Mwinoghe
Mwinoghe – tradycyjny taniec wykonywany przez przedstawicieli grup etnicznych Sukwa, Ndali i Bandya, zamieszkujących północną część Malawi.
| Niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO | |
 Bębniarze podczas tańca mwinoghe. Zdjęcie ze zbiorów Archiwum Narodowego Malawi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ | |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Afryka |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
2018 |
W 2018 roku decyzją obradującego w Port Louis Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego taniec radości mwinoghe wpisany został na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[1][2][3].
Charakterystyka
edytuj
Taniec mwinoghe wykonywany jest przez przedstawicieli grup etnicznych Sukwa, Ndali i Bandya zamieszkujących okolice Mwenemisuku w dystrykcie Chitipa, w Regionie Północnym[1]. Jest stosunkowo nowym zjawiskiem kulturowym, wywodzącym się ze zmodyfikowanego w latach 1953–1955 tańca ceremonialnego indingala wykonywanego w sąsiednim dystrykcie Karonga[1].
Mwinoghe tańczy się celem wyrażania radości i szczęścia, a jego nazwa pochodzi z dialektu chisukwa, w którym słowo to oznacza „bawmy się”, „cieszmy się”[2][3]. Taniec wykonują młode kobiety z głowami owiniętymi tradycyjnymi chirundu, noszące bluzki lub zawiązane wokół talii kawałki materiału oraz młodzi mężczyźni ubrani najczęściej w koszulę i spodnie. Kobiety tańczą boso, a mężczyźni noszą buty[1]. Tancerze ustawiają się naprzeciwko siebie w dwóch równych rzędach – kobiety po jednej, a mężczyźni pod drugiej stronie[1][3]. Podczas mwinoghe wykonywane są skrętne ruchy ciała oraz skomplikowane ruchy stóp. Tańcowi nie towarzyszy żaden śpiew, a jedynie polecenia wydawane przez liderów obu grup tancerzy oraz dźwięki trzech bębnów – większego zwanego ing’ina oraz dwóch mniejszych nazywanych twana lub perekete – często z akompaniamentem gwizdka[1][2].
Taniec wykonywany jest nie tylko w celach rozrywkowych podczas spotkań towarzyskich czy uroczystości rodzinnych (np. wesel), ale także pełni ważną rolę podczas świąt państwowych, takich jak np. Dzień Niepodległości (6 lipca), dzięki czemu znany jest w całym Malawi[1]. W ramach poszczególnych społeczności etnicznych powstały grupy taneczne występujące ze swoimi interpretacjami mwinoghe na corocznych festiwalach i konkursach[2][3]. Do największych należy grupa Kapoka Mwinoghe odpowiadająca również za sam proces wpisania tradycji na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[1]. Ludzie z wielu środowisk przybywają, aby podziwiać taniec mwinoghe, stąd pełni on funkcję jednoczącą różne grupy społeczne[2]. Wiedza o tańcu i umiejętność jego wykonywania przekazywane są poprzez obserwację i udział młodych ludzi w tej tradycji, a także w ramach zajęć pozalekcyjnych[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Mwinoghe, joyous dance – Nomination form [online], ich.unesco.org, 30 września 2017 [dostęp 2024-07-02] (ang.).
- ↑ a b c d e UNESCO – Mwinoghe, joyous dance [online], ich.unesco.org [dostęp 2024-07-02] (ang.).
- ↑ a b c d Dziedzictwo niematerialne – Malawi. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2024-07-02]. (pol.).