Modrzew dahurski

Modrzew dahurski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Podrodzina	modrzewiowe
Rodzaj	modrzew
Gatunek	modrzew dahurski
	Nazwa systematyczna
	Larix gmelinii (Rupr.) Kuzen.
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Modrzew dahurski (Larix gmelinii (Ruprecht) Kuzeneva, 1920) – gatunek drzewa z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindley). Występuje głównie w centralnej i wschodniej Syberii, a także w północno-zachodnich Chinach i Mongolii.

Morfologia

Pokrój: Roślina drzewiasta, wysokości do 30 m, sporadycznie dorasta do 40 m, w naturze zwykle osiąga kilkanaście metrów wysokości.
Pień: Pojedynczy, szarobrązowy. Gałęzie żółtobrązowe, lekko opadające ku dołowi.
Liście: Szpilkowate, jasnozielone, osadzone skrętolegle na krótkopędach, zebrane w pęczki po kilkanaście do kilkudziesięciu sztuk.

Szyszka żeńska

Szyszki: Szyszki żeńskie małe, wielkości 2,5 cm, początkowo koloru różowego, stojące pionowo, dojrzewając brązowieją. Szyszki męskie - niepozorne.

Biologia i ekologia

Roślina jednopienna. Liście opadające na zimę. Szyszki żeńskie mogą pozostawać na drzewie kilka lat.

Jest to najbardziej wysunięty na północ gatunek modrzewia, główny składnik tajgi świetlistej. Wytrzymuje mrozy do -70 °C.

Zmienność

Modrzew dahurski jest rośliną zmienną i posiada następujące odmiany:

typową (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. gmelinii (Rupr.) Kuzeneva),
japońską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. japonica (Maximowicz ex Regel) Pilg. 1926),
ussuryjską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. olgensis (Henry) Ostenf. & Syrach, 1930),
Ruprechta (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. principis-rupprechtii (Mayr.) Pilg. 1926).
koreańską (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. koreana Nakai et Tozawa & Nakai, 1929),
rozesłaną (Larix gmelinii (Rupr.) Kuzeneva var. prostrata Regel, 1871).

Zastosowanie

Roślina ozdobna, uprawiana w ogrodach i parkach. Ma takie same wymagania jak modrzew eurojapoński, znosi jednak półcień i jest najbardziej mrozoodporny. Na Syberii żywicę tego gatunku (i modrzewia syberyjskiego) pozyskuje się w celu żucia (сера байкальская, жевательная смолка) i według producentów ma ona własności oczyszczające i dezynfekujące jamę ustną^[5]^[6]^[7].

Szkodniki

W zasadzie odporny, ale w cieplejszym klimacie może być atakowany przez ochojniki.

Linki zewnętrzne

Fotografie szyszek żeńskich tego gatunku

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ A.A. Farjon A.A., Larix gmelinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-06-12] (ang.).
↑ Страница не найдена [online], klubrp.ru [dostęp 2017-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (ros.).
↑ Смолка байкальская из Сибири, сера лиственницы сибирской [online], xn----7sbejwba3deg2i.xn--p1ai [dostęp 2017-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-20] (ros.).
↑ Смолка Байкальская, сера, живица 3гр

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[iucn-4] A.A. Farjon A.A., Larix gmelinii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-06-12] (ang.).

[5] Страница не найдена [online], klubrp.ru [dostęp 2017-12-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-07] (ros.).

[6] Смолка байкальская из Сибири, сера лиственницы сибирской [online], xn----7sbejwba3deg2i.xn--p1ai [dostęp 2017-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-20] (ros.).

[7] Смолка Байкальская, сера, живица 3гр

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]