Meleagris
Meleagris – rodzaj ptaków z podrodziny bażantów (Phasianinae) w rodzinie kurowatych (Phasianidae).
| Meleagris[1] | |||
| Linnaeus, 1758[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – indyk pawi (M. ocellata) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Meleagris | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Meleagris gallopavo Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania
edytujRodzaj obejmuje gatunki występujące w Kanadzie, USA, Meksyku, Belize i Gwatemali[11].
Morfologia
edytujDługość ciała 66–125 cm; masa ciała samców 5000–11 200 g, samic 2200–4200 g (samce są o 30% większe od samic)[12].
Systematyka
edytujEtymologia
edytuj- Meleagris (Meliagris): gr. μελεαγρις meleagris, μελεαγριδος meleagridos „perliczka”. Angielskie nazwy Turkey, Turkeycock i Turkeyhen używano w odniesieniu do perliczek w XVI, XVII i na początku XVIII wieku, ponieważ przywiezione zostały z Afryki do Europy przez Turków osmańskich i władze tureckie. Przez to zamieszanie Karol Linneusz użył nazwy rodzajowej Meleagris dla amerykańskiego dzikiego indyka, który był nieznany starożytnym. Gdy perliczka i indyk zostały później wyróżnione jako odrębne gatunki, nazwa Turkey została zachowana dla amerykańskiego gatunku[13].
- Gallopavo: średniowiecznołac. gallopavo, gallopavonis – tak Gessner w 1555 roku nazwał indyka zwyczajnego, ponieważ z wyglądu przypominał mu kurę, lecz wielkość i błyszczący ogon czyniły go podobnym do pawia, od łac. gallus „kogut”; pavo, pavonis „paw”[14]. Gatunek typowy: Meleagris gallopavo Linnaeus, 1758.
- Pseudotaon: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”; ταων taōn, ταωνος taōnos „paw”[15]. Nowa nazwa dla Meleagris.
- Cochramus: gr. κεγχραμις kenkhramis „jaglica”, od κεγχρος kenkhros „plamka, jęczmień w oku”[16]. Gatunek typowy: Meleagris gallopavo Linnaeus, 1758.
- Agriocharis: gr. αγριος agrios „dziki”, od αγρος agros „pole, ziemia”; χαρις kharis „wdzięk”, od χαιρω khairō „radować się”[17]. Gatunek typowy: Meleagris ocellata Cuvier, 1820.
- Eumeleagris: gr. ευ eu „ładny”; rodzaj Meleagris Linnaeus, 1758 (indyk)[18]. Gatunek typowy: Meleagris ocellata Cuvier, 1820.
- Meleagrops: rodzaj Meleagris Linnaeus, 1758 (indyk); gr. ωψ ōps „oblicze”[19]. Gatunek typowy: †Meleagris celer Marsh, 1872.
- Parapavo: gr. παρα para „blisko”; rodzaj Pavo Linnaeus, 1758 (paw)[20]. Gatunek typowy: †Pavo californicus L.H. Miller, 1909.
Podział systematyczny
edytujDo rodzaju należą następujące gatunki[21]:
- Meleagris gallopavo Linnaeus, 1758 – indyk zwyczajny
- Meleagris ocellata Cuvier, 1820 – indyk pawi
Przypisy
edytuj- ↑ Meleagris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 156. (łac.).
- ↑ P.H.G. Möhring: Geslachten der Vogelen. Uit het Latyn vertaald en met aantekeningen vermeerderd door Cornelius Nozemann, en naar die vertaaling ueitgegeeven en met eene voorreden, aantekeningen en naamlyst der voornaamste schryveren die over de vogelen geschreeven hebben vermeerderd, door Arnout Vosmaer. Amsterdam: Meijer, 1758, s. 36. (niderl.).
- ↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 158. (fr. • łac.).
- ↑ G.J. Billberg: Synopsis Faunae Scandinaviae. T. 1. Cz. 2: Aves. Holmiae: Ex officina typogr. Caroli Deleen, 1828, s. tab. C. (łac.).
- ↑ W. Jardine. The Naturalist’s Library. Ornithology; Gallinaceous Birds. Vol. III.. „The Gentleman’s Magazine”. New Series. 2, s. 406, 1834. (ang.).
- ↑ F.M. Chapman. Notes on Birds observed in Yucatan. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 8, s. 287–288, 1896. (ang.).
- ↑ E. Coues: Key to North American birds. Containing a concise account of every species of living and fossil bird at present known from the continent north of the Mexican and United States boundary, inclusive of Greenland and lower California, with which are incorporated General ornithology, an outline of the structure and classification of birds, and Field ornithology, a manual of collecting, preparing, and preserving birds. Wyd. 5. Cz. 2. Boston: D. Estes and Company, 1903, s. 727. (ang.).
- ↑ R.W. Shufeldt. Contributions to avian paleontology. „The Auk”. 30 (1), s. 33, 1913. (ang.).
- ↑ L.H. Miller. A review of the species Pavo californicus. „Bulletin of the Department of Geology”. 9, s. 96, 1915–1916. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-03]. (ang.).
- ↑ W.F. Porter: Family Meleagrididae (Turkeys). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 374–375. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Meleagris [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Gallopavo [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pseudotaon [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cochramus [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Agriocharis [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Eumeleagris [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Meleagrops [dostęp 2022-01-03].
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Parapavo [dostęp 2022-01-03].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tetraonini Leach, 1820 (wersja: 2021-12-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-03].
Bibliografia
edytuj- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).