Poloneska

rodzaj odzieży

Poloneska (fr. robe à la polonaise) – lekka XVIII-wieczna suknia, z wierzchnią spódnicą otwartą z przodu i drapowaną w trzy podpięte do pasa fałdy: dwa boczne skrzydła i „ogon” z tyłu. Stanik poloneski był dopasowany, a wąskie, sięgające łokci rękawy były zakończone mankietem z marszczonej gazy lub innego delikatnego materiału[1]. Szczególną cechą poloneski była jej długość – suknia sięgała tylko do kostek, była więc krótsza niż poprzedzające ją ubiory[2]. Miała różne odmiany, np. suknia zwana czerkieską miała krótkie rękawy, ukazujące spodnią warstwę ubioru[1].

Poloneska na rycinie Carla Gottlieba Guttenberga wykonanej na podstawie obrazu Jean-Michela Moreau, ok. 1777
Francuska suknia z upięciem à la polonaise, ok. 1775, eksponat z wystawy w Los Angeles County Museum of Art

Suknia à la polonaise pojawiła się we Francji na początku lat 70. XVIII wieku[1]. Forma sukni nie była wzorowana na stroju polskim[2]. Jej nazwa była pochodną panującej wówczas mody na „wschodnie”, także rosyjskie czy tureckie ubiory, niekiedy łączona jest też z rozbiorem Polski (trzy fałdy miałyby symbolizować trzech zaborców), ale nie potwierdzają tego przypuszczenia żadne przekazy[1].

Poloneska szybko stała się modna, zastępując – także dwuwarstwową – suknię à la française[1]. W Polsce była popularna do lat 90. XVIII wieku[3].

XIX-wieczna suknia à la polonaise

edytuj

W latach 70. XIX wieku pojawiło się upięcie na turniurze, nawiązujące do sukni à la polonaise[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e François Boucher: Historia mody. Warszawa: Arkady, 2009, s. 271, 274. ISBN 83-213-4231-3.
  2. a b Maguelonne Toussaint-Samat: Historia stroju. Warszawa: Wydawnictwo WAB, 2002, s. 335. ISBN 83-87021-70-9.
  3. a b Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 322. ISBN 83-01-12365-6.
  NODES
INTERN 1