Matlary
Matlary lub Tatrzańskie Matlary[2] (słow. Tatranské Matliare, niem. Matlarenau, węg. Matlárháza) – osiedle położone przy Drodze Wolności u wschodniego podnóża Tatr Wysokich. Administracyjnie należy ono do Tatrzańskiej Łomnicy w mieście Wysokie Tatry.
 Tablica przy wjeździe do Matlar | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Wysokość |
885–920 m n.p.m. | ||
| Populacja (2016) • liczba ludności |
| ||
| Kod pocztowy |
059 60 | ||
Położenie na mapie kraju preszowskiego  | |||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
| 49,2°N 20,3°E/49,176100 20,293300 | |||
Osada znajduje się przy wylocie Doliny Huncowskiej, pomiędzy Kieżmarskimi Żłobami a Tatrzańską Łomnicą, na wysokości ok. 885–920 m n.p.m. W obrębie miejscowości do potoku Łomnica (Skalnaty potok) wpływa Huncowski Potok (Huncovský potok) i połączone wody opuszczają teren TANAP-u. Na Niżniej Huncowskiej Uboczy, nieco na północny zachód od zabudowań, znajdują się dwa znane źródła: Źródło Jana (Jánov prameň, na wysokości 964 m) i Źródło Loischa (Loischov prameň).
Osiedle Matlary ma charakter uzdrowiskowy – położonych tu jest kilka większych budynków wczasowo-sanatoryjnych (w tym wojskowy ośrodek wypoczynkowy) oraz mniejsze zabudowania. W okolicy już w średniowieczu znajdował się folwark właściciela ziemskiego z Wielkiej Łomnicy, zniszczony najprawdopodobniej w pożarze na początku XV wieku. Jako datę powstania osady przyjmuje się rok 1863[3]. Uzdrowisko zostało założone w 1884 r. przez Mathiasa (Mateja) Loischa, na którego cześć nazwano i omurowano w 1910 i 1934 r. źródełko, tworząc pomnik z pamiątkową tablicą. W miejscowości przy Drodze Wolności znajduje się przystanek autobusowy. Matlary znajdują się około 2 km na północ od Tatrzańskiej Łomnicy i zamieszkane są przez ok. 200 osób. Zaczyna się tu jeden ze szlaków turystycznych do Doliny Kieżmarskiej.
Szlaki turystyczne
edytuj
– niebieski szlak od przystanku przy Drodze Wolności w Matlarach przez Rzeżuchową Polanę dnem Doliny Kieżmarskiej i dalej do Doliny Białych Stawów i na Przełęcz pod Kopą. Czas przejścia z Matlar nad Wielki Biały Staw: 3:30 h, ↓ 2:30 h
– żółty szlak z Matlar do Tatrzańskiej Łomnicy. Czas przejścia: 45 min w obie strony
Przypisy
edytuj- ↑ V tomto roku zrejme padne štvortisícová hranica. „Tatranský dvojtýždenník”. 1-2/XXVIII, s. 3, 2017-01-19. (słow.).
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. KSNG, 2013. s. 267. [dostęp 2017-12-02].
- ↑ Mikuláš Agalács, Chronologia tatrzańskich osad, „Tatry” nr 4 (46)/2013.
Bibliografia
edytuj- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.
- Wielka encyklopedia tatrzańska, hasło "Matlary". [dostęp 2012-09-04].
- Tatrzańskie Matlary na vysoketatry.com. [dostęp 2012-09-04].