Kazimierz Sikorski (kompozytor)

Kazimierz Sikorski
	; Kazimierz Sikorski w 1934
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1895 ; Zurych
Data i miejsce śmierci	23 lipca 1986 ; Warszawa
Zawód	kompozytor, teoretyk muzyki
	Odznaczenia
	;

Kazimierz Wincenty Miłosz Sikorski (ur. 28 czerwca 1895 w Zurychu, zm. 23 lipca 1986 w Warszawie) – polski kompozytor i teoretyk muzyki, członek Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1958 roku^[1].

Życiorys

Syn Wincentego. W 1914 roku ukończył Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie^[2]. W latach 1911–1919 studiował kompozycję u Felicjana Szopskiego w Wyższej Szkole Muzycznej przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Studiował też prawo i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim oraz muzykologię u Adolfa Chybińskiego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

W latach 1921–1925 wykładał harmonię, kontrapunkt, solfeż, formy muzyczne i instrumentoznawstwo w Konserwatorium Muzycznym Heleny Kijeńskiej-Dobkiewiczowej w Łodzi. W 1925 otrzymał stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i rozpoczął studia w Paryżu u Nadii Boulanger. Po powrocie do kraju pracował w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu (1926–1927) i w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie (1927–1939).

Był członkiem założycielem Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, w latach 1928–1930 zastępcą prezesa Sekcji Polskiej Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.

Grażyna Bacewicz poświęciła Sikorskiemu trzecią część 3 karykatur na orkiestrę skomponowanych w 1932, jak również dedykowała mu cały utwór^[3].

W czasie II wojny światowej, w latach 1940–1944 był dyrektorem Staatliche Musikschule w Warszawie (pełniącej funkcję nieczynnego Konserwatorium).

Po wojnie od roku 1945 był profesorem harmonii, kontrapunktu i kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi, a w 1954 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie już od roku 1951 wykładał na Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej.

Był przewodniczącym jury podczas VIII (1970) i IX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (1975).

Był dwukrotnie żonaty. Z żoną Heleną Julią z domu Froelich mieli dwoje dzieci: córkę Ewę (ur. 1937) i syna Tomasza (1939–1988), także kompozytora. Drugą żoną Sikorskiego była Adela z Doroszewskich (1934–2020).

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 1-3-20)^[4].

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy (1960)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 lipca 1955)^[5]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[6]
Złoty Krzyż Zasługi (22 lipca 1952)^[7]
Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)^[8]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[9]
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1980)^[10]

Nagrody i wyróżnienia

Państwowa Nagroda Muzyczna (1936)^[11]
Nagroda Państwowa I i II stopnia (1951, 1955^[12], 1964, 1966)
Nagroda Związku Kompozytorów Polskich (1951, 1975)
tytuł doktora honoris causa Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1975)
Nagroda Fundacji Jurzykowskiego (1981)

Dzieła (wybór)

Motet na chór i orkiestrę smyczkową (1915)
Kwartet smyczkowy nr 1(1915)
Motet na chór i organy (1915)
Psalm VII na chór i orkiestrę smyczkową (1915)
Suita na orkiestrę smyczkową (1917)
Kwartet smyczkowy nr 2 (1918)
Symfonia nr 1 (1919)
Sekstet smyczkowy d-moll na dwoje skrzypiec, dwie altówki i dwie wiolonczele (1920)
Suita ludowa na orkiestrę (1921)
Symfonia nr 2 (1921)
Czemuście mnie, śląska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1934)
Kwartet smyczkowy nr 3 (1939)
Stabat Mater (wersja I), oratorium na bas, chór mieszany i organy (1943)
Uwertura na małą orkiestrę (1945)
Obrazki wiejskie, suita na małą orkiestrę (1945)
Allegro symfoniczne na orkiestrę (1946)
Koncert na klarnet i orkiestrę (1947)
Leć głosie po rosie, kurpiowska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
Na środku pola, kurpiowska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
Mazurek kurpiowski na chór mieszany a cappella (1947)
Hej, zabujały, pieśń ludowa rekrutów z czasów niewoli na chór mieszany a cappella (1947)
Pójdziesz i ty, kujawska pieśń ludowa na chór mieszany a cappella (1947)
Koncert na róg i małą orkiestrę (1948–49)
Suita z Istebnej na małą orkiestrę symfoniczną (1948–51)
Mazurek (wersja I) na głos i fortepian (1949)
Matulu moja, pieśń na głos i fortepian (1949)
Stabat Mater (wersja II), oratorium na cztery głosy solowe, chór i wielką orkiestrę (1950)
Mazurek (wersja II) na głos i orkiestrę (1950)
Symfonia nr 3 w formie concerto grosso (1953–55)
Uwertura popularna na orkiestrę (1954)
Koncert na flet i orkiestrę (1957)
Koncert na trąbkę, orkiestrę smyczkową i perkusję (1960)
Six old Polish dances na orkiestrę (1963)
Koncert polifoniczny na fagot i orkiestrę (1965)
Koncert na obój i orkiestrę (1967)
Symfonia nr 4 (1968–69)
Koncert na puzon i orkiestrę (1973)
Cztery polonezy wersalskie na orkiestrę smyczkową (1974)
Symfonia nr 5 (1978–79)
Trzy kanony na jeden temat na orkiestrę smyczkową (1981)
Symfonia nr 6 (1983)

Literatura

Kazimierz Sikorski: Harmonia cz. 1, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 2003, ISBN 83-224-0254-6.
Kazimierz Sikorski: Harmonia cz. 2, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 2003, ISBN 83-224-0255-4.

Przypisy

↑ Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.
↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1914, nr 27. wne.uw.edu.pl (zarchiwizowane w archive.org). [dostęp 2020-07-21].
↑ MałgorzataM. Gąsiorowska MałgorzataM., Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 55, 57, 449, ISBN 978-83-224-0547-5 .
↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ SIKORSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-07] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1-2.
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
↑ 70-lecie FN /w/ "Życie Warszawy", nr 169, 19 lipca 1980, s. 2.
↑ Wręczenie nagrody muzycznej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 72 z 27 marca 1936.
↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-04].

Bibliografia

Henryka Kowalczyk, Krystyna Jaraczewska-Mockałło: Kazimierz Sikorski. Życie i twórczość. W 100-lecie urodzin Profesora, Akademia Muzyczna w Warszawie, Warszawa 1995.
Kazimierz Sikorski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .

Linki zewnętrzne

Kazimierz Sikorski w bazie filmpolski.pl
Kazimierz Sikorski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-08-18] .
Kazimierz Sikorski na zdjęciach w bibliotece Polona

[1] Trybuna Robotnicza, nr 4 (4350) 7 stycznia 1958 roku, s. 2.

[2] Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1914, nr 27. wne.uw.edu.pl (zarchiwizowane w archive.org). [dostęp 2020-07-21].

[3] MałgorzataM. Gąsiorowska MałgorzataM., Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 55, 57, 449, ISBN 978-83-224-0547-5 .

[4] Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ SIKORSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-07] .

[5] M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[6] M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.

[7] M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078 „za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.

[8] Uznanie dla twórców kultury [w:] Trybuna Robotnicza, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1-2.

[9] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[10] 70-lecie FN /w/ "Życie Warszawy", nr 169, 19 lipca 1980, s. 2.

[11] Wręczenie nagrody muzycznej. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 72 z 27 marca 1936.

[12] Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

Kazimierz Sikorski w 1934
Data i miejsce urodzenia	28 czerwca 1895 Zurych
Data i miejsce śmierci	23 lipca 1986 Warszawa
Zawód	kompozytor, teoretyk muzyki
Odznaczenia