Pawicowate

Pawicowate (Saturniidae) – rodzina motyli obejmująca około 1300–1500 gatunków, głównie tropikalnych. Do fauny Polski zalicza się tylko cztery gatunki, lotnica zyska, pawica gruszówka (której obserwacje bywają podważane), pawica grabówka i Saturnia pavoniella.

Pawicowate

Saturniidae
Boisduval, 1837
Pawica atlas
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	motyle
Rodzina	pawicowate

Charakterystyka

Rodzina pawicowatych obejmuje motyle średnich jak i dużych rozmiarów. Są wśród nich ćmy olbrzymy o rozpiętości skrzydeł przekraczającej 250 mm. Rozpiętość skrzydeł największych okazów Attacus atlas sięga 30 cm. U większości gatunków na skrzydłach występują charakterystyczne wzory pawich oczek lub mają bezłuskowe okienka. Niektóre gatunki posiadają długie ogony na tylnych skrzydłach. Imago mają aparat gębowy silnie uwsteczniony i nie pobierają pokarmu, owad nie zużywa więc energii na wyszukiwanie pokarmu. Długość życia zależy od ilości zapasów tłuszczowych nagromadzonych w ciele w okresie życia larwalnego. Dymorfizm płciowy między samcem a samicą jest silnie zaznaczony. Samce posiadają mocno grzebieniaste czułki, dzięki którym w sprzyjających warunkach pogodowych wychwycają pojedyncze molekuły feromonu płciowego wydzielane przez wabiącą samicę z odległości kilku kilometrów. Gąsienice przędą kokony o różnej strukturze i kształtach od podłużnych jajowatych, gruszkowatych po prześwitujące siatkowate. Gąsienice niektórych gatunków są wykorzystywane do produkcji jedwabiu, oprzędy tych gatunków służą jako surowiec do produkcji nici jedwabnych.

Wybrane taksony

• Actias luna
• Aglia tau – lotnica zyska
• Antheraea pernyi – jedwabnik dębowy (jedwabnik chiński)
• Antheraea yamamai – japoński jedwabnik dębowy
• Attacus atlas – pawica atlas
• Automeris io
• Callosamia promethea
• Citheronia regalis
• Eacles imperialis
• Rhodinia
• Saturnia pavonia – pawica grabówka
• Saturnia pyri – pawica gruszówka

Inne

Rodzaj Antheraea obejmuje 40 znanych gatunków zamieszkujących wschodnią część Palearktyki i Krainę orientalną. Cztery endemiczne gatunki występują w Ameryce Północnej, do Europy zostały przywiezione z Chin i Japonii dwa gatunki Antheraea yamamai, Antheraea pernyi, które się zaaklimatyzowały. Są gatunkami motyli egzotycznych stosunkowo łatwymi w hodowli.

Zobacz też

• jedwabniki
• motyle Polski
• owady Polski

Bibliografia

• DavidD. Carter DavidD., Motyle, FrankF. Greenaway, Warszawa: Wiedza i Życie, 1993, ISBN 83-85231-90-0, OCLC 749393132 . Brak numerów stron w książce
• * Buszko J., "Atlas Motyli Polski – część II prządki, zawisaki, niedzwiedziówki", Grupa IMAGE, Warszawa 1997.

Linki zewnętrzne

• Motyle Europy