowe, m.in. syntezę cymetydyny i odkrycie propranololu[1]. Zajmował się zarówno karierą akademicką, jak i pracą dla przemysłu farmaceutycznego.
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
14 czerwca 1924 |
| Data i miejsce śmierci |
22 marca 2010 |
| profesor | |
| Specjalność: farmakologia | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia |
University of Glasgow |
| Odznaczenia | |
| |
| Nagrody | |
|
| |
Życiorys
edytujPochodził z rodziny zdeklarowanych baptystów. Był czwartym z pięciu synów inżyniera górnictwa, pracującego na stanowisku kierowniczym w kopalni[2].
Studiował medycynę na University of St Andrews, studia ukończył w 1946 roku. W tym samym roku poślubił Hilary Vaughan, koleżankę ze studiów poznaną na balu w 1944 roku[2]. Aby spłacić długi zaciągnięte podczas studiów, zdecydował się na wyjazd do Singapuru, gdzie, w latach 1947-1950, wykładał fizjologię na King Edward VII College of Medicine. W 1950 roku wrócił do Europy, początkowo do Londynu, potem podjął pracę na University of Glasgow, gdzie organizował Wydział Fizjologii Weterynaryjnej[2].
W 1958 roku zatrudnił się jako starszy farmakolog w Imperial Chemical Industries, pracował tam do 1964 roku, w którym objął stanowisko kierownika badań biologicznych w firmie Smith, Kline & French (po późniejszych procesach akwizycji przekształconej w GlaxoSmithKline). W 1984 roku został profesorem farmakologii analitycznej na King’s College London, pracował tam do przejścia na emeryturę w roku 1993. W latach 1992–2006 pełnił funkcję kanclerza University of Dundee[3]
Black prowadził badania nad interakcjami między receptorami komórkowymi organizmu, a związkami chemicznymi w krwiobiegu, które się do nich łączą. Poszukiwał tą metodą leku, który łagodziłby dusznicę bolesną, odkryty przez niego propranolol był jednym z pierwszych leków beta-adrenolitycznych. Podobne podejście stosował w poszukiwaniu metody farmakologicznego leczenia choroba wrzodowej żołądka i dwunastnicy, które w dużej mierze spowodowana jest nadmiernym wydzielaniem kwasów przez żołądek. Opracowana przez Blacka cymetydyna, może blokować receptory histaminowe, które stymulują wydzielanie kwasu żołądkowego w żołądku[3].
Wyróżnienie i nagrody
edytuj- 1981 – tytuł szlachecki
- 1988 – nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny „za odkrycie ważnych zasad leczenia farmakologicznego” wraz z Gertrude Elion oraz George Hitchingsem
- 2000 – Order Zasługi (Wielka Brytania)
Przypisy
edytuj- ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1988. [dostęp 2009-10-25].
- ↑ a b c Sir James W. Black Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2020-03-07]. (ang.).
- ↑ a b Sir James Black, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-03-07] (ang.).