Jazon z Feraj
Jazon (Iason)[1] z Fer (Feraj) (zm. 370 p.n.e.) – tesalski polityk wywodzący się z potężnej rodziny władającej Ferami, tyran tego bogatego miasta, które stanowiło zaplecze dla jego działalności politycznej rozpoczętej w 379 p.n.e.[2]
| tyran Feraj | |
| Okres |
od |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
Syn poprzedniego tyrana Fer – Likofrona[3]. Został wybrany tagosem Związku Tesalskiego na to dawne stanowisko o charakterze militarnym, które sam przywrócił dla celów osobistych[4]. Dążył do zjednoczenia politycznego całej Tesalii, działając ostrożnie jako świadomy konieczności porozumienia z innymi poleis krainy[2]. Zginął w wyniku zamachu w 370 p.n.e.[2]
Według Ksenofonta dysponował ogromnymi jak na ówczesne warunki w Grecji siłami zbrojnymi – mógł liczyć na 6 tys. jazdy (Tesalia słynęła z najlepszej w Grecji ciężkiej konnicy[5]), 10 tys. hoplitów, oraz licznych peltastów[2]. Po objęciu stanowiska tagosa jego oddziały miały się powiększyć do 8 tysięcy jazdy i 20 tysięcy hoplitów[2]. W armii Jazona służyli obywatele poleis (na pewno w konnicy), ale wielu było też najemników (część hoplitów i peltaści)[2]. Taka siła sprawiała, że Jazon, a tym samym Tesalia, stali się ważnym graczem na greckiej scenie politycznej, co wywołało wrogość Teb (kierujących Związkiem Beockim) i Aten[2]; trudno jednak ocenić czy zagrożenie ze strony tagosa było realne[6]. W obliczu zwycięstwa Teb nad Spartą pod Leuktrami Jazon pozostał neutralny, nie uchroniło to jednak Tesalii przed ograniczoną interwencją Beotów w jej sprawy wewnętrzne[2][7]. Tyran Fer większe sukcesy odnosił na froncie północnym – udało mu się przejściowo opanować część południowej Macedonii – Perrajbię[5], i podyktować warunki pokoju królowi Amyntasowi[4].
Jazon doskonalił sposoby walki z użyciem konnicy[8]. Zdaniem Eliana Taktyka (początek II w. n.e.) jako pierwszy stosował atak jazdy w formacji rombu, chociaż taktyka ta mogła być znana w Tesalii już wcześniej[9].
Przypisy
edytuj- ↑ Być może imię nadano mu na cześć mitycznego uczestnika wyprawy Argonautów, także Tesalczyka, Jazona, zobacz: P. J. Rhodes: A History of the Classical Greek World, 478-323 BC. Blackwell Publishing, 2006, s. 250.
- ↑ a b c d e f g h Wipszycka 2009 ↓, s. 255.
- ↑ Rhodes 2006 ↓, s. 250.
- ↑ a b Rhodes 2006 ↓, s. 251.
- ↑ a b Wipszycka 2009 ↓, s. 306.
- ↑ Wipszycka 2009 ↓, s. 289.
- ↑ Ziółkowski 2009 ↓, s. 520.
- ↑ Ziółkowski 2009 ↓, s. 522.
- ↑ Wipszycka 2009 ↓, s. 46.
Bibliografia
edytuj- Ewa Wipszycka: Wiek IV. W: Benedetto Bravo, Marek Węcowski, Ewa Wipszycka, Aleksander Wolicki: Historia starożytnych Greków. T. 2. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2009. ISBN 978-83-235-0625-6.
- Adam Ziółkowski: Historia powszechna. Starożytność. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15810-1.
- P.J. Rhodes: A History of the Classical Greek World, 478-323 BC. Blackwell Publishing, 2006. ISBN 978-0-631-22564-5.