Kod bajtowy

Ten artykuł od 2023-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kod bajtowy (ang. bytecode) – nazwa reprezentacji kodu używanej przez maszyny wirtualne oraz przez niektóre kompilatory. Kod składa się z ciągu instrukcji (których kody operacji mają zwykle długość jednego bajta, stąd nazwa), które nie odpowiadają bezpośrednio instrukcjom procesora i mogą zawierać instrukcje wysokiego poziomu (takie jak np. stwórz obiekt klasy X, połącz dwa łańcuchy itd.), jednak w przeciwieństwie do kodu źródłowego wymagają analizy tylko pojedynczych poszczególnych operacji.

W przeciwieństwie do maszyn fizycznych, które prawie zawsze są maszynami rejestrowymi, większość (choć nie wszystkie) maszyn wirtualnych to maszyny stosowe.

Języki i środowiska wykorzystujące kod pośredni

Do najbardziej znanych języków programowania wykorzystujących kod pośredni zaliczyć można:

oraz urządzenia z systemem Android, które wykorzystywały do wersji 4.4 KitKat maszynę wirtualną Dalvik

Przykład

Python

>>> import dis #"dis" - Disassembler of Python byte code into mnemonics.
>>> dis.dis('print("Hello, World!")')
  1           0 LOAD_NAME                0 (print)
              2 LOAD_CONST               0 ('Hello, World!')
              4 CALL_FUNCTION            1
              6 RETURN_VALUE

Perl

Przykład kodu bajtowego Perla, źródło:

sub hello
{
    print "Hello, ", $_[0], "\n"
}
$x = "world!";
hello($x)

generuje kod pośredniczący funkcji głównej:

OP     (0x815e2b0) enter
COP    (0x8168838) nextstate
SVOP   (0x81c9e20) const [5] PV (0x8165508) "world!"
PADOP  (0x8168950) gvsv  GV (0x814ccd4) *x
BINOP  (0x8168810) sassign
COP    (0x81688b8) nextstate
OP     (0x815e270) pushmark
PADOP  (0x81697f8) gvsv  GV (0x814ccd4) *x
PADOP  (0x8168d80) gv  GV (0x814cce0) *hello
UNOP   (0x815e290) entersub [4]
LISTOP (0x8150990) leave [1]

oraz procedury hello:

COP    (0x8150958) nextstate
OP     (0x81508a8) pushmark
SVOP   (0x8150998) const [3] PV (0x81654f8) "Hello, "
PADOP  (0x8168a00) aelemfast  GV (0x814cbc0) *_
SVOP   (0x8150900) const [4] PV (0x816551c) "\n"
LISTOP (0x8168a58) print
UNOP   (0x81687b0) leavesub [1]

Java

Przykład kodu w Javie, źródło:

outer:
for (int i = 2; i < 1000; i++) {
    for (int j = 2; j < i; j++) {
        if (i % j == 0)
            continue outer;
    }
    System.out.println (i);
}

Kompilator Javy generuje następujący kod bajtowy:

 0:   iconst_2
 1:   istore_1
 2:   iload_1
 3:   sipush  1000
 6:   if_icmpge       44
 9:   iconst_2
 10:  istore_2
 11:  iload_2
 12:  iload_1
 13:  if_icmpge       31
 16:  iload_1
 17:  iload_2
 18:  irem
 19:  ifne    25
 22:  goto    38
 25:  iinc    2, 1
 28:  goto    11
 31:  getstatic       #84; //Field java/lang/System.out:Ljava/io/PrintStream;
 34:  iload_1
 35:  invokevirtual   #85; //Method java/io/PrintStream.println:(I)V
 38:  iinc    1, 1
 41:  goto    2
 44:  return