Neil Patrick Harris
Neil Patrick Harris (ur. 15 czerwca 1973 w Albuquerque) – amerykański aktor, scenarzysta, producent filmowy, reżyser, piosenkarz, iluzjonista, komik i prezenter telewizyjny[1].
Neil Patrick Harris (2019) | |
Data i miejsce urodzenia |
15 czerwca 1973 |
---|---|
Zawód |
aktor, scenarzysta, producent filmowy, reżyser, magik, komik, wokalista |
Współmałżonek |
David Burtka |
Lata aktywności |
od 1988 |
Rozpoznawalność zapewniły mu przede wszystkim telewizyjne role komediowe[2]. Wystąpił jako tytułowy bohater serialu medycznego ABC Doogie Howser, lekarz medycyny (1989–1993), Barney Stinson w sitcomie CBS Jak poznałem waszą matkę (2005–2014, za co był nominowany do czterech nagród Emmy[3]) i Hrabia Olaf w Serii niefortunnych zdarzeń (2017–2019). Był jedną ze stu najbardziej wpływowych osób na świecie w roku 2010 według tygodnika „Time”[4].
15 września 2011 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6243 Hollywood Boulevard[5][6].
Życiorys
edytujWczesne lata
edytujUrodził się w Albuquerque[7] w Nowym Meksyku jako syn Sheili Gail (z domu Scott) i Ronalda „Rona” Gene’a Harrisa[8]. Jego rodzina miała pochodzenie angielskie, szkockie i niemieckie[9]. Jego rodzice byli prawnikami i prowadzili restaurację[10][11]. Dorastał w Ruidoso[12] w hrabstwie Lincoln w Nowym Meksyku. Uczęszczał do La Cueva High School w Albuquerque, szkoły publicznej, którą ukończył z wyróżnieniem w 1991[13].
Kariera
edytujKarierę aktorską rozpoczął jako dziecko. Wystąpił w szkolnej produkcji jako Toto w Czarnoksiężniku z Krainy Oz[14][15] i został odkryty na obozie teatralnym w Las Cruces w Nowym Meksyku przez dramaturga Marka Medoffa[16], który później obsadził go w roli nastoletniego Davida Harta w dramacie Roberta Mulligana Serce Clary (Clara’s Heart, 1988) u boku Whoopi Goldberg i Michaela Ontkeana. Debiutancka rola przyniosła mu nominację do Złotego Globu i Young Artist Award. Wkrótce wystąpił w roli Billy’ego Johnsona w komedii fantastycznej dla dzieci Purpurowy pożeracz ludzi (Purple People Eater, 1988)[17].
W latach 1989–1993 grał tytułowego bohatera w serialu stacji ABC pt. Doogie Howser, lekarz medycyny (Doogie Howser, M.D.). Za rolę 16-letniego lekarza zdobył nominację do nagrody Złotego Globu. Pojawiał się także gościnnie w serialach telewizyjnych, w tym ABC B.L. Stryker (1989) obok Burta Reynoldsa, Roseanne (1992), NBC Zagubiony w czasie (Quantum Leap, 1993) i Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote, 1993). W serialu animowanym Max i szczurza ferajna (Capitol Critters, 1992-95) użyczył głosu Maxowi. Wystąpił jako Henry McNeeley w sitcomie Zakręcony (Stark Raving Mad, 1999-2000).
W 1995 zadebiutował na scenie Off-Broadwayu jako Lester Price w sztuce Szczęście, zryw i cnota (Luck, Pluck, and Virtue) u boku Siobhan Fallon Hogan[18][19][20]. W 1997 odniósł sukces dzięki roli Marka Cohena w musicalu Jonathana Larsona Rent (Czynsz)[21]. Potem w Old Globe Theatre w Balboa Park w San Diego wystąpił jako Romeo Montague w Romeo i Julia (1998). W kolejnych latach zagrał: Tobiasa Ragga w Sweeney Todd Stephena Sondheima w San Francisco Symphony Orchestra (2001). Na Broadwayu wystąpił w roli Hala w Dowodzie (Proof) w Manhattan Theatre Club (2002), biseksualnego Emcee’ego w Kabarecie (Cabaret) Christophera Isherwooda w Stephen Sondheim Theatre (2003) i Lee Harveya Oswalda/Balladeera w Zabójcach (Assassins) w Roundabout Theatre (2004)[22]. Zagrał młodego Antona/Burta Sarrisa w The Paris Letter w Roundabout Theatre (2004), Jona w Tick, Tick... Boom! w Menier Chocolate Factory (2005), Chrisa Kellera w Wszyscy moi synowie (All My Sons) Arthura Millera (2006), Wolfganga Amadeusa Mozarta w Amadeuszu Petera Shaffera w Hollywood Bowl (2006) i Roberta w Spółce (Company) w New York Philharmonic (2011).
W 2005 wcielił się w postać Barneya Stinsona w serialu komediowym stacji CBS Jak poznałem waszą matkę (How I Met Your Mother)[23]. Rola okazała się przełomową w jego karierze, zapewniła mu m.in. zdobycie statuetki Critics’ Choice Television Award.
W 2014 otrzymał Tony Award i Drama Desk Award dla najlepszego aktora musicalowego za rolę Hedwig (drag queen z Berlina Wschodniego) w spektaklu Hedwig and the Angry Inch (Cal do szczęścia) w Belasco Theatre[24].
Wyreżyserował show Nothing to Hide (Nic do ukrycia), w którym wykonywał karciane sztuczki. Wątek ten pojawił się także w kilku odcinkach serialu Jak poznałem waszą matkę. Zdarza mu się występować w hollywoodzkim Magic Castle, klubie magików i sympatyków magii[25].
22 lutego 2015 był gospodarzem 87. ceremonii wręczenia Oscarów odbywającej się w Dolby Theatre w Los Angeles[26]. W trakcie gali poruszył światowe media wyjściem na scenę w samej bieliźnie[27].
Życie prywatne
edytujW listopadzie 2006 na łamach magazynu „People” publicznie oświadczył, że jest gejem i od 2003 żyje w związku z aktorem, Davidem Burtką[28]. 12 października 2010 matka zastępcza urodziła parze: syna, Gideona Scotta, i córkę, Harper Grace[29][30]. 24 czerwca 2011 panowie ogłosili zaręczyny. 6 września 2014 w Perugii zawarli związek małżeński[15][31][32][33].
W satyrycznym filmie Harold i Kumar: Spalone święta[34], w którym Harris grał siebie samego, wyśmiał swój związek z Burtką, twierdząc, że „jest on wymyślony tylko po to, by mógł poznać więcej kobiet”[35].
Serwis internetowy Middle Eastern Broadcasting Center, pierwszej prywatnej arabskiej telewizji satelitarnej, umieścił aktora na swojej „Gejowskiej liście wstydu”[36][37].
Filmografia
edytujFilmy fabularne
edytuj- 1988: Serce Clary – David Hart
- 1988: Purpurowy pożeracz ludzi – Billy Johnson
- 1988: Too Good to Be True – Danny Harland
- 1989: Miasteczko Cold Sassy – Will Tweedy (narrator)
- 1989: Rodzinne pojednanie – Lonnie Tibbetts
- 1991: Obcy w rodzinie – Steve Thompson
- 1993: W gniewie – Brian Hannigan
- 1994: Snowbound: The Jim and Jennifer Stolpa Story – Jim Stolpa
- 1995: Dziedzictwo grzechu – William Coit
- 1995: Moja Antonia – Jimmy Burden
- 1995: To nie nasz syn – Paul Kenneth Keller
- 1995: Uwięziony na poddaszu – Edward Broder
- 1995: Zwierzęcy pokój – Arnold Mosk
- 1997: Żołnierze kosmosu – Carl Jenkins
- 1998: Grzeszna propozycja – Roger Martin
- 1998: Gwiazdkowy prezent – Will Martin
- 1999: Joanna d’Arc – król Karol
- 2000: Układ prawie idealny – David
- 2001: Ślubna suknia – Travis Cleveland
- 2002: Hipnotyzer – Benjamin
- 2002: Tajniak – Lance
- 2004: O dwóch takich, co poszli w miasto – Neil Patrick Harris
- 2005: Cudowna przemiana – Nathan Andrews
- 2008: Dr Horrible's Sing Along Blog – dr Horrible
- 2008: Harold i Kumar uciekają z Guantanamo – Neil Patrick Harris
- 2010: Beastly – Will Fratalli
- 2010: The Best & The Brightest – Jeff
- 2011: Harold i Kumar: Spalone święta - Neil Patrick Harris
- 2011: Muppety – Neil Patrick Harris
- 2011: Smerfy – Patrick Winslow
- 2012: American Pie: Zjazd absolwentów – prezenter tanecznego programu
- 2013: Smerfy 2 – Patrick Winslow
- 2014: Zaginiona dziewczyna – Desi Collins
- 2017: Pomniejszenie – Jeff Lonowski
- 2019: Tatą być – jako on sam
- 2021: 8-bitowe Święta – Jake Doyle
- 2021: Matrix Zmartwychwstania – Analityk
- 2022: Singiel w Nowym Jorku – Michael Lawson
Seriale TV
edytuj- 1989: B.L. – Stryker
- 1989–1993: Doogie Howser, lekarz medycyny – Douglas „Doogie” Howser
- 1991: Blossom – Derek „Charming” Slade
- 1992: Roseanne – Doktor Doogie Howser
- 1993: Napisała: Morderstwo – Tommy Remsen
- 1993: Zagubiony w czasie – Mike Hammond
- 1996: Po tamtej stronie – Howie Morrison
- 1997: Wydział zabójstw Baltimore – Alan Schack
- 1999–2000: Zakręcony – Henry McNeeley
- 2000: Will & Grace – Bill
- 2001: Access Granted
- 2001: Ed – Joe Baxter
- 2001: Nagi patrol – Kochaś
- 2002: Dotyk anioła – Jonas
- 2003: Puls miasta – Peter Corman
- 2004: Prawo i porządek: Zbrodniczy zamiar – John Tagman
- 2005: Jack & Bobby – Profesor Preston Phelps
- 2005-2014: Jak poznałem waszą matkę – Barney Stinson
- 2005: Wzór – Ethan Burdick
- 2008: Dr. Horrible's Sing-Along Blog – Doktor Horrible, Billy
- 2010: Glee – Bryan Ryan
- 2014: American Horror Story: Freak show - sprzedawca kameleonów
- 2017-2018: Seria niefortunnych zdarzeń – Hrabia Olaf
Dubbing
edytuj- Filmy
- 2005: The Golden Blaze – komik ze sklepu
- 2008: Liga sprawiedliwych: Nowa granica – Barry Allen
- 2010: Batman: Under The Red Hood – Nightwing
- Seriale TV
- 1992: Nowe przygody Kapitana Planety – Todd Andrews
- 1992–1995: Capitol Critters – Max
- 2001: Legenda Tarzana – Moyo
- 2001: Static Shock – Johnny Morrow
- 2002: Liga Sprawiedliwych – Ray Thompson
- 2003: Spider-Man – Spider-Man / Peter Parker
- 2006: Me, Eloise
- 2007: Family Guy – Barney Stinson
- 2008: Ulica Sezamkowa – Fairy Shoeperson
- 2008: Pingwiny z Madagaskaru – Doktor Bulgot
- 2009: Batman: Odważni i bezwzględni – Król Muzyki
- 2009: Robot Chicken – Biznesmen
- Gry komputerowe
- 2008: Saints Row 2 – DJ Dziecko po Przejściach
- 2009: Eat Lead: The Return of Matt Hazard – Wallace Wellesly
- 2010: Spider-Man: Shattered Dimensions – Niesamowity Spider-Man
- 2010: Rock of the Dead
- 2013: Saints Row IV – DJ Dziecko po Przejściach
Dyskografia
edytuj- Albumy studyjne
- 2001: Evening Primrose
- 2004: Assassins
- 2006: Wall to Wall: Stephen Sondheim
- 2008: Dr. Horrible's Sing-Along Blog
- 2009: Batman: The Brave and the Bold – Mayhem of the Music Meister
- 2014: Hedwig and the Angry Inch
- Single
- 2010: „Nothing Suits Me Like a Suit” (z płyty How I Met Your Mother sezon 5)
- 2010: „Dream On” (z udziałem Matthew Morrisona) (z płyty Glee: The Music, Volume 3 Showstoppers)
Nagrody i nominacje
edytujRok | Grupa | Nagroda | Rezultat | Produkcja |
---|---|---|---|---|
1989 | Young Artist Awards | Najlepszy młody aktor Motion Picture - Dramat | Nominacja | Serce Clary |
Złoty Glob | Najlepiej zapowiadający się aktor drugoplanowy Motion Picture | Nominacja | ||
1990 | Young Artist Awards | Najlepszy młody aktor w serialu | Wygrana | Doogie Howser, lekarz medycyny |
1991 | Wygrana | |||
1992 | Wygrana | |||
Złoty Glob | Najlepiej zapowiadający się aktor w serialu - Komedia/Musical | Nominacja | ||
2007 | Teen Choice Awards | Choice TV Actor: Komedia | Nominacja | Jak poznałem waszą matkę |
Nagroda Emmy | Nominacja | |||
2008 | 34th People’s Choice Awards | Ulubiona gwiazda „kradnąca” sceny | Nominacja | |
Nagroda Emmy | Outstanding Supporting Actor in a Comedy Series | Nominacja | ||
2009 | Złoty Glob | Najlepiej zapowiadający się aktor drugoplanowy w serialu, miniserialu lub ekranizacji telewizyjnej | Nominacja | |
Streamy Award | Najlepszy aktor w serialu komediowym | Wygrana | Dr. Horrible's Sing-Along Blog |
Przypisy
edytuj- ↑ Neil Patrick Harris. Listal. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris Biography. TV.com. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-17)]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris Awards. AllMovie. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ The 2010 Time 100. „Time”, 2 października 2010. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-25)]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris. Walk of Fame. [dostęp 2024-07-27]. (ang.).
- ↑ Patrick Kevin Day: Hollywood Star Walk: Neil Patrick Harris. „Los Angeles Times”, 23 czerwca 2011. [dostęp 2024-07-27]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris Biography. „TV Guide”, 5 marca 2015. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris (actor). Omnilexica. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-11)]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 13 września 2014. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (ang.).
- ↑ Bill Keveney: Host Neil Patrick Harris gives Emmys a bit of awesomeness. „USA Today”, 14 września 2009. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (ang.).
- ↑ Brian Hiatt: How Neil Patrick Harris Met Himself. „Rolling Stone”, 22 maja 2014. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (ang.).
- ↑ Harris, Neil Patrick 1973-. Encyclopedia.com. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris - Bio, Facts, Family. Famous Birthdays. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-05] [zarchiwizowane z adresu] (ang.).
- ↑ a b Neil Patrick Harris Biography. Biography.com. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-25)]. (ang.).
- ↑ About Neil Patrick Harris. MTV. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Don Braunagel: Luck, Pluck & Virtue. „Variety”, 10 sierpnia 1993. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Vincent Canby: A Morality Tale About Everybody's Fall Guy. „The New York Times”, 5 kwietnia 1995. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: Neil Patrick Harris Biography. AllMovie. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris. Internet Broadway Database. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Dorastanie przed kamerą. Onet.pl. [dostęp 2018-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (pol.).
- ↑ Neil Patrick Harris Prepares for 'Hedwig and the Angry Inch'. „The New York Times”. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ „Pocałunek Burta Reynoldsa uczynił go gejem”. Gospodarz Oscarów, jakiego nie znacie. TVN24. [dostęp 2021-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-20)]. (pol.).
- ↑ Neil Patrick Harris to Host the Oscars. „Variety”. [dostęp 2018-02-20]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris wows as Oscars host. Mobi.iafrica.com. [dostęp 2018-02-20]. (ang.).
- ↑ EXCLUSIVE: Neil Patrick Harris Tells PEOPLE He Is Gay. „People”. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris Welcomes 'Happy, Healthy' Twins. „People”. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ 'We lucked out!': Neil Patrick Harris explains the odd science behind the birth of his fraternal twins. „Daily Mail”. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Who is Neil Patrick Harris dating?. FamousFix.com. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris announces secret engagement. Digital Spy. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ The 5 Best Moments At The 2015 Oscars. Cinemablend. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ 6 Celebs Who Have Recreated Burt Reynolds’ Naked “Cosmo” Pose. Queerty. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris Not Gay In 'Harold & Kumar Christmas': Here's Why. HuffPost. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Jenn Selby: TV station MBC issues apology for 'Gay list of shame' featuring. „The Independent”, 25 września 2014. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
- ↑ Neil Patrick Harris A 'Content Gay Man'. CBS News. [dostęp 2021-06-05]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Neil Patrick Harris w bazie IMDb (ang.)
- Neil Patrick Harris w bazie Filmweb
- Neil Patrick Harris w bazie Notable Names Database (ang.)
- Neil Patrick Harris w bazie Discogs.com (ang.)
- ISNI: 0000000118830158
- VIAF: 160587267
- LCCN: no92005724
- GND: 135253276
- BnF: 14185564c
- SUDOC: 155823019
- NLA: 53522577
- NKC: xx0129542
- BNE: XX1185417
- NTA: 330611666
- BIBSYS: 15007182
- Open Library: OL7297430A
- PLWABN: 9810690220205606
- NUKAT: n2016049095
- J9U: 987007340367005171
- PTBNP: 1732656
- CONOR: 193094755
- KRNLK: KAC2020N2828
- LIH: LNB:CYxh;=CM