Kamienica przy ul. Koński Kierat 12 w Szczecinie
Kamienica przy ul. Koński Kierat 12 – szczecińska kamienica znajdująca się na narożniku ulic Koński Kierat i Mariackiej, na obszarze osiedla Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Jedna z nielicznych kamienic ocalałych z bombardowań starego miasta i powojennych rozbiórek zabudowy.
Widok na kamienicę z narożnika ulic Koński Kierat i Mariackiej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Koński Kierat 12 |
Typ budynku |
kamienica |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
3 |
Ukończenie budowy |
1880 |
Zniszczono |
II wojna światowa |
Odbudowano |
lata 60. XX wieku |
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie Szczecina | |
53°25′35,0″N 14°33′21,8″E/53,426389 14,556056 |
Historia
edytujW XVI wieku i początkach XVII wieku na miejscu obecnej kamienicy funkcjonowała miejska warzelnia piwa, zwana także Górną piwnicą miejską[1]. W 1681 r., pod panowaniem szwedzkim, budynek zamieniono na magazyn (Altes Packhaus). W późniejszym czasie został on przejęty przez Królewski Urząd Skarbowo-Podatkowy (Königliches Pack- und Accisehaus), a część pomieszczeń przeznaczono na szkołę przędzalniczą[1].
W 1880 r. stary budynek wyburzono. Wykorzystując jego stare XIV-wieczne fundamenty wzniesiono nową, neoklasycystyczną kamienicę z przeznaczeniem na siedzibę loży masońskiej. Po proklamowaniu III Rzeszy miejsce loży masońskiej zajął Narodowosocjalistyczny Związek Rzeszy ds. Ćwiczeń Fizycznych (niem. Nationalsozialistischer Reichsbund für Leibesübungen)[2].
W latach 40. XX wieku szczecińskie stare miasto zostało zniszczone wskutek kilkukrotnych bombardowań. Uszkodzeń nie uniknęła także kamienica przy ul. Koński Kierat 12. Działania wojenne zburzyły dach z hełmem, trzecie piętro budynku i część skrzydła od strony ulicy Koński Kierat[3][3]. Kamienica stała zrujnowana do początku lat 60. XX wieku. W trakcie odbudowy nie odtworzono zniszczonego fragmentu lewego skrzydła i trzeciego piętra, przykrywając dwa zachowane piętra dachem i wymurowując nową ścianę szczytową w lewym skrzydle. Po odbudowie kamienica była siedzibą m.in. Pewexu. Od 1999 r. kamienica jest własnością prywatną i mieści antykwariat[2][4].
Opis
edytujPierwotnie kamienica była obiektem czterokondygnacyjnym. Dach pokrywała dachówka, a narożny wykusz zwieńczony był hełmem z iglicą[5]. Od czasu powojennej odbudowy kamienica jest trzykondygnacyjna, a jej lewe skrzydło jest o kilka osi krótsze w porównaniu do stanu sprzed wojny.
Parter kamienicy zdobi boniowanie, a wyższe piętra czerwona cegła klinkierowa. Elewacja od strony ulicy Mariackiej jest ośmioosiowa. Pomiędzy parterem a niektórymi otworami okiennymi pierwszego piętra umieszczono płyciny. Okna na pierwszym piętrze obramowano opaskami i zwieńczono naczółkami, których górna część odwzorowuje kształt muszli[6]. Naczółki okien drugiego piętra są skromniejsze w wystroju, gdyż w porównaniu z tymi z piętra pierwszego pozbawione są muszli. Elewacja od strony ulicy Koński Kierat jest pięcioosiowa, a jej wystrój sztukatorski różni się jedynie umieszczeniem w miejscu dwóch pierwszych osi drugiego piętra płaskorzeźby przedstawiającej lwią paszczę trzymającą girlandę[7]. Po lewej stronie od płaskorzeźby zachowała się metalowa kotwa do mocowania podwieszanych nad jezdnią lamp ulicznych.
Galeria
edytuj-
Płaskorzeźba od strony ulicy Koński Kierat
-
Zdobienia 1. piętra
-
Zdobienia 2. piętra
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ulica Koński Kierat – Encyklopedia Pomorza Zachodniego - pomeranica.pl [online], encyklopedia.szczecin.pl [dostęp 2020-11-19] .
- ↑ a b c Tadeusz Białecki , Encyklopedia Szczecina : wydanie jubileuszowe z okazji 70-lecia polskiego Szczecina, Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2015, s. 387, ISBN 978-83-942725-0-0 [dostęp 2020-11-19] .
- ↑ a b Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19] .
- ↑ Antykwariat Marka Wyłupka [online], Antykwariat w Szczecinie Marek Wyłupek | antyki, meble, malarstwo, porcelana, srebra [dostęp 2020-11-19] (pol.).
- ↑ Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19] .
- ↑ Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19] .
- ↑ Szczecin - Koński Kierat 12 - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-11-19] .