Pentaphragmataceae

rodzina roślin

Pentaphragmataceaerodzina roślin z rzędu astrowców. Jest to takson monotypowy, z jednym rodzajem Pentaphragma Wall. ex G. Don (1834) obejmującym od 25[4] do 30[5] gatunków. Występują one w południowo-wschodniej Azji – od południowych Chin poprzez Półwysep Indochiński, Filipiny i inne wyspy Archipelagu Malajskiego, po Nową Gwineę[4][5]. Są to słabo poznane rośliny zielne o niewielkim znaczeniu ekonomicznym – liście niektórych gatunków spożywane są jako warzywo[5].

Pentaphragmataceae
Ilustracja
Pentaphragma begoniaefolium
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

Pentaphragmataceae

Nazwa systematyczna
Pentaphragmataceae J. Agardh
Theoria Syst. Pl.: 95. Apr-Sep 1858[3]
Typ nomenklatoryczny

Pentaphragma Wall. ex G. Don[3]

Morfologia

edytuj
 
Pentaphragma horsfieldii
Pokrój
Byliny o nieco mięsistych pędach, wyrastających z tęgiego, drewniejącego kłącza. Rośliny bez soku mlecznego[4].
Liście
Skrętoległe, wyrastają w dwóch rzędach. Blaszka liściowa jest okazała, asymetryczna u nasady, piłkowana, ząbkowana lub całobrzega[4][5].
Kwiaty
Promieniste i obupłciowe. Zebrane w sierpowato wygiętą wierzchotkę. Kielich tworzy 5 działek, wolnych, ale zwykle nierównych (zwykle dwie są szersze, trzy węższe). Często mają białą barwę i są trwałe. Korona, także zwykle biała, składa się z 4 lub 5 płatków, zwykle nieco mięsistych i zrośniętych, choć głęboko podzielonych, czasem wolnych. Pręciki w liczbie 5 lub 4 przylegają do rurki korony. Zalążnia jest dolna, powstaje w wyniku zrośnięcia 2–3 owocolistków i posiada odpowiednią do ich liczby liczbę komór, w których znajdują się liczne zalążki. Słupek jest krótki i tęgi, zwieńczony okazałym, główkowatym lub stożkowatym znamieniem[5][4].
Owoce
Jagody z zachowanym na szczycie kielichem, zawierające liczne, drobne nasiona[5].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina zaliczona do rzędu astrowców Asterales reprezentującego klad astrowych w obrębie okrytonasiennych[2]. W obrębie rzędu pozycja filogenetyczna jest niejasna, część analiz danych molekularnych świadczy o tym, że należy do kladu obejmującego rodziny Rousseaceae i Campanulaceae[5], ewentualnie przedstawiana jest jako siostrzana dla pozostałych rodzin w rzędzie, stanowiąc w ich obrębie klad bazalny[2].

astrowce


Rousseaceae



Campanulaceaedzwonkowate





Pentaphragmataceae





Alseuosmiaceae




Phellinaceae



Argophyllaceae






Stylidiaceae




Menyanthaceaebobrkowate




Goodeniaceae




Asteraceaeastrowate



Calyceraceae









Podział rodziny

Klasyfikacja rodzaju jest niepewna, The Plant List podaje tylko dwa gatunki jako zweryfikowane[6].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. a b Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – P. Cornell University. [dostęp 2016-04-07].
  4. a b c d e Deyuan Hong & Nicholas J. Turland: Pentaphragmataceae. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-04-07].
  5. a b c d e f g Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 248. ISBN 1-55407-206-9.
  6. Pentaphragma. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-04-07].
  NODES
iOS 3
multimedia 1
os 20
web 2